Uniwersytet Śląski Wydział Nauk Społecznych Instytut Nauk ...

obejść bez specjalnej pomocy. Ma to odzwierciedlenie w limitachwspólnotowego współfinansowania 75 .• Zasada subsydiarności (pomocniczości) 76 – oznacza, że działania powinnybyć podejmowane na jak najniższym szczeblu, który jest w stanieje realizować. Paradoksalnie zasada ta osłabia i wzmacnia zarazem rolęsamorządów lokalnych w polityce regionalnej Unii. Z jednej strony regionyi gminy przejmują cześć narzędzi makroekonomicznych leżącychw kompetencji państw. W związku z tym polityka regionalna Unii nie możebyć prowadzona „obok” władz lokalnych i regionalnych oraz bez ścisłejwspółpracy z nimi, bo to one w rzeczywistości dysponują wieloma istotnymiinstrumentami jej realizacji. Z drugiej zaś strony Komisja Europejska niepowinna bezpośrednio ingerować w sprawy, które najlepiej może rozstrzygaćszczebel rządowy.• Zasada programowania – oznacza odejście od stosowanej uprzedniopraktyki subwencjonowania pojedynczych projektów inwestycyjnych 77 narzecz dofinansowywania kompleksowych, zintegrowanych programówrozwoju regionalnego. Stanowi ona kluczową zasadę europejskiej politykiregionalnej, mającą zapewnić wieloletnią stabilność jej celów i środkówrealizacji, pobudzać refleksje i pogłębioną analizę problemów wymagającychrozwiązania oraz zachęcać do koordynacji i dialogu poszczególne podmiotyza nią odpowiedzialne.• Zasada partnerstwa – polega na współpracy Komisji z władzami krajowymi,lokalnymi i regionalnymi oraz innymi kompetentnymi ciałami (chodzi75W limitowaniu przewiduje się następujące pułapy: (1) do 75 % akceptowanego koszturealizowanych programów i nie mniej niż 50% pomocy publicznej w regionach celu 1; (2) do 50%kosztów i co najmniej 25% publicznych wydatków w regionach objętych celem 2 i 3; (3) w przypadkuinwestycji, które mogą generować dochody: inwestycje infrastrukturalne do 40% kosztów w regionachcelu 1 i do 25% w regionach celu 2 (można ewentualnie zwiększyć ten limit o 10% w krajachkorzystających z Funduszy Spójności); dla inwestycji realizowanych przez przedsiębiorstwa do 35%kosztów w regionach celu 1 i do 15% w regionach celu 2, z możliwością podniesienia tej granicyo 10% dla małych i średnich firm. Źródło – European Commission: Struktural Funds and CohesionFund 2000 – 2006. Regulations nad Commentary. Brussels 2000. Na podst. M. Greta: Euroregiony...,op.cit., s. 20.76 O tej zasadzie wspomniałem już na początku niniejszego rozdziału, na stronach 20 – 21.77 Istnieją tu pewne wyjątki od wspomnianego modelu. Z uwagi na to, że nie zawsze pośrednictworządu centralnego między władzami lokalnymi i regionalnymi a Komisją jest uznane za pożądanei konieczne, starano się wprowadzić bezpośrednie instrumenty wspierania działań lokalnychi regionalnych. Stąd w art. 10 Regulaminu ERDF zapisano możliwość przeznaczania przez Komisję1% budżetu funduszu rocznie na finansowanie projektów innowacyjnych, w tym zaproponowanychbezpośrednio przez samorządy lokalne. E. Ganowicz: Samorząd terytorialny..., op.cit., s. 169.42