Uniwersytet Śląski Wydział Nauk Społecznych Instytut Nauk ...

współpracę przygraniczną w ramach euroregionów postrzegało ją jako korzystną dlagmin w dużym i średnim stopniu.Podsumowując tą część rozważań na temat percepcji współpracytransgranicznej wśród liderów i społeczności lokalnych na pograniczach w świetledotychczasowych badań należy podkreślić złożoność problematyki. Naposzczególnych fragmentach pogranicza ujawniają się wśród badanych różnorodneopinie, nierzadko rozbieżne. Warto jednak zauważyć kilka elementów wspólnych.Po pierwsze, znaczenie współpracy transgranicznej oceniane jestwprostproporcjonalnie do świadomości jej istnienia wśród społeczności lokalnychi regionalnych. Im większe poinformowanie społeczności, tym zazwyczaj większaakceptacja tej formy i dostrzeganie jej różnorodnych zalet oraz korzyści z niejwypływających dla mieszkańców pogranicza. W związku z tym należałobyuspołecznić działalność euroregionów i innych form współpracy transgranicznej, takby „włączyć” mieszkańców we współpracę. Chodzi o to by budzić świadomośćspołeczną, dzięki której wysiłki wkładane w działania transgraniczne przynosiłybylepsze rezultaty i były nie tylko identyfikowalne, ale i trwalsze. W związku z tymwydaje się zasadne zintensyfikowanie, a być może i zweryfikowanie dotychczasowejpolityki informacyjnej w tym względzie. Należałoby stwierdzić, które z realizowanychw tym zakresie działań są efektywne, a które po prostu są zbędne i nie przynosząoczekiwanych rezultatów. Problem ten jest o tyle istotny, że dotyka materiiznaczniejszej wagi, a mianowicie poziomu społeczeństwa obywatelskiegoi zaangażowania lokalnych społeczności w ogóle. W to bezpośrednio wpisuje się rolalokalnych elit, jako ważnej grupy odpowiedzialnej za kreowanie działańwspomagających świadomość lokalnych społeczności.Po drugie, istnieje zależność pomiędzy współpracą transgranicznąa położeniem miejscowości. Otóż najlepiej i z największymi korzyściami odbywa sięona jeśli gmina jest położona bliżej granicy państwowej. W miarę oddalania się odniej dynamika współpracy maleje, jakkolwiek nadal istnieje.Po trzecie, zróżnicowanie pod względem różnych cech, takich jak motywyprzystąpienia do współpracy, główne obszary współpracy, czy szanse współpracy,wynika wprost ze specyfiki obszarów pogranicza.Po czwarte, w sferze deklaratywnej obserwuje się bardzo pozytywnenastawienie do współpracy i chęć realizacji wspólnych przedsięwzięć z sąsiadem.Jednakże drażniące problemy i istniejące nadal wśród społeczności lokalnychi regionalnych stereotypy oraz uprzedzenia stanowią czynnik osłabiający346