Zoran Sulejmanov - Sudija Izvestitel - kniga I (p.1194)

na toa deka Republikata se gri`i za socijalnata za{tita i socijalnata
sigurnost na gra|anite soglasno so na~eloto na socijalna pravednost,
i vo ~l. 39 spored koj na sekoj gra|anin mu se garantira pravoto na
zdravstvena za{tita, a gra|aninot ima pravo i dol`nost da go ~uva i
unapreduva sopstvenoto zdravje i zdravjeto na drugite."
Me|unarodni dokumenti vo sferata na socijalnoto osiguruvawe
Spored ~l. 22 od Univerzalnata deklaracija za ~ovekovite prava,
sekoj, kako ~len na op{testvoto, ima pravo na socijalna sigurnost
i ima pravo da gi ostvaruva svoite ekonomski, socijalni i kulturni
prava, nedelivi od negovoto dostoinstvo i slobodniot razvoj na negovata
li~nost, i toa preku nacionalni napori i me|unarodna sorabotka
i vo soglasnost so poredokot i potencijalite na sekoja dr`ava.
Spored ~l. 9 od Me|unarodniot pakt za ekonomski, socijalni i
kulturni prava, dr`avite - strani na ovoj pakt na sekoe lice mu go priznavaat
pravoto na socijalno obezbeduvawe, vklu~uvaj}i go tuka socijalnoto
osiguruvawe.
Spored ~l. 12 od Evropskata socijalna povelba, so cel da se obezbedi
vistinska primena na pravoto na socijalno osiguruvawe Stranite-dogovorni~ki
se obvrzuvaat:
1. da vospostavat ili da odr`uvaat sistem na socijalno osiguruvawe,
2. da go odr`uvaat sistemot na socijalno osiguruvawe na zadovolitelno
nivo, najmalku na nivo potrebno za ratifikacija na Me|unarodnata
konvencija na trudot (br. 102) za minimalnite standardi na
socijalnoto osiguruvawe,
3. da nastojuvaat, sistemot na socijalno osiguruvawe postepeno
da se podiga na povisoko nivo,
4. da prezemaat merki, preku sklu~uvawe na soodvetni bilateralni
ili multilateralni dogovori ili na drug na~in, i pod uslovi predvideni
vo tie dogovori, za da se obezbedi:
a) ednakov tretman me|u gra|anite na sekoja od Stranite-dogovorni~ki
i dr`avjanite na drugite strani vo odnos na pravata na socijalno
osiguruvawe, vklu~uvaj}i gi i benificiite {to proizleguvaat
od zakonite za socijalno osiguruvawe, bez ogled na toa na koja teritorija
na stranite dogovorni~ki prestojuvaat socijalno osigurenite
lica,
b) davawe (priznavawe), za~uvuvawe ili povtorno vospostavuvawe
na pravoto na socijalno osiguruvawe po pat na sobirawe na periodite
na osiguruvawe ili vrabotenost soglasno propisite na sekoja od
Stranite-dogovorni~ki.
Konvencijata za minimalnite standardi za socijalnoto osiguruvawe,
donesena vo ramkite na Me|unarodnata ogranizacija na trudot
vo 1952 godina gi utvrduva minamalnite standardi za visinata na nado-
1066