Zoran Sulejmanov - Sudija Izvestitel - kniga I (p.1194)

hipoteka e ni{toven ili predmetot na hipotekata ne e na hipotekarniot
dol`nik, ili postapkata e grubo povredena ili sli~no. Vo site
ovie slu~ai ostanuva vo va`nost proda`bata i toga{ koga e ni{tovna.
Ova re{enie e sprotivno na re{enijata sodr`ani vo Zakonot za obligacionite
odnosi po odnos na pravnite posledici od ni{tovnosta na
pravnata rabota. So ovaa odredba se stava vo privilegirana polo`ba
eden mal broj na kupuva~i vo odnos na site drugi kupuva~i na nedvi-
`nost ~ii pravni raboti mo`at da bidat poinakvi i vo takov slu~aj gi
trpat posledicite od ni{tovnosta na pravnata rabota.
Imaj}i go predvid navedenoto podnositelot smeta deka ovaa
odredba e sprotivna na ~l. 9 od Ustavot.
Ponatamu, vo inicijativata se naveduva deka so Zakonot za dogovoren
zalog e predvidena retroaktivna va`nost na ovoj zakon vo
odnos na realizacijata na zalogot. Taka, spored ~l. 86 dokolku postapkata
za realizacija na zalogot zapo~nala pred denot na vleguvaweto
vo sila na ovoj zakon se zavr{uva spored dosega{nite propisi. Dokolku
postapkata za realizacija ne e zapo~nata, taa }e se realizira spored
odredbite na Zakonot za dogovoren zalog. Dogovoren zalog i dogovornite
hipoteki se zasnovani i spored odredbi na Zakonot za izvr-
{nata postapka i spored odredbi na Zakonot za dogovorna hipoteka.
Spored odredbata od ~l. 86 st. 2, Zakonot za dogovoren zalog }e se primeni
i na realizacija na onie hipoteki {to se zasnovani pred negovoto
vleguvawe vo sila ako takvata realizacija ne e zapo~nata do denot
na vleguvawe vo sila na odredbata.
Ottamu, spored podnositelot na inicijativata, o~igledno se
rabotelo za povratno dejstvo na Zakonot po odnos na realizacija na
hipotekata ili zalogot {to e sklu~en pred negovoto vleguvawe vo sila
{to bilo sprotivno na ~l. 52 od Ustavot, osven vo slu~aj koga toa e popovolno
za gra|anite Zakonot za dogovoren zalog predviduva mo`nost
realizacijata na zalogot, odnosno hipotekata da se izvr{i preku notar
ili preku registrirana organizacija za promet na nedvi`nosti
preku berza i sli~no. Ovie na~ini na realizacija ne bea predvideni so
Zakonot za izvr{nata postapka, nitu, pak, so Zakonot za dogovorna hipoteka.
Ovie na~ini na realizacija mo`at da bidat i ponepovolni za
hipotekarniot dol`nik.
Sodr`ina na oddelni odredbi i na osporenite od Zakonot
So Zakonot za dogovoren zalog ("SV RM," br. 5/2003) se ureduva
na~inot, uslovite i postapkata za zasnovawe, postoewe, realizacija i
prestanuvawe na dogovornoto zalo`no pravo vrz podvi`ni stvari (ra-
~en zalog) i vrz nedvi`nosti (hipoteka) (~l. 1).
So zalogot se obezbeduvaat pari~ni i drug vid pobaruvawa, ~ija
vrednost mo`e da se izrazi vo pari {to doveritelot gi ima vo odnos na
svojot dol`nik od odreden obligacionen odnos (~l. 2 st. 1).
356