Zoran Sulejmanov - Sudija Izvestitel - kniga I (p.1194)

So osporenata odredba od Zakonot ne se naru{uva ednakvosta
na gra|anite zatoa {to za osigurenite lica se ednakvi pravata, no i
obvrskite za pla}awe na pridones, a pla}aweto na pridones samo po
sebe podrazbira postewe na opredelen period na prethodno osiguruvawe,
vo konkretniot slu~aj, osiguruvawe vo traewe od {est meseci.
Faktot {to vo konkretniot slu~aj zakonodavecot se opredelil toj
period na prethodno osiguruvawe da iznesuva {est meseci, spored
Sudot, e pravo na zakonodavecot, {to ima svoja ustavna osnova vo odredbata
od ~lenot 34 spored koja gra|anite imaat pravo na socijalna sigurnost
i socijalno osiguruvawe utvrdeni so zakon i so kolektiven dogovor.
Opredeluvaweto na uslovite za ostvaruvaweto na pravata vo
ovaa oblast, i vo toj kontekst predviduvaweto na prethodnoto osiguruvawe
vo traewe od {est meseci kako uslov za ostvaruvawe na
pravoto na nadomestok na plata, se pra{awa koi zakonodavecot
ima pravo da gi uredi so zakon na na~in na koj toa e storeno so Zakonot
za zdravstvenoto osiguruvawe, a vo koj osporenata odredba
ne mo`e izolirano da se sogleduva od ostanatite odredbi od Zakonot.
Imeno, vo Zakonot za zdravstvenoto osiguruvawe i pred ovaa
izmena i dopolnuvawe, ostvaruvaweto na pravoto na pari~en nadomestok
na opredelen na~in, indirektno bilo povrzano so period na vrabotenost,
odnosno prethodno osiguruvawe vo traewe od {est meseci.
Toa proizleguva od analizata na ostanatite odredbi od Zakonot, posebno
onie odredbi koi se odnesuvaat na presmetuvawe na nadomestokot
na plata, kade kako osnovica se zema prose~niot mese~en iznos na
isplatena plata na koja e platen pridonesot za zadol`itelnoto zdravstveno
osiguruvawe vo poslednite {est meseci pred nastanuvaweto na
slu~ajot poradi koj se steknuva pravoto na nadomestokot.
Prethodnoto osiguruvawe vo opredeleno traewe kako uslov za
ostvaruvawe na pravoto na pari~en nadomestok za privremena spre~enost
za rabota poradi bolest i povreda i otsustvo od rabota poradi
bremenost, ra|awe i maj~instvo, pretstavuva i me|unaroden standard.
Imeno, Konvencijata za minimalnite standardi za socijalnoto osiguruvawe,
donesena vo ramkite na Me|unarodnata ogranizacija na trudot
vo 1952 godina i ~ij potpisnik e i Republika Makedonija, vo delot na
nadomestocite za slu~aj na bolest, kako i za nadomestok vo slu~aj na
maj~instvo predviduva t.n. kvalifikacionen period {to se smeta za
neophoden zaradi spre~uvawe na zloupotreba i istiot go definira
kako period za koj se pla}ale pridonesi, ili period na vrabotenost,
ili period na prestoj, ili nivna kombinacija, vo slu~aj koga se propi-
{ani.
Ottuka i celta na osporenata odredba, analizirana vo kontekst
na celinata na ~lenot 15 i ostanatite odredbi od Zakonot, e vsu{nost
da se spre~at zloupotrebite na pravoto na pari~en nadomestok (fik-
1079