Zoran Sulejmanov - Sudija Izvestitel - kniga I (p.1194)

Ustavot na Republika Makedonija.
Poradi site navedeni pri~ini vo inicijativata se predlaga Sudot
da povede postapka za ocenuvawe na ustavnosta na ~lenovite 118,
121 i 122 od Zakonot vo odnos na ~len 8 alineja 3 i 6 od Ustavot, a
potoa i da gi ukine.
4. Sudot na sednicata utvrdi deka so osporeniot ~len 118 od Zakonot
za sopstvenost i drugi stvarni prava e predvideno deka ako graditelot,
iako imal odobrenie za gradba, no znael ili mo`el da znae
deka ispravata za pravoto na sopstvenost na zemji{teto ne e verodostojna,
gradi na tu|o zemji{te, a sopstvenikot vedna{ se sprotivstavil
na toa, sopstvenikot na zemji{teto mo`e da bara da mu pripadne pravoto
na sopstvenost na grade`niot objekt ili graditelot da go sru{i
izgradeniot objekt i da mu go vrati zemji{teto vo prvobitna sostojba
ili graditelot da mu ja isplati prometnata cena na zemji{teto.
Po isklu~ok od odredbata od stav 1 na ovoj ~len, sudot mo`e da
odlu~i izgradeniot grade`en objekt da ne se sru{i, ako ru{eweto na
grade`niot objekt so ogled na okolnostite na slu~ajot, a posebno na
vrednosta na objektot, imotnite priliki na sopstvenikot na zemji-
{teto i na graditelot, kako i na nivnoto odnesuvawe vo tekot na gradbata,
ne bi bilo op{testveno opravdano.
Vo slu~aite od stav 1 na ovoj ~len sopstvenikot na zemji{teto
ima pravo i na nadomestok na {teta.
Ako sopstvenikot na zemji{teto bara da mu pripadne pravoto
na sopstvenost na grade`niot objekt, dol`en e na graditelot da mu ja
nadomesti vrednosta na objektot vo visina na grade`nata cena na objektot
vo mestoto vo koe se nao|a vo vreme na donesuvaweto na sudskata
odluka.
Pravoto na izbor od stav 1 na ovoj ~len sopstvenikot na zemji{teto
mo`e da go ostvari najdocna vo rok od tri godini od denot na
zavr{uvaweto na izgradbata na grade`niot objekt. Po istekot na ovoj
rok sopstvenikot mo`e da bara isplata na pazarna cena na zemji{teto
vo vreme na donesuvawe na sudskata odluka, a najdocna za vreme od
deset godini od zavr{enata izgradba.
Spored ~len 121 od Zakonot, na grade`en objekt izgraden bez
odobrenie za gradewe graditelot so samata gradba ne steknuva sopstvenost,
a do legalizacija ili ru{ewe na toj objekt vrz osnova na odluka
na nadle`en organ u`iva soodvetna sudska za{tita koja mu pripa|a
na sopstvenik, ako so zakon poinaku ne e opredeleno.
Graditelot na objektot od stav 1 na ovoj ~len koj gradi na svoe
ili tu|o zemji{te pod uslovi utvrdeni vo ovoj zakon, mo`e da stekne
sopstvenost na takov objekt, odnosno gradbata da se legalizira, dokolku
objektot se vklopuva vo urbanisti~kiot plan, a gradbata se potvrdi
so odobrenie za gradewe od nadle`en organ i se zapi{e vo javnata
kniga za zapi{uvawe na pravata na nedvi`nostite.
434