Zoran Sulejmanov - Sudija Izvestitel - kniga I (p.1194)

~niot zakonik, spored misleweto na Sudot, pravnite posledici od osudata
ne mo`at da nastapuvaat avtomatski po sila na zakon, tuku deka
toa mo`e da se pravi samo so pravosilna sudska odluka, odnosno deka
kaznenopravniot odnos se iscrpuva na relacijata na kaznivoto delo i
sudski izre~ena kazna za negoviot storitel i deka natamo{ni posledici
od negovoto izvr{uvawe, odnosno od osudata za toa delo koi se sostojat
vo ograni~uvawe na pravata na gra|anite ne se dopu{teni, osven
ako toa ne e izre~no utvrdeno so Ustavot. So ogled na toa {to spored
osporeniot del od odredbata, pravnite posledici od osudata nastapuvaat
po sila na zakonot, a ne kako kazna (zabrana) {to ja izrekuva sudot
vo ramkite na vidovite na kazni, odnosno sankcii, Sudot oceni
deka toj del od osporenata odredba ne e vo soglasnost so napred navedenite
odredbi od Ustavot.
15. So Odluka U. br. 210/2001 od 6. 02. 2002, Sudot go ukina ~l.
101 st. 2 od Krivi~niot zakonik ("SV RM," 37/1996, 80/1999), vo delot:
"i nastapuvaat po sila na zakonot so koj se predvideni."
Sudot na sednicata utvrdi deka spored ~l. 101 st. 1 od Krivi-
~niot zakonik, pravnite posledici od osudata {to se nadovrzuvaat na
osudite za opredeleni krivi~ni dela, ne mo`e da nastapat koga za krivi~noto
delo na storitelot mu e izre~ena pari~na kazna, uslovna osuda,
sudska opomena ili koga toj e osloboden od kazna, a spored st. 2 od
ovoj ~len, pravnite posledici mo`at da se predvidat samo so zakon i
nastapuvaat po sila na zakonot so koj se predvideni.
So Krivi~niot zakonik, na pravnite posledici od osudata im se
posvetuva posebna glava, iako sodr`inata na taa glava e mo{ne skromna,
vo odnos na drugite krivi~nopravni pra{awa {to se predmet na
ureduvawe na Zakonikot. Pravnite posledici od osudata kako posebna
kategorija, so ovoj zakonik ne se tretirat nitu kako kazni, nitu kako
drugi krivi~ni sankcii. Imeno, spored ~l. 4 od Krivi~niot zakonik,
krivi~ni sankcii se: kazni, uslovna osuda i sudska opomena, merki za
bezbednost i vospitni merki, a spored ~l. 33 od Zakonikot, kazni se:
zatvor i pari~na kazna, pri {to, kaznata zatvor mo`e da se izre~e
samo kako glavna kazna, a pari~nata kazna kako glavna i sporedna kazna,
a ako za edno krivi~no delo se propi{ani dvete kazni, kako glavna
mo`e da se izre~e samo ednata od niv. So ~l. 5 od Zakonikot e uredeno
deka na storitelot na krivi~no delo vo izvr{uvaweto na krivi~nata
sankcija mo`at da mu bidat odzemeni ili ograni~eni opredeleni prava
samo vo mera koja im odgovara na prirodata i sodr`inata na taa
sankcija i samo na na~in so koj se obezbeduva po~ituvawe na li~nosta
na storitelot i na negovoto ~ove~ko dostoinstvo. Spored toa, pravnite
posledici od osudata ne se tretiraat kako kazna ili drugi krivi~ni
sankcii, na {to bi sleduval i odgovor deka so niv ne mo`e na
storitelot na krivi~noto delo da mu bidat odzemeni ili ograni~eni
opredeleni prava. Me|utoa, od sodr`inata na ~l. 101 st. 1 od Zakoni-
1094