Zoran Sulejmanov - Sudija Izvestitel - kniga I (p.1194)

poniska cena od voobi~aenata pazarna cena i za kupuvawe na stoki od
nositel na nabavka koj gi zatvara delovnite aktivnosti.
4. Pri ocenuvawe na ustavnosta na osporenite odredbi od Zakonot
i Spisokot, Sudot gi ima{e predvid odredbite od Ustavot vo
odnos na koi so inicijativite se osporuva nivnata ustavnost i toa:
Vo ~lenot 8 alineite 6 i 7 od Ustavot, kako temelni vrednosti
na ustavniot poredok na Republika Makedonija se utvrdeni pravnata
za{tita na sopstvenosta i slobodata na pazarot i pretpriemni{tvoto.
Vo ~lenot 30 stav 1 od Ustavot se garantira pravoto na sopstvenost
i pravoto na nasleduvawe. Vo stavot 2 na istiot ~len od Ustavot
e utvrdeno deka sopstvenosta sozdava prava i obvrski i treba da
slu`i za dobro na poedinecot i na zaednicata.
Spored stavot 3 na ovoj ~len od Ustavot nikomu ne mo`at da mu
bidat odzemeni ili ograni~eni sopstvenosta i pravata koi proizleguvaat
od nea, osven koga se raboti za javen interes utvrden so zakon.
Spored ~lenot 54 stav 1 od Ustavot, slobodite i pravata na ~ovekot
i gra|aninot mo`at da se ograni~uvaat samo vo slu~ai utvrdeni
so Ustavot.
Vo ~lenot 55 stav 1 od Ustavot, koj e i prv ~len vo poglavjeto
"Osnovi na ekonomskite odnosi", se garantira slobodata na pazarot i
pretpriemni{tvoto. Vo stavot 2 na ovoj ~len od Ustavot e utvrdeno
deka Republikata obezbeduva ednakva pravna polo`ba na site subjekti
na pazarot. Republikata prezema merki protiv monopolskata polo`ba
i monopolskoto odnesuvawe na pazarot.
Spored stavot 3 na ~lenot 55 od Ustavot, slobodata na pazarot i
pretpriemni{tvoto mo`at da se ograni~at so zakon edinstveno zaradi
odbranata na Republikata, za~uvuvaweto na prirodata, `ivotnata sredina
ili zdravjeto na lu|eto.
Vo ~lenot 57 od Ustavot e utvrdeno deka Republikata go pottiknuva
ekonomskiot napredok i se gri`i za poramnomeren prostoren i
regionalen razvoj, kako i za pobrz razvoj na stopanski nedovolno razvienite
podra~ja.
Od navedenite ustavni odredbi proizleguva deka, garantiraj}i
go pravoto na sopstvenost, kako edno od osnovnite ekonomski prava i
slobodata na pazarot i pretpriemni{tvoto, kako edna od osnovite na
ekonomskite odnosi, Ustavot na Republika Makedonija se opredelil
za pazarno stopanstvo, vo ~ii uslovi na stopanisuvawe Republikata,
kako garant na slobodata na pazarot i pretpriemni{tvoto, ima obvrska
da obezbedi ednakva pravna polo`ba na site subjekti na pazarot, da
prezema merki protiv monopolskata polo`ba i monoposkoto odnesuvawe
na pazarot, kako i da go pottiknuva sevkupniot nejzin ekonomski
razvoj i napredok.
Vaka utvrdenata ustavna uloga na dr`avata vo sferata na ekonomskite
odnosi zna~i deka taa i vo uslovi na pazarno stopanstvo ima
soodvetni ingerencii vo obezbeduvawe i sozdavawe na pravni, institu-
555