prawo bliższoÅci krewnych w polskim prawie ziemskim do koÅca xv ...
prawo bliższoÅci krewnych w polskim prawie ziemskim do koÅca xv ...
prawo bliższoÅci krewnych w polskim prawie ziemskim do koÅca xv ...
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
98<br />
źródłową rozumowania tego badacza tworzą dwa <strong>do</strong>kumenty: KDWP I,<br />
624 z 1288 oraz 622 z tegoż roku. W tym drugim „miles D. <strong>do</strong>navit filiolis<br />
suis Jesconi et Jaroslao hereditates suas, quas dicti filioli sui<br />
habeant absque omni impedimento, quia D. ipsos elegit ex omnibus suis<br />
filiolis". Ten właśnie <strong>do</strong>kument należałoby tu wyłączyć, ponieważ darczyńca<br />
wymienia kilku spośród kręgu <strong>krewnych</strong> tego samego stopnia.<br />
Pozostałby nam zatem tylko jeden <strong>do</strong>wód. Nie jest to argument wystarczający,<br />
wiemy bowiem, że także akty darowizny na rzecz obcych nie<br />
zawsze zawierają zgodę <strong>krewnych</strong>.<br />
Trudno tu będzie znaleźć większą liczbę źródeł. W kodeksach dyplomatycznych<br />
przeważa materiał pochodzący z archiwów kościelnych,<br />
natomiast księgi są<strong>do</strong>we pochodzą z okresu, w którym zgoda <strong>krewnych</strong><br />
w zasadzie już nie występuje. Niemniej kilka wzmianek źródłowych<br />
znajdujemy 41 . I tak w AGZ XIX, 1018 z 1485 r.: „Nobilis Barbara de<br />
P. et T. heres, recognovit, quia nobilem I. W. de P. filium suum germanum<br />
tercia parte omnium bonorum in villa P. et T. et V. perpetualiter<br />
resignavit ... que sortes ... potens est W. vendere, commutare,<br />
alienare, <strong>do</strong>nare et resignare". W następnej z kolei zapisce z tegoż dnia<br />
Barbara zastawia pozostałe<br />
2 /s dóbr temuż synowi. Obie dyspozycje<br />
zostały zapowiedziane przez Elżbietę, żonę Grzegorza z Popławnik<br />
(AGZ XIX, 1020 z 1485 r.). Stopnia pokrewieństwa Elżbiety z poprzednimi<br />
osobami nie znamy. W innym znów źródle (AGZ XII, 3828<br />
z 1475 r.) brat daje siostrze-mężatce jakiś dział. Drugi brat ma wyrazić<br />
na to zgodę po powrocie (skąd) 42 .<br />
Nie są to jednak źródła, co <strong>do</strong> których nie byłoby żadnych wątpliwości.<br />
W pierwszym nie podano żadnego uzasadnienia zapowiedzi i —<br />
jak na stosunki ruskie — jest ona niespodziewana. Tego rodzaju dyspozycje,<br />
jak zaczepiona, są na tych ziemiach <strong>do</strong>ść częste. W wypadku drugim<br />
również nie wiemy, dlaczego brat daje siostrze dział. Można tu brać<br />
pod uwagę rozpad niedziału rodzinnego lub wyposażenie siostry. W obu<br />
zapiskach występują kobiety, a w takich razach nigdy nie możemy wykluczyć<br />
istnienia któregoś z ich szczególnych praw majątkowych.<br />
Wreszcie obie zapiski pochodzą z ziem ruskich, co także osłabiać może<br />
w pewnym stopniu ich wymowę. Mogły tu bowiem istnieć jakieś rozwiązania<br />
partykularne.<br />
41 Pomijamy przekazy, w których występuje zwrot cum consilio amicorum,<br />
podejrzewamy bowiem, że jest to formułka. Opuszczamy też CDPol. II,, 21 z 1238 r.,<br />
w którym komes Eustachy darowuje swemu nepos Andrzejowi „totam partem<br />
suam hereditatis Karsko". Na darowiznę wyraża zgodę brat Eustachego. Jednakże<br />
po śmierci Andrzeja wieś ma przejść w ręce Kościoła. Zgoda brata <strong>do</strong>tyczy przynajmniej<br />
między innymi tego przejścia.<br />
42 Brak bliższych danych.