26.01.2015 Views

prawo bliższości krewnych w polskim prawie ziemskim do końca xv ...

prawo bliższości krewnych w polskim prawie ziemskim do końca xv ...

prawo bliższości krewnych w polskim prawie ziemskim do końca xv ...

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

98<br />

źródłową rozumowania tego badacza tworzą dwa <strong>do</strong>kumenty: KDWP I,<br />

624 z 1288 oraz 622 z tegoż roku. W tym drugim „miles D. <strong>do</strong>navit filiolis<br />

suis Jesconi et Jaroslao hereditates suas, quas dicti filioli sui<br />

habeant absque omni impedimento, quia D. ipsos elegit ex omnibus suis<br />

filiolis". Ten właśnie <strong>do</strong>kument należałoby tu wyłączyć, ponieważ darczyńca<br />

wymienia kilku spośród kręgu <strong>krewnych</strong> tego samego stopnia.<br />

Pozostałby nam zatem tylko jeden <strong>do</strong>wód. Nie jest to argument wystarczający,<br />

wiemy bowiem, że także akty darowizny na rzecz obcych nie<br />

zawsze zawierają zgodę <strong>krewnych</strong>.<br />

Trudno tu będzie znaleźć większą liczbę źródeł. W kodeksach dyplomatycznych<br />

przeważa materiał pochodzący z archiwów kościelnych,<br />

natomiast księgi są<strong>do</strong>we pochodzą z okresu, w którym zgoda <strong>krewnych</strong><br />

w zasadzie już nie występuje. Niemniej kilka wzmianek źródłowych<br />

znajdujemy 41 . I tak w AGZ XIX, 1018 z 1485 r.: „Nobilis Barbara de<br />

P. et T. heres, recognovit, quia nobilem I. W. de P. filium suum germanum<br />

tercia parte omnium bonorum in villa P. et T. et V. perpetualiter<br />

resignavit ... que sortes ... potens est W. vendere, commutare,<br />

alienare, <strong>do</strong>nare et resignare". W następnej z kolei zapisce z tegoż dnia<br />

Barbara zastawia pozostałe<br />

2 /s dóbr temuż synowi. Obie dyspozycje<br />

zostały zapowiedziane przez Elżbietę, żonę Grzegorza z Popławnik<br />

(AGZ XIX, 1020 z 1485 r.). Stopnia pokrewieństwa Elżbiety z poprzednimi<br />

osobami nie znamy. W innym znów źródle (AGZ XII, 3828<br />

z 1475 r.) brat daje siostrze-mężatce jakiś dział. Drugi brat ma wyrazić<br />

na to zgodę po powrocie (skąd) 42 .<br />

Nie są to jednak źródła, co <strong>do</strong> których nie byłoby żadnych wątpliwości.<br />

W pierwszym nie podano żadnego uzasadnienia zapowiedzi i —<br />

jak na stosunki ruskie — jest ona niespodziewana. Tego rodzaju dyspozycje,<br />

jak zaczepiona, są na tych ziemiach <strong>do</strong>ść częste. W wypadku drugim<br />

również nie wiemy, dlaczego brat daje siostrze dział. Można tu brać<br />

pod uwagę rozpad niedziału rodzinnego lub wyposażenie siostry. W obu<br />

zapiskach występują kobiety, a w takich razach nigdy nie możemy wykluczyć<br />

istnienia któregoś z ich szczególnych praw majątkowych.<br />

Wreszcie obie zapiski pochodzą z ziem ruskich, co także osłabiać może<br />

w pewnym stopniu ich wymowę. Mogły tu bowiem istnieć jakieś rozwiązania<br />

partykularne.<br />

41 Pomijamy przekazy, w których występuje zwrot cum consilio amicorum,<br />

podejrzewamy bowiem, że jest to formułka. Opuszczamy też CDPol. II,, 21 z 1238 r.,<br />

w którym komes Eustachy darowuje swemu nepos Andrzejowi „totam partem<br />

suam hereditatis Karsko". Na darowiznę wyraża zgodę brat Eustachego. Jednakże<br />

po śmierci Andrzeja wieś ma przejść w ręce Kościoła. Zgoda brata <strong>do</strong>tyczy przynajmniej<br />

między innymi tego przejścia.<br />

42 Brak bliższych danych.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!