FRONDA

Niewierzący teologowie, katolicy negującyjedyność swejreligii, intelektualiści, którzy widzą w suwerenności Bogazagrożenie dla wolności ludzkiej jednostki - oto co stanowiźródło kryzysu Tradycji. Nie tylko ateiści i ludzie wątpiącypodważają więc ową tradycję. Nie ci, którzy nie mogą uwierzyć,nie ci, którzy w pokorze poszukują i nawet nie ci, którzyzwalczają religię. Tylko właśnie ci, którzy utracili wiarę w Boga,ale nadal chcą pomagać człowiekowi, jakby Najwyższego niebyło, którzy nie odrzucają zupełnie religii, bo to w ostatecznościodbiera ludziom szczęście, ale dostosowują ją do owegoszczęścia, czyli czasowych potrzeb. Wielki Inkwizytor nie jestzły: on kocha ludzkość.PAWEŁ LISICKIPRZECIW WYZNAWCOM WIELORYBANigdy chyba tak wiele osób nie mówiło o potrzebie zmian tradycyjnegojęzyka teologii i religii. Żyjemy w epoce wielkich przemian, w wyniku którychspołeczeństwa zachodnie stały się społeczeństwami wielokulturowymi. Nie majuż jednej, dominującej religii, katolicy żyją wśród muzułmanów, buddystów,ateistów. Zmienił się obraz świata, który dawniej mógł dawać złudzeniejednolitości. Teraz nie może być o niej mowy. Ponadto dotychczasowe nauczaniekościelne, jak twierdzą zwolennicy zmian, nie uwzględnia w wystarczającymstopniu przemian w mentalności człowieka Zachodu, takich jak: przywiązanie dowłasnej wolności, poczucie autonomii i godności oraz przekonanie, że to nieautorytet, nie zewnętrzna instancja, lecz prywatne sumienie orzeka w sprawachmoralności i wiary. Dla współczesnego człowieka stare prawdy przestały byćoczywiste. Dlaczego ma być posłuszny autorytetowi Kościoła, a nie swojemusumieniu? Dlaczego ma ulegać nakazom krępującym wolność wyboru, skoro niesą one wcale proste i nie jest pewne, czy ich przestrzeganie będzie dla niegokorzystne? Człowiek współczesny wierzy w niezbywalną godność i równośćwszystkich jednostek. Jak to pogodzić z wiarą w nieomylność Kościoła, w którymdemokracja odgrywa ograniczoną tylko rolę?Bóg jako adwokat, nie jako sędziaWszystko to razem - twierdzą zwolennicy zmian - musi prowadzić doporzucenia dotychczasowego języka. Mianowicie Bóg nie powinien być już sędzią,lecz tylko adwokatem człowieka; Boska wszechmoc powinna być pojmowanaFRONDA DOŻYNKI 1996 115