FRONDA

Relacja między duchowieństwem a polityką i trzy słynne tezyJeżeli uznamy, że religia jest zbiorem praw ustanowionych dla kierowaniacałym życiem człowieka w wymiarze jednostkowym i społecznym, a duchownyjest jej interpretatorem, propagatorem i strażnikiem, to łatwo dojdziemy dokonkluzji, że zachodzi tu ścisły związek. Na ten związek wskazuje imam Chomeinimówiąc o roli duchowieństwa i spoczywającym na nim obowiązku ochrony religiiw kontekście stworzonej przez muzułmańskich jurystów maksymy o „twierdzachislamu". Imam Chomeini wyciąga stąd wniosek, że duchowny, który nie jeststrażnikiem wszystkich wymiarów islamu, nie może być "twierdzą islamu":"Stwierdzenie, że obliguje w istocie duchownychdo tego, by byli strażnikami i pilnowali prawd wiary, przykazań i porządków islamu.To oczywiste, że nakaz ten nie ma tylko charakteru werbalnego. Jeżeli duchownyzaszyje się w jakimś kącie i nie będzie się w nic angażować, to ani nie strzeżepraw islamu, ani nie uczestniczy w życiu społecznym muzułmanów. Czy możnago zatem nazwać ? Czy stoi on na straży islamu?"Jak już poprzednio wspomniano, kwestia relacji między duchowieństwema politykąjest przedmiotem sporu historycznego. Stawiane w nim tezy nie odnosząsię do islamu, lecz przypomnimy je pokrótce przytaczając zarazem opinie imamaChomeiniego.1/ Teza o sprzeczności między religią a politykąZwolennicy tej opcji są przekonani, że religia i przywódcy religijni służąwartościom i celom, które w żaden sposób nie łączą się z kwestiami naturyspołecznej i politycznej. Sfera duchowa i sfera materialna różnią się od siebie idlatego duchowny nie może angażować się w sprawy polityczne. Taki punktwidzenia jest najbardziej charakterystyczny dla chrześcijaństwa i być możewywodzi się ze zniekształconego fragmentu Ewangelii, ze znanego wersu 21 w22 rozdziale Ewangelii Mateusza: „Oddajcie więc Cezarowi to, co należy doCezara, a Bogu to, co należy do Boga".W innym wersecie czytamy, że są dwa miecze, które nie znajdą się wręku jednej osoby - jeden to miecz władzy politycznej należny cesarzowi, a drugito miecz władzy religijnej należny papieżowi.Żyjący w V wieku po Chrystusie chrześcijański święty pisał: "Ze względuna słabość rodzaju ludzkiego Wielki Bóg pragnie oddzielić władzę duchową odwładzy świeckiej, ażeby skoncentrowanie obu władz w jednej ręce nie stało sięprzyczyną godnych ubolewania nadużyć. Biskup w sferze duchowej stoi ponadimperatorem, a imperator stoi ponad biskupem w sprawach świeckich."Należy oczywiście dodać, że niektórzy spośród myślicieli chrześcijańskichodrzucali tę tezę. Tomasz z Akwinu np. powiada: "(oddzielenie sfery materialnejod duchowej - przyp. tłum.) w religii chrześcijańskiej nie jest możliwe, ponieważwedług przykazań i tradycji chrześcijańskiej osiągnięcie łaski wiecznej wiąże sięnierozerwalnie z wypracowaniem cnót moralnych [...] Inaczej mówiąc zarównopaństwo jak i religia znajdują wspólne upodobanie w zdobywaniu cnót moralnychprzez członków obu wspólnot."FRONDA DOŻYNKI 1996 295