FRONDA

do apelacji. Zendżani uważał także za bezprawne konfiskowanie na rzecz skarbupaństwa mienia byłych członków rządu i posłów, oskarżanych o sprzyjanieszachowi i Stanom Zjednoczonym.Ajatollah Zendżani, podobnie jak ajatollah Mahallati, nie dostrzegał różnicymiędzy cesarską służbą bezpieczeństwa SAWAK a jej porewolucyjnymodpowiednikiem (SAWAMA). Bardzo krytycznej charakterystyki fundamentalistówdokonał na początku lat 80. maszhadzki teolog Ali Tehrani. Porównał ondziałalność Partii Republiki Islamskiej do działalności SAWAK-u oświadczajączarazem, że większość wybitnych ajatollahów uważa rządzący reżim za totalitarnyi skorumpowany. Tehrani twierdził, że ajatollah Beheszti, lider PRI, i jegozwolennicy reprezentują mniejszość duchowieństwa i nigdy nie należeli do gronaprawdziwych uczonych. Zdaniem Tehraniego ludzie ci wykorzystując hasła islamuprzyłączyli się do rewolucji celem zdobycia władzy. Mimo tak ostrej krytyki podadresem rządzącej Partii Republiki Islamskiej wielcy teologowie zachowali jednakpoważanie dla ajatollaha Chomeiniego, który starał się zawsze występować wroli arbitra, choć PRI realizowała przecież jego własne koncepcje. Z drugiej stronynikt nie mógł ignorować faktu, że to właśnie Chomeini symbolizował w oczachszerokich rzesz ludności zwycięstwo nad znienawidzonym cesarskimdespotyzmem.Tradycjonaliści zabierający głos w dyskusjach z fundamentalistami zostaliprzez nich politycznie zmarginalizowani już na początku lat 80. Wydaje się, żezaakceptowali dominację fundamentalistów. Pozostają w cieniu, jakby chroniącswoje pozycje na wypadek, gdyby rozwój sytuacji politycznej zmusił ich wprzyszłości do jawnego zerwania z tymi, którzy zwyciężyli w sporze o wizję republikiislamskiej i rolę duchowieństwa.MaciejLangFRONDA DOŻYNKI 1996 293