30.11.2012 Views

zurab kiknaZe qarTuli folklori - Reso Kiknadze

zurab kiknaZe qarTuli folklori - Reso Kiknadze

zurab kiknaZe qarTuli folklori - Reso Kiknadze

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

mosis Seqmnas win uZRvis TiamaTis mier marduqis STanTqma<br />

da marduqis xeliT TiamaTis muclis gafatvra da amosvla,<br />

rogorc mzisa wyvdiadidan, rac qaosidan kosmosis dabadebas<br />

niSnavs. aseve kosmogoniuria Zvelinduri indrasa da<br />

gveleSap vritras Soris Serkinebis miTosi. uxelfexo<br />

uzarmazari gveleSapi vritra, romelmac STanTqa mdinareTa<br />

wylebi da moaqcia Tavis SiganSi, ylapavs mis winaaRmdeg<br />

galaSqrebul indras. indra Signidan ganwvalavs gveleSapis<br />

sxeuls, ixsnis Tavs da datyvevebul wylebsac, misi<br />

sxeulisgan qmnis samyaros sxvadasxva nivTs [miTebi: 534].<br />

STanTqma-amonTxevis kosmogoniur miTosSi zogan gam-<br />

Wvirvaled, zogan Sefarulad Cans erTi mniSvnelovani mi-<br />

Tologema: STamnTqmeli zRvauri urCxuli, gveleSapi<br />

STanTqmulis mSobeli dedaa, romlis saSodan xelaxla unda<br />

daibados RvTaeba, kosmogoniuri gmiri. babilonuri<br />

kosmogoniuri eposis TiamaTi (`zRva~) yvela RmerTis didi<br />

dedaa, maT Soris marduqisac, romelmac misi sxeulisgan<br />

samyaro Seqmna. am miTologiur faqts mowmobs polinezieli<br />

gmiris STamnTqmeli gveleSapis saxeli – `didididi-didi<br />

deda~ [kampbeli: 91].<br />

STanTqmas, rogorc miTologemas, kidev erTi datvir-<br />

Tva aqvs: igi niSnavs damarxvas, daflvas, saSoSi ukan dabrunebas<br />

anu, sxvanairad, embrionad qcevas, raTa arseba<br />

kvlav iSvas. meore mxriv, STanTqma-STaflva sikvdilis sinonimia,<br />

rasac unda mosdevdes aRdgoma-gacocxleba, sabolood,<br />

isev da isev xelaxali Soba. amrigad, gveleSapis<br />

muceli dedis saSoa, saidanac unda daibados arseba. amitomac<br />

ar unda iyos moulodneli, rom tyeSi mdebare is qoxi,<br />

sadac pirvelyofili xalxebi asruleben mowifuloba-<br />

Si gadasvlis ritualebs, `dedis saSod~ iwodeba da, imavdroulad,<br />

gveleSapis wiaRs warmoadgens. zogan qoxSi Sesasvleli,<br />

sadac Sedis mowifulobis zRurbls miwevnili<br />

bavSvi, `gveleSapis xaxad~ iwodeba, karis daxurva ki gveleSapis<br />

mucelSi mis gamomwyvdevas ganasaxierebs. axal<br />

gvineaSi sainiciacio qoxs gveleSapis forma aqvs Tavisi<br />

mucliTa da kudiT. bavSvi Sedis qoxSi, TiTqos gveleSapis<br />

mucelSi inTqmebodes. es misi didi dedis saSoc aris, sadac<br />

is ubrundeba embrionalur statuss da saidanac is meored<br />

ibadeba, rogorc sazogadoebis (tomis) srulfasovani<br />

da sruluflebiani wevri [eliade 1965: 35-36].<br />

129

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!