30.11.2012 Views

zurab kiknaZe qarTuli folklori - Reso Kiknadze

zurab kiknaZe qarTuli folklori - Reso Kiknadze

zurab kiknaZe qarTuli folklori - Reso Kiknadze

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

308<br />

ras niSnavs dalai? fiqroben, rom igi vainaxuri warmo-<br />

Sobisaa da niSnavs RmerTs, Tumca Zneli dasaSvebia, rom do-<br />

Ris dros mxedrebi RmerTs mimarTavdnen (romel RmerTs,<br />

romel RvTaebas?). es termini, SesaZloa, marTlac vainaxuri<br />

warmoSobis iyos, glovis semantikas unda Seicavdes<br />

da mxolod fonetikurad emTxveva sityvas dal (RmerTi).<br />

qistebis samgloviaro moZaxili amgvarad JRers: `dala¡,<br />

dala¡, va¡ dala¡, dala¡...~ [kotetiSvili 1961: 414]. yovel<br />

SemTxvevaSi, TuSuri dalaoba amJamad mTeli am ceremonialis<br />

– Semamzadebeli ritualiT, doRiTa da simReriTurT<br />

– saxelwodebaa.<br />

dalaoba mxolod TuSeTis sazogadoebis kuTvnilebaa<br />

da igi ar gascilebia mis farglebs.<br />

xmiT natirali<br />

am tipis samgloviaro teqstebi mxolod aRmosavleT<br />

saqarTvelos mTianeTSia gavrcelebuli, gansakuTrebiT<br />

fSav-xevsureTSi. TuSeTSi xmiT natirlis saxeliT cnobili<br />

leqsebi arsebiTad (rogorc formiT, ise tradiciuli<br />

tropizmiT) gansxvavdeba fSav-xevsurulisgan. Tavis<br />

mxriv, ara arsebiTad, magram mainc sxvaoben erTmaneTisgan<br />

xevsuruli da fSauri warmoSobis teqstebi.<br />

termini xmiT tirili TiTqos sxvas arafers niSnavs, Tu<br />

ara sityviT tirils. TiTqos sityva `xma~ aq sityvis sinonimia,<br />

rogorc gamoTqmebSi: `xma gasca~, `xma amoiRo~, anu<br />

samgloviaro Janris am saxeobaSi igulisxmeba ara carieli<br />

bgeris gamoReba, aramed sityvis warmoTqma. radgan arsebobs<br />

sityviT tirili da arsebobs usityvo tirili, rogoric<br />

aris svanuri zari da raWuli zruni. SesaZlebelia,<br />

`xma~ xmiT natiralSi melodias niSnavdes, ramdenadac arsebobs<br />

sxvagvari tirilic: ZaxiliT tirili, romelic re-<br />

CitativiT sruldeba, anu melodiis gareSe, `ZaxiliT~ warmoiTqmis.<br />

xmiT natirali uriTmo, cxramarcvliani leqsia, romlis<br />

yoveli striqoni, rogorc wesi, sxvaTa sityvis o-Ti<br />

bolovdeba. motirali amgvarad aboloebs striqonebs (To-<br />

To bavSvze natirali):<br />

`gagordi, oqros akavanoo,<br />

me gxedav – daixare pirqvao,

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!