30.11.2012 Views

zurab kiknaZe qarTuli folklori - Reso Kiknadze

zurab kiknaZe qarTuli folklori - Reso Kiknadze

zurab kiknaZe qarTuli folklori - Reso Kiknadze

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

RvTisSvilTa da dev-kerpTa brZolebi<br />

am brZolaTa amsaxveli narativebi aRmosavleT saqarTvelos<br />

mTianeTSia gavrcelebuli [oCiauri 1991: 41-46; oCiauri<br />

1967: 143-159]. maTi andrezuli xasiaTi maTsave dasasrulSi<br />

mJRavndeba: RvTisSvilis gamarjveba devze yovel-<br />

Tvis misi apoTeoziT mTavrdeba. saboloo mizani am brZolebisa<br />

salocavis daarsebaa anu, sxvagvarad, teritoriis<br />

ganwmeda uwmiduri devebisgan da adamianTa sazogadoebis-<br />

Tvis sasicocxlo garemos Seqmna. iq, sadac adre devi batonobda<br />

adamianze, amieridan arsdeba RvTisSvili adamianis<br />

patronad da mfarvelad, adamiani ki – mis ymad. Tavisi<br />

arsiT urTierToba RvTisSvilsa da adamians Soris patronymuli<br />

urTierTobis principzea agebuli. amitomac<br />

uxilavi patronis garSemo Semokrebil adamianTa jgufs<br />

saymo ewodeba. sa-ym-o – Tavad am sityvis morfologiuri<br />

aRnagoba mowmobs Tavis Tavze da im krebulze, romelic am<br />

sityviT iwodeba: saymo ymebis erTianobaa, romelic patrons<br />

gulisxmobs. es sityva imasac gveubneba, rom ymebi<br />

(moymeni) TavianTi patronis winaSe Tanabarni arian, rac<br />

maT Soris rCeulTa arsebobas ar gamoricxavs.<br />

RvTisSvilTa da dev-kerpTa Serkinebis ramdenime modeli<br />

arsebobs:<br />

I. RvTisSvili ebrZvis devs uSualod fizikuri ZaliT<br />

an iaraRiT (mSvild-isari, laxti), anadgurebs an gandevnis<br />

mas da mis adgilze arsdeba salocavi. iqmneba misi kulti<br />

masTan dakavSirebuli yvela atributiT (nagebobebi, yanebi,<br />

dResaswaulebi).<br />

II. RvTisSvili da devebi mSvidobian asparezobaSi – sim-<br />

Zimis awevaSi, rogorc iaxsris (Suafxos qistaurTa saymos<br />

patronis) SemTxvevaSi, an Sor manZilze qvebis srolaSi,<br />

rogorc fSavis erT-erTi saymos – uZilaurTis andrezi<br />

gviambobs, cdian Zalas. damarcxebuli devi Tmobs Tavis<br />

samflobelos da aiyreba iqidan, raTa RvTisSvils dauTmos<br />

adgili, sadac arsdeba RvTisSvilis kulti.<br />

III. RvTisSvili, kerZod, iaxsari daedevneba ukanasknel<br />

devs, romelic tbaSi poulobs TavSesafars. iaxsari devs<br />

tbaSi Cahyveba da iq gangmiravs. devis sisxli Sekravs tbis<br />

zedapirs da iaxsari veRar amodis tbidan. bolos, qadagis<br />

sityviT, faraSi moZebnian oTxrqa da oTxyura cxvars, tbis<br />

piras daklaven da mis sisxls tbis zedapirs asxureben. tba<br />

71

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!