â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
120 Fizikokimya<br />
q= ∆U− w= 0 −( − 12043 J)<br />
= 12043 J<br />
bulunur. Süreç s›ras›ndaki Gibbs serbest enerji de¤iflimi,<br />
P<br />
⎛<br />
− −<br />
∆ G= nRT ln 2<br />
1 1 1,0 atm ⎞<br />
= ( 3, 00 mol) ( 8, 314 J K mol )( 300 K)<br />
ln<br />
J<br />
P1<br />
⎝⎜<br />
5,0 atm ⎠⎟ =−12043<br />
olur. Tersinir bir süreçte elde edilen ifl, maksimum ifl oldu¤undan ∆A= w= –12043 J<br />
olur. Entropi de¤iflimi ∆S= qtersinir<br />
/ T oldu¤undan ve tersinir süreçte gaza 12043 J<br />
›s› verilmifl oldu¤undan,<br />
q<br />
−<br />
∆S =<br />
tersinir 12043 J<br />
= = 40,<br />
14 J K 1<br />
T 300 K<br />
bulunur.<br />
SIRA S‹ZDE<br />
4<br />
1,50 mol ideal SIRA gaz S‹ZDE 310 K’de hacmi 32 litreden 20 litreye düflünceye kadar sabit s›cakl›kta<br />
s›k›flt›r›l›yor. Gaz›n Gibbs serbest enerjisindeki de¤iflimi bulunuz.<br />
DÜfiÜNEL‹M<br />
SORU<br />
D‹KKAT<br />
SIRA S‹ZDE<br />
DÜfiÜNEL‹M<br />
Gerçek Gazlar›n Gibbs Serbest Enerjisinin Bas›nca Ba¤l›l›¤›: Fugasite<br />
Yukar›da türetilen Eflitlik 5.33 sadece ideal gaz için geçerli olup gerçek gazlar›n<br />
Gibbs serbest SORU enerjisinin bas›nca ba¤l›l›¤›n› belirlemek için kullan›lamaz. Buna karfl›l›k<br />
gerçek gazlar›n hacmini bas›nc› ile iliflkilendiren ba¤›nt›lar›n oldukça karmafl›k<br />
olmas› nedeniyle Eflitlik 5.32’deki integrali almak kolay olmayabilir. Bu nedenle<br />
D‹KKAT<br />
ideal gaz sistemi için türetilen ve oldukça basit bir eflitlik olan Eflitlik 5.33’e benzer<br />
bir eflitli¤in gerçek gazlar›n sabit s›cakl›kta Gibbs serbest enerjilerinin bas›nca ba¤l›l›klar›n›n<br />
hesaplanmas›nda SIRA S‹ZDE kullan›labilece¤i G.N. Lewis taraf›ndan düflünülmüfltür.<br />
Bunun için Lewis Eflitlik 5.33’deki bas›nç yerine kullan›lmak üzere bir hal fonksiyonu<br />
olan fugasiteyi (f) tan›mlam›flt›r. Eflitlik 5.33, gerçek gazlar›n sabit s›cakl›ktaki<br />
Gibbs serbest enerjilerinin bas›nca ba¤l›l›¤› için flu flekilde uyarlanabilir:<br />
f<br />
G2− G1<br />
= nRT ln<br />
2<br />
(5.35)<br />
K ‹ T A P f1<br />
Görüldü¤ü gibi sabit s›cakl›kta ideal gaz›n Gibbs serbest enerjisinin bas›nca<br />
ba¤l›l›¤›n› veren Eflitlik 5.33 ile gerçek gaz›n Gibbs serbest enerjisinin bas›nca ba¤l›l›¤›n›<br />
veren TELEV‹ZYON Eflitlik 5.35 birbirine çok benzemektedir. Bas›nç yerine fugasitenin<br />
kullan›lmas›yla gerçek gazlar›n Gibbs serbest enerjilerinin bas›nca göre de¤iflimini<br />
belirlemek oldukça kolayd›r. Bu yaklafl›mla bir gaz›n ideal olmamas›ndan dolay›<br />
ideal gaza göre olan farkl›l›klar fugasite terimi içinde yer al›r, bir anlamda gizlenir.<br />
‹NTERNET<br />
Fugasite, termodinamik verilere dayan›larak bulunan bir nicelik olup efektif bas›nç<br />
olarak da nitelendirilebilir. Fugasitenin de birimi bas›nç birimi ile ayn› birimdir.<br />
E¤er bir gaz›n manometre ile ölçülen bas›nc› ile fugasitesi ayn› de¤erde ise bu gaz<br />
ideal gazd›r. Bir baflka deyiflle ideal gazlar›n bas›nc› ile fugasitesi birbirine eflittir.<br />
Gerçek gaz için ilk halin standart hal olmas› durumunda Eflitlik 5.35,<br />
o f<br />
G− G = nRT ln<br />
o<br />
(5.36)<br />
P<br />
fleklinde yaz›labilir. Gerçek gaz için standart hal, gaz›n standart bas›nçta bulundu-<br />
¤u ve ideal davrand›¤› kabul edilen hipotetik bir haldir.<br />
AMAÇLARIMIZ<br />
AMAÇLARIMIZ<br />
K ‹ T A P<br />
TELEV‹ZYON<br />
‹NTERNET<br />
Fugasite ile Bas›nç Aras›ndaki ‹liflki<br />
Gerçek bir gaz›n fugasitesi ile bas›nc› aras›ndaki iliflkiyi veren bir ba¤›nt› türetilebilir.<br />
Bir sistemin Gibbs serbest enerjisinin sabit s›cakl›kta bas›nca ba¤l›l›¤›n›n Eflitlik<br />
5.32 ile ifade edilebildi¤ini görmüfltük. Bu eflitlik,
Change language