‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

9. Ünite - Kimyasal Kinetik
235
[ Br ]
[ Br
• ] = k 1 2
k
5
elde edilir. Bu flekilde bulunan [ Br • ],
ifadesinde yerine konulur-
d
⎡ •
H
⎤
⎢ ⎥
⎣ ⎦ =
• • •
k2[ Br ][ H2] − k3[ H ][ Br2] − k4[ H ][ HBr] = 0
dt
sa [ ] için,
H •
k / /
k ( 1 12
12
2 ) [ H2][ Br2]
k
[ H
• ] = 5
k3[ Br2] + k4[ HBr]
d ⎡HBr⎤
elde edilir. Bulunan [ Br • ] ve [ H • ] ifadeleri, ⎣⎢ ⎦⎥
eflitli¤inde yerine konulursa,
dt
12 /
⎛ k ⎞
2k
1
1/
H Br
d ⎡
⎣⎢ HBr⎤
2
[
⎦⎥ ⎝⎜
k ⎠⎟
2][ 2] 2
=
5
dt k [ HBr]/ k [ Br ]
sonucu bulunur.
Lindemann–Hinshelwood Mekanizmas›
Tek moleküllü reaksiyonlarla ilgili ilk dikkate de¤er mekanistik çal›flma Lindemann-Hinshelwood
taraf›ndan gelifltirilmifltir. Bu mekanizmaya göre; reaksiyona
giren bir A molekülünün bir baflka A molekülü ile çarp›flmas› sonucunda bir molekülden
di¤erine enerji aktar›larak, molekül uyar›labilir.
k1
∗
A+ A↽
⇀A + A
k−
1
∗ k2
A ⎯⎯→Ürün
1+ ( )
4 3 2
E¤er ikinci basamak ürün vermek üzere yeterince yavafl ise, reaksiyon birinci dereceden
reaksiyon kineti¤ine uyar. Mekanizmaya göre ürün oluflum h›z eflitli¤i,
d ⎡Ürün⎤
⎣⎢ ⎦⎥ =
∗
k2 dt
[ A ]
ile verilir. Kararl› hal yaklafl›m›na göre, A*’›n net oluflum h›z›,
d
⎡ ∗
A
⎤
⎢
⎣ ⎦
⎥ = 2
k A − ∗ ∗
k−
A A − k A =
1[ ] [ ][ ] [ ]
dt
olarak yaz›l›r. Bu ifadenin çözümünden [A*],
1 2
0
2
∗ k [ A]
[ A ] = 1
k2 + k−
1[ A]
fleklindedir. Bu bulunan de¤er ürün oluflum h›z eflitli¤inde yerine yaz›l›rsa,
d ⎡Ürün⎤
2
⎣⎢ ⎦⎥ kk A = 2 1[ ]
dt k2 + k − 1[ A]
(9.23)