01.04.2014 Views

‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

258 Fizikokimya<br />

SIRA S‹ZDE<br />

DÜfiÜNEL‹M<br />

SORU<br />

D‹KKAT<br />

SIRA S‹ZDE<br />

Elektroliz s›ras›nda çözeltiden geçen elektrik miktar› ile elektrotlarda ayr›lan<br />

madde miktarlar› aras›ndaki iliflkiyi araflt›ran Faraday, elektroliz konusunda yapt›-<br />

¤› araflt›rmalarda flu sonuca varm›flt›r: “Bir elektroliz hücresinde devreden geçen<br />

elektrik ak›m›yla oluflan ürünün mol say›s›, stokiyometrik olarak gerekli olan<br />

elektron/elektronlar›n say›s›yla orant›l›d›r.” Bu ifade Faraday yasas› olarak bilinir.<br />

Faraday sabiti olan 1 mol elektronun<br />

SIRA S‹ZDE<br />

yükü,<br />

F = eN A DÜfiÜNEL‹M = 1,60221 × 10 –19 × 6,022 × 10 23 = 96485 C mol –1<br />

olarak hesaplan›r. Burada e elektron yükünü ve N A ise Avogadro say›s›n› ifade<br />

etmektedir. SORU<br />

Hesaplamalar›n›zda D‹KKATFaraday sabitini 96485 C mol –1 olarak al›n›z.<br />

Elektroliz<br />

SIRA<br />

s›ras›nda<br />

S‹ZDE<br />

devreden geçen elektrik yükü Q ile gösterilir ve devreden<br />

geçen ak›m fliddeti (I) ile zaman›n (t) çarp›m›na eflittir.<br />

AMAÇLARIMIZ Q = It (10.17)<br />

AMAÇLARIMIZ<br />

K ‹ T A P<br />

TELEV‹ZYON<br />

‹NTERNET<br />

ÖRNEK 10.4:<br />

Elektrik yükünün birimi Coulomb’dur ve k›saca C ile gösterilir. Devreden geçen<br />

elektrik K miktar›n› ‹ T A P ölçmek için kulometrelerden faydalan›l›r. Elektroliz hücresinde<br />

elektrotlarda de¤iflikli¤e u¤rayan madde miktar› afla¤›daki eflitlik kullan›larak<br />

belirlenir.<br />

m =<br />

MIt<br />

TELEV‹ZYON<br />

zF<br />

(10.18)<br />

Burada; m‹NTERNET<br />

de¤iflikli¤e u¤rayan madde miktar›n› (g), M maddenin mol kütlesini<br />

(g mol –1 ), I devreden geçen ak›m fliddetini (A), t devreden geçen elektrik miktar›n›n<br />

süresini (s), z iyonun de¤erli¤ini, F ise Faraday sabitini ifade etmektedir.<br />

‹ki elektroliz kab› birbirine seri olarak ba¤lanm›flt›r. Bunlardan birinde Ag-<br />

NO 3 , di¤erinde ise CuSO 4 çözeltisi bulunmaktad›r. 2,5 dakika sonra CuSO 4<br />

kab›n›n katodunda 0,326 g bak›r birikti¤i belirlenmifltir (Cu = 63,5 g mol –1 ;<br />

Ag = 107,87 g mol –1 ). Bu verilere göre;<br />

a. Ayn› anda di¤er hücrenin katodunda kaç gram gümüfl toplan›r?<br />

b. Devreden geçen ortalama ak›m fliddeti ne kadard›r?<br />

Çözüm:<br />

a. Elektroliz hücrelerinden birinde 0,326 g bak›r ayr›l›rken, seri ba¤l› di¤er hücrenin<br />

katodunda biriken gümüfl,<br />

⎛ 1 mol Cu ⎞⎛<br />

–<br />

? g Ag = 0,326 g Cu<br />

2 mol e<br />

⎞⎛107,87 g Ag⎞⎛1 mol Ag⎞<br />

⎝⎜<br />

63,5 g Cu⎠⎟<br />

⎝⎜<br />

1 mol Cu ⎠⎟<br />

⎝⎜<br />

1 mol Ag ⎠⎟<br />

⎝⎜<br />

1 mol e – ⎠⎟<br />

= 1,1076 g Ag<br />

fleklinde hesaplan›r.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!