01.04.2014 Views

‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

1. Ünite - Gazlar<br />

29<br />

Özet<br />

Maddenin en düflük yo¤unlu¤a sahip hali gaz hali<br />

oldu¤u için gaz molekülleri aras›ndaki uzakl›klar çok<br />

büyük, etkileflimler ise ihmal edilebilecek düzeydedir.<br />

Bir kap içerisinde bulunan gaz molekülleri, kab›n duvarlar›na<br />

çarparak kaba bir bas›nç uygularlar. Bu bas›nç<br />

Pa, atm, bar, mmHg, torr vb. birimlerle ifade edilebilir.<br />

Bir gaz; bas›nç, hacim, s›cakl›k ve madde miktar› gibi<br />

hal de¤iflkenlerine ba¤l› olarak tan›mlanabilir. Boyle yasas›,<br />

sabit s›cakl›ktaki belirli bir miktar gaz›n bas›nc›n›n<br />

hacmi ile ters orant›l› oldu¤unu ifade ederken, Charles<br />

yasas›, sabit bas›nç alt›nda belirli bir miktardaki gaz›n<br />

hacminin s›cakl›k ile do¤ru orant›l› olarak de¤iflti¤i ifade<br />

eder. Gazlarda miktar-hacim iliflkisi ise Avogadro yasas›<br />

ile aç›klan›r. Bu yasaya göre, ayn› bas›nç ve s›cakl›¤a<br />

sahip farkl› gazlar›n eflit hacimlerinde eflit say›da<br />

molekül veya atom bulunmaktad›r. Bu yasalar›n birlefltirilmesiyle<br />

ideal gaz yasas› elde edilir.<br />

Bir gaz kar›fl›m›ndaki bileflenlerin k›smi bas›nçlar› her bir<br />

bileflenin kar›fl›mdaki mol kesri ile do¤ru orant›l›d›r. Daltonun<br />

k›smi bas›nçlar yasas›na göre bir gaz kar›fl›m›n›n toplam<br />

bas›nc›, o kar›fl›m› oluflturan tüm bileflenlerin k›smi bas›nçlar›n›n<br />

toplam›d›r.<br />

Kinetik gaz teorisi, gaz yasalar›n› ve Daltonun k›smi bas›nçlar<br />

yasas›n› moleküler düzeyde aç›klamaya yard›mc›<br />

olur. Kinetik teorinin kabul etti¤i varsay›mlara dayan›larak<br />

türetilen eflitlikler ile bir gaza ait h›z kareleri ortalamas›n›n<br />

karekökü, ortalama h›z, en olas› h›z ve ortalama<br />

kinetik enerji de¤erleri bulunabilir. Gaz molekülleri<br />

aras›nda meydana gelen çarp›flmalar›n s›kl›¤›, iki<br />

çarp›flma aras›nda gaz moleküllerinin kat ettikleri mesafe<br />

(ortalama serbest yol), gazlar›n viskozitesi gibi büyüklükleri<br />

de kinetik teoriden yararlanarak hesaplamak<br />

mümkündür.<br />

Gerçek gazlar bulunduklar› koflullara göre ideal davran›fltan<br />

sapma gösterirler ve bu nedenle ideal gaz denklemine<br />

uymazlar. Gerçek gazlar için yayg›n olarak kullan›lan<br />

denklem van der Waals denklemidir ve bu denklem<br />

gerçek gazlar›n davran›fl› göz önünde bulundurularak<br />

ideal gaz denkleminden kuramsal olarak türetilmifltir.<br />

Bu denklemin geçerlili¤i ise deneysel verilere göre<br />

oluflturulmufl virial hal denklemiyle uyumlu olmas›na<br />

ba¤l›d›r.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!