‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

262 Fizikokimya
‹yon hareketlilikleri ise,
–1 2 –1
73,2 Ω cm mol 1 Ω
m +
= zuF + +
⇒ u +
=
–1 –1
1× 96485 C mol
–4 2 –1 –1
= 7,59×
10 cm s V
× ×
1 V A
1 C
A s
m = z u F ⇒ u
– –
– –
=
–1 2 –1
76,5 Ω cm mol
1×
96485 C mol
–1
×
1 Ω
1 V A
–1 ×
1 C
A s
fiekil 10.5
Hareketli s›n›r
yöntemiyle
tafl›ma say›s›
tayini.
olarak bulunur.
–4 2 –1 –1
= 7,93×
10 cm s V
Hareketli s›n›r yöntemiyle tafl›ma say›s›n›n belirlenmesinde
ise, uygulanan potansiyelin etkisiyle ortak
bir iyona sahip iki çözelti aras›ndaki s›n›r›n hareketi
incelenir. Bu yöntemle, MX çözeltisi içerisindeki
M iyonlar›n›n tafl›ma say›s›n› belirlemek için; fiekil
10.5’de görülen hücrenin alt k›sm›na NX çözeltisi yerlefltirilir
ve bu çözeltinin üzerine MX çözeltisi eklenir.
Bu iki çözelti birbirinden keskin bir s›n›rla ayr›lmaktad›r.
Devreden I fliddetindeki ak›m t kadar süreyle
geçirildi¤inde, s›n›r l uzakl›¤›na tafl›n›r. Böylece devreden
geçen elektrik miktar›yla taranan hacim lA’ya
eflit olur ve ak›mla tafl›nan M iyonlar›n›n tafl›ma say›s›
afla¤›daki eflitlikle hesaplan›r.
t
+
=
z+
lACF
It
(10.34)
ÖRNEK 10.6:
1 M KCl çözeltisindeki iyonlar›n tafl›ma say›lar›n› belirlemek için 0,4 M BaCl 2 çözeltisi
al›n›yor ve iki çözelti aras›ndaki s›n›r yüzeyin dar borudaki hareketi izleniyor.
S›n›r yüzeyin dar borudaki iki çizgi aras›n› 1,42×10 –2 A’lik ak›mla 1675 s’de
geçti¤i gözleniyor. ‹ki çizgi aras›ndaki hacim 0,1205 ml’dir. Bu verilerden yararlanarak
iyonlar›n tafl›ma say›lar›n› hesaplay›n›z.
Çözüm:
Örnekte dar borudaki yükselme hacim olarak verildi¤i için hareketli s›n›r yönteminde
kulland›¤›m›z eflitlik; tekrar düzenlenirse,
t
+
z lACF zVCF
=
+
=
+
It It
eflitli¤i elde edilir. Burada çözelti deriflimi olarak, tafl›ma say›s› bulunacak çözeltinin
deriflimi al›n›r ve veriler eflitlikte yerine yaz›larak tafl›ma say›lar›,