â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
12. Ünite - Yüzey ve Arayüzey Olaylar›<br />
313<br />
elde edilir. S›v›-kat› aras›ndaki çekim kuvvetleri (w ad ), s›v›-s›v› aras›ndaki çekim<br />
kuvvetlerine eflit oldu¤unda temas aç›s› s›f›r (θ =0) olur. w ad > 2γ sg oldu¤unda<br />
θ>0’d›r. Bu durumda s›v› tüm yüzeyi ›slat›r.<br />
Bir s›v› yüzeyinin, bir kat› yüzeyindeki durumuna iliflkin yay›lma katsay›s›, S<br />
ise afla¤›daki eflitlikle tan›mlan›r.<br />
S = γ kg – (γ sg + γ ks ) (12.10)<br />
ifadesi adezyon ve kohezyon ifline göre,<br />
S = w ad – w ko (12.11)<br />
fleklinde yaz›labilir. E¤er S ’nin de¤eri pozitif ise s›v›n›n kat› üzerinde yay›larak yüzeyi<br />
›slatt›¤›, negatif ise ›slatmad›¤› söylenebilir. Bu ifade bir s›v› yüzeyinde baflka<br />
bir s›v›n›n yay›l›p yay›lmayaca¤›na göre de yorumlanabilir.<br />
( )<br />
S = γsg− γsg+<br />
γss<br />
1 2 1 2<br />
(12.12)<br />
Kat› ve s›v› yüzeyler temasta<br />
iken ›slatma terimi<br />
kullan›l›rken, s›v›-s›v›<br />
yüzeyler temasta iken<br />
yay›lma terimi kullan›l›r.<br />
Burada; γsg, γsg ve γsss›ras›yla birinci s›v›n›n yüzey gerilimini, ikinci s›v›n›n<br />
1 2 1 2<br />
yüzey gerilimini ve iki s›v› aras›ndaki arayüzey gerilimini ifade eder.<br />
20°C’de n-hekzadekan›n su üzerinde yay›l›p-yay›lmayaca¤›n› belirleyiniz. Suyun<br />
yüzey gerilimi 72,8 mN m –1 , n-hekzadekan›n yüzey gerilimi 30,0 mN m –1 ve n-<br />
hekzadekan-su arayüzey gerilimi 52,1 mN m –1 ’dir.<br />
ÖRNEK12.6:<br />
Çözüm:<br />
Verilenler Eflitlik 12.12’de yerine yaz›larak yay›lma katsay›s›,<br />
S = γsg− γsg+<br />
γss<br />
S = –9,3 mN m –1<br />
( )<br />
1 2 1 2<br />
= 72,8 mN m –1 – (30,0 + 52,1) mN m –1<br />
olarak bulunur. Yay›lma katsay›s› de¤eri negatif oldu¤u için n-hekzadekan, su<br />
üzerinde yay›lmaz.<br />
20°C’de n-oktanolün su üzerinde yay›l›p-yay›lmayaca¤›n› belirleyiniz. SIRA Suyun S‹ZDEyüzey gerilimi<br />
72,8 mN m –1 , n-oktanolün yüzey gerilimi 27,5 mN m –1 ve n-oktanol-su arayüzey gerilimi<br />
8,5 mN m –1 ’dir.<br />
DÜfiÜNEL‹M<br />
KOLLO‹DLER<br />
SIRA S‹ZDE<br />
DÜfiÜNEL‹M<br />
Bir maddenin çaplar› 500 nm’den küçük taneciklerinin, bir baflka SORU faz içinde da¤›lmas›yla<br />
oluflan yap›ya kolloid denir. Kolloidal çözeltiler, da¤›lma faz› ve da¤›lan<br />
SORU<br />
faz olmak üzere iki fazdan oluflur. Da¤›lma faz› homojen bir ortamd›r. Bu ortam<br />
D‹KKAT<br />
D‹KKAT<br />
kat›, s›v› veya gaz halde olabilir. Da¤›lan faz› oluflturan tanecikler ise çok say›da<br />
atom veya atom gruplar›ndan oluflur. Bu tanecikler ›fl›k mikroskobunda görülmez,<br />
ancak elektron mikroskobunda görülebilir.<br />
SIRA S‹ZDE<br />
SIRA S‹ZDE<br />
Kolloidal sistemler da¤›lma ve da¤›lan faz›n kat›, s›v› ve gaz halde olmas›na göre<br />
Çizelge 12.1’deki özetlenebilir.<br />
AMAÇLARIMIZ<br />
AMAÇLARIMIZ<br />
5<br />
K ‹ T A P<br />
K ‹ T A P<br />
TELEV‹ZYON<br />
TELEV‹ZYON
Change language