‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

298 Fizikokimya
Özet
Elektrokimyasal hücreler, iki elektrot hücresinin yar›
geçirgen bir membran veya tuz köprüsüyle birbirine
ba¤lanmas› ile elde edilirler. Elektrotlar aras›ndaki elektron
aktar›m› ise elektrotlar›n iletken bir tel ile birbirine
ba¤lanmas› ile sa¤lan›r. Kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine
çeviren elektrokimyasal hücre tipi Galvanik hücredir.
Elektrolitik bir hücre ise, ak›m kayna¤›ndan ald›-
¤› enerjiyi kimyasal enerjiye çevirerek elektrolit türlerin
ayr›flmas›n› sa¤lar. Termodinamik aç›dan bakt›¤›m›zda
elektrolitik hücrelerde gerçekleflen reaksiyonlar istemsizdir.
Tüm elektrokimyasal hücrelerde katotta indirgenme,
anotta ise yükseltgenme gerçekleflir. IUPAC
hücre flemas› gösterim flekline göre anot daima sola,
katot ise sa¤a yaz›l›r.
Bir elektrokimyasal hücrenin hücre potansiyeli, yar›
hücrelerin potansiyellerinden hesaplanabilir. Katotta
gerçekleflen yar› hücre reaksiyonunun indirgenme potansiyelinin
anotta gerçekleflen yar› hücre reaksiyonunun
indirgenme potansiyelinden büyük olmas› hücre
potansiyelinin pozitif olaca¤› anlam›na gelir. Di¤er yandan
standart koflullarda bulunmayan elektrotlardan oluflan
bir hücrenin potansiyeli Nernst eflitli¤i kullan›larak
hesaplanabilir.
Elektrokimyasal hücreler, hücrede kullan›lan elektrotlar›n
ayn› veya farkl› olmas›na göre kimyasal hücreler ve
deriflim hücreleri, iki elektrodun birbirine ba¤lanma
flekline göre ise tafl›mal› veya tafl›mas›z olarak s›n›fland›r›labilir.
Tersinir olarak çal›flan bir hücrenin EMK de¤eri kullan›-
larak, bu hücrenin yapabilece¤i maksimum ifl bulunabilece¤i
gibi, hücrede gerçekleflen reaksiyon için önemli
baz› termodinamik parametreler de hesaplanabilir.
Ayr›ca EMK ölçümleri ile bir elektrolitin ortalama aktiflik
katsay›s›n› ( γ ± ), bir kimyasal reaksiyona iliflkin denge
sabitini (K), az çözünen bir tuzun çözünürlü¤ünü
(S) veya çözünürlük sabitini (K çç ) ve bir çözeltinin
pH’s›n› belirlemek mümkündür.
Metallerde korozyon kendili¤inden gerçekleflen fakat
istenmeyen elektrokimyasal bir reaksiyondur. Katodik
koruma bu sürecin önüne geçmek için yayg›n olarak
kullan›lan bir yöntemdir.