‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

2. Ünite - Termodinami¤in 1. Yasas›
47
25°C’deki suyun yo¤unlu¤u 0,997 g mL –1 , sabit bas›nçtaki ›s›nma ›s›s› 75,3 J mol –1 K –1 ,
izobarik termal genleflme katsay›s› (a) 2,1×10 –4 K –1 ve izotermal s›k›flabilirlik katsay›s›
4,94 ×10 –5 atm –1 olarak verildi¤ine göre; sabit hacimdeki ›s›nma ›s›s›n› hesaplay›n›z.
ÖRNEK 2.5:
Çözüm:
Verilenler C P _ C V
ifadesinde yerine yaz›l›rsa, C V
C
P
2
α TV
− CV
=
κ
T
⎛ −4 2,1×
10
⎞
2 –1 −
⎝⎜
⎠⎟ × 18,02 g mol 10 m
298,15 K× ×
K
–1
0,997 g mL mL
75,
3− CV
=
−5 −1
1 atm
4,94× 10 atm ×
−2
101325 N m
−1
−1
C V
= 74,
8 J K mol
6 3
olarak bulunur.
Hidrojen gaz›n›n sabit bas›nçta, 300-1500°C s›cakl›k aral›¤›nda ›s›nma ›s›s› 27,70
+ 3,39 ×10 –3 TJ K –1 mol –1 olarak verilen gaz›n, 400°C’de sabit bas›nç ve sabit hacimdeki
›s›nma ›s›lar›n› hesaplay›n›z.
ÖRNEK 2.6:
Çözüm:
400°C’de sabit bas›nç ve sabit hacimdeki ›s›nma ›s›lar›,
−3
CP
= 27, 70 + 3,
39×
10 T
−3
−1 −1
CP
= 27, 70 + 3, 39× 10 × 673, 15 = 29,98
J K mol
−1 −1
−1 −1
CV = CP − R= 29,98 J K mol −8,314
J K mol
−1 −1
C V = 21,67 J K mol
olarak hesaplan›r.
‹ZOTERMAL VE ADYABAT‹K SÜREÇLER
Bir sistemde sabit s›cakl›kta gerçekleflen ifllemlere izotermal süreçler denir. ‹zotermal
süreçlerde her türlü enerji al›flverifli mümkündür. E¤er sistem ›s› al›flverifllerine
karfl› yal›t›lm›flsa bu tür sistemlerde gerçeklefltirilen ifllemlere adyabatik süreçler
denir. ‹zotermal ve adyabatik süreçler tersinir ve tersinmez olarak gerçekleflebilirler.
Tersinir süreçlerdeki ifllemler oldukça yavafl ve her an geriye dönebilecek flekilde
yürür. Bu tip olaylarda, sistem ile ortam aras›nda bir denge sözkonusudur.
Tersinmez süreçlerde ifllemler çok h›zl› ve her an geriye dönemeyecek flekilde gerçekleflir.
Örne¤in; kapal› bir kapta bulunan gaz›n, kab›n vanas› aç›larak bofllu¤a
do¤ru genleflmesi sa¤lan›rsa, bu ifllem tersinmezdir. Buna karfl›n uygun bir düzenek
yard›m›yla ayn› gaz›n oldukça yavafl bir flekilde genleflmesi gerçeklefltirildi¤in-