â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2. Ünite - Termodinami¤in 1. Yasas›<br />
37<br />
Sistem ve Sistem Türleri<br />
Üzerinde araflt›rmalar yapmak üzere çevresini<br />
s›n›rlayarak ele ald›¤›m›z evren parças›na<br />
sistem denir. Sistemin içinde bulundu-<br />
¤u k›sma ise ortam (çevre) denir. Ortam›n<br />
d›fl›nda kalan herfley ise evrendir. Evren;<br />
sistem ve çevre diye iki k›sma ayr›l›r. Buna<br />
göre inceledi¤imiz bir reaksiyon kab› sistem<br />
iken bunun d›fl›nda kalanlar ise çevreyi<br />
oluflturur. Ortam›nda s›cakl›k fark›ndan<br />
dolay› ›s› transferini sa¤layan bir ›s› deposu<br />
ve mekanik enerji transferini sa¤layan bir<br />
mekanik depodan oluflan bir sistem fiekil<br />
2.2’de gösterilmektedir.<br />
Sistem ile çevre aras›nda varolan s›n›r, sistem türünün belirlenmesini sa¤lar. Bir<br />
sistem madde ve enerji al›flverifline göre; aç›k sistem, kapal› sistem ve izole sistem<br />
olmak üzere üç gruba ayr›l›r. Çevresiyle her türlü madde veya enerji al›flverifli olan<br />
sistemlere aç›k sistem (fiekil 2.2 a), madde al›flverifline kapal› ancak, enerji al›flverifline<br />
aç›k sistemlere kapal› sistem (fiekil 2.2 b) ve her türlü enerji ve madde al›flverifline<br />
kapal› olan sistemlere ise izole sistem (fiekil 2.2 c) denir. Bir sistem hakk›nda<br />
yeterli bilgiye sahip olabilmek için sisteme giren veya sistemden ç›kan ›s› veya<br />
ifl miktar›n›n bilinmesi gerekir.<br />
fiekil 2.2<br />
Ortam›nda bir ifl<br />
deposu ve ›s›<br />
deposu bulunan bir<br />
sistem.<br />
fiekil 2.3<br />
Sistem türleri:<br />
a) Aç›k sistem,<br />
b) Kapal› sistem,<br />
c) ‹zole sistem.<br />
a) b) c)<br />
TERMOD‹NAM‹⁄‹N SIFIRINCI YASASI<br />
Termodinami¤in en son ortaya konulan ve dördüncü yasa olamayacak kadar basit<br />
olan yasa termodinami¤in s›f›r›nc› yasas› olarak belirtilmifltir. Bu yasaya göre;<br />
“iki sistem birbirleriyle etkileflim halindeyken aralar›nda ›s› veya enerji al›flverifli<br />
olmuyorsa, bu sistemler termodinamik olarak dengededirler”. Buna göre, A ve B<br />
gibi iki sistem termal dengede iken B ve C sistemleri de termal dengede ise, A ve<br />
C sistemleri de termal dengededirler.<br />
TERMOD‹NAM‹⁄‹N 1. YASASI<br />
Bilim adamlar›n›n artan enerji ihtiyaçlar›n› karfl›layabilmek için yapm›fl olduklar›<br />
yoktan enerji üretme çal›flmalar› sonucunda termodinami¤in birinci yasas› ortaya<br />
ç›km›flt›r. Bu yasa; “bir sistemde bulunan enerjinin yoktan var edilemeyece¤i veya<br />
varolan bir enerjinin yok edilemeyece¤ini ancak, enerjinin bir türden baflka bir<br />
enerji türüne dönüflebilece¤ini” ifade eder. ‹zole bir sistemin toplam enerjisi sabittir<br />
ve sistem içinde enerji bir halden, baflka bir hale dönüflebilir. Bir sistemin sahip
Change language