â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
11. Ünite - Elektrokimyasal Hücreler<br />
277<br />
Türleri veya yaln›zca deriflimleri farkl› elektrolit çözeltiler bir yar› geçirgen<br />
membran ile birbirinden ayr›ld›klar›nda bu membran›n her iki yüzeyi aras›nda bir<br />
potansiyel fark oluflur. S›v› temas potansiyeli veya de¤me potansiyeli olarak da<br />
isimlendirilen bu potansiyel fark, iyonlar›n kimyasal potansiyellerinin büyük oldu-<br />
¤u yerden küçük oldu¤u yere do¤ru difüzyon h›zlar›n›n farkl› olmas›ndan kaynaklan›r.<br />
Daha sonraki konular›m›z aras›nda yer alan deriflim hücrelerinde bu fark<br />
önem kazan›r ve mutlaka minimum düzeye (1-2 mV de¤erine) düflürülmelidir. Genel<br />
olarak elektrokimyasal hücrelerde tuz köprüsü kullan›m› ile s›v› temas potansiyeli<br />
azalt›labilir.<br />
Afla¤›da flematik olarak verilen hücreler için yar› hücre reaksiyonlar›n› ve hücre<br />
reaksiyonlar›n› yaz›n›z.<br />
a. Ag(k) ; AgCl(k) ; KCl(suda) ; Hg 2 Cl 2 (k) ; Hg(s)<br />
b. Zn(k) ; ZnSO 4 (suda) ;; AgNO 3 (suda) ; Ag(k)<br />
ÖRNEK11.1:<br />
Çözüm:<br />
a. Anot : Ag(k) + Cl – (suda) $ AgCl(k) + e –<br />
Katot<br />
: 1/2Hg 2 Cl 2 (k) + e – $ Hg(s) + Cl – (suda)<br />
Toplam: Ag(k) + 1/2Hg 2 Cl 2 (k) $ AgCl(k) + Hg(s)<br />
b. Anot : Zn(k) $ Zn +2 (suda) + 2e –<br />
Katot<br />
: 2Ag + (suda) + 2e – $ 2Ag(k)<br />
Toplam: Zn(k) + 2Ag + (suda) $ Zn +2 (suda) + 2Ag(k)<br />
Fe(k) + 2H + (suda) + 1/2O 2 (g) $ Fe +2 (suda) + H 2 O(s)<br />
reaksiyonu için yar› hücre reaksiyonlar›n› yaz›n›z.<br />
SIRA S‹ZDE<br />
1<br />
SIRA S‹ZDE<br />
Yar› Hücre Potansiyeli ve Hücre Potansiyeli<br />
DÜfiÜNEL‹M<br />
Bir elektrokimyasal hücre reaksiyonu, anot ve katot yar› hücrelerindeki reaksiyonlar›n<br />
toplam› olarak ifade edilir. Benzer biçimde, bir hücre için SORU hücre potansiyeli<br />
veya elektromotor kuvveti (EMK), katot yar› hücresi için yaz›lan indirgenme<br />
reaksiyonunun potansiyeli (katot yar› hücre potansiyeli) ile anot yar› hücresi için<br />
D‹KKAT<br />
yaz›lan indirgenme reaksiyonunun potansiyeli (anot yar› hücre potansiyeli) aras›ndaki<br />
fark kadard›r. Elektrotlar aras›ndaki elektron ak›m›n›n kayna¤› olan bu fark<br />
ne kadar büyükse hücre potansiyeli, dolay›s›yla da hücrenin SIRA sa¤layaca¤› S‹ZDE elektriksel<br />
ifl o kadar büyük olacakt›r. Hücre potansiyeli,<br />
DÜfiÜNEL‹M<br />
Hücre potansiyeli SORU veya<br />
elektromotor kuvveti, baz›<br />
kaynaklarda s›f›r-ak›m<br />
potansiyeli olarak da<br />
D‹KKAT<br />
isimlendirilir.<br />
SIRA S‹ZDE<br />
E hücre = E k – E a<br />
AMAÇLARIMIZ (11.1)<br />
AMAÇLARIMIZ<br />
eflitli¤i ile ifade edilebilir. fiekil 11.1 b’de gösterilen ve elektrolit çözeltileri bir<br />
membranla ayr›lm›fl Daniell hücresinde meydana gelen kimyasal K ‹ T Ade¤iflikliklerin<br />
P<br />
neler oldu¤unu tart›flal›m. Anotta elementel halde bulunan Zn, elektron vererek<br />
Zn +2 haline yükseltgenir ve elektrolit çözeltiye geçer. Bu s›rada Zn’nin kaybetti¤i<br />
elektronlar d›fl iletken tel yoluyla anottan katoda do¤ru akarlar. TELEV‹ZYON Katoda gelen bu<br />
elektronlar, katot yar› hücresinin elektroliti olan bak›r(II) sülfattaki Cu +2 iyonlar›n›<br />
indirger. ‹ndirgenen Cu +2 iyonlar› metalik bak›r halinde katot üzerinde toplan›r.<br />
Bu s›rada yar› hücreler aras›ndaki yük dengesini korumak için membran üzerinden<br />
anot yar› hücresinden katot yar› hücresi taraf›na Zn +2 iyonu, ‹NTERNET katot yar› hücresinden<br />
anot yar› hücresi taraf›na ise SO –2 4 iyonu geçifli olmaktad›r. ‹ki yar› hücrenin<br />
tuz köprüsü ile birbirine ba¤land›¤› hücre tipinde ise (fiekil 11.1 a) bu yük<br />
K ‹ T A P<br />
TELEV‹ZYON<br />
‹NTERNET