‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

322 Fizikokimya
Adsorpsiyon izotermleri, bir adsorban yüzeyine adsorplanan madde için denge koflullar›n›
tan›mlar. Adsorpsiyona ba¤l› yüzey kaplanma kesri ( θ ) afla¤›daki gibi verilir.
θ =
İşgal edilen adsorpsiyon yeri sayısı
Toplam adsorpsiyon yeri
(12.16)
Çözeltiden adsorpsiyon için genel adsorpsiyon izotermleri fiekil 12.7’de gösterilmektedir.
fiekilde gösterilen Tip II izotermi; do¤rusal adsorpsiyon süreçlerini,
Tip I ve Tip III ise do¤rusal olmayan süreçleri tan›mlamakta ve s›ras›yla adsorpsiyona
uygun olan ve olmayan süreçleri belirtmektedir. Genellikle P artt›kça θ artmakla
birlikte, bu art›fl do¤rusal olmay›p daha çok Tip I’de gösterildi¤i gibidir. Bu
adsorpsiyon tipi uygulamada en kullan›fll› süreç olup, uygun faz da¤›l›m› sa¤lar.
Etkili bir ay›rma süreci için dengede uygun bir da¤›l›m›n istenmesine karfl›n yeterli
koflullar kendili¤inden oluflmaz ve dolay›s›yla dengeye ulaflmak için belirli bir
süre geçmesi gerekmektedir.
fiekil 12.7
Genel adsorpsiyon
izoterm tipleri.
Adsorpsiyon süreçleri için çeflitli adsorpsiyon izoterm modelleri tan›mlanmaktad›r.
Bunlardan en çok kullan›lanlar›; Langmuir, Freundlich ve Brunauer-Emmett-
Teller (BET) modelleridir.
Langmuir Adsorpsiyon ‹zotermi
En basit ve en çok kullan›lan modellerden biri olan Langmuir izoterm modeli, 1915
y›l›nda Irving Langmuir taraf›ndan gelifltirilmifltir. Adsorplanan madde taraf›ndan
kaplanan yüzeyler için dengede adsorpsiyon ve desorpsiyon h›zlar›n›n eflit olmas›
kabulüne dayan›r ve tek tabakal› adsorpsiyon süreçleri için kullan›lan modeldir.
Dinamik denge, adsorpsiyon için h›z sabiti k a ve desorpsiyon h›z sabiti k d olmak
üzere,
A(g) + S(yüzey) ? AS(yüzey)
fleklinde kurulur. Adsorpsiyona ba¤l› yüzey kaplama kesrinin ( θ ) de¤iflim h›z›,