‹çindekiler - Anadolu Üniversitesi

fiekil 7.4’deki her iki grafi¤e de dikkat edildi¤inde, çözeltinin seyreltik bölgeleri
için çözücünün buhar bas›nc›n›n ideal davran›fla yaklaflt›¤› görülür. Bu nedenle
afl›r› seyreltik çözeltilerde çözücünün Raoult yasas›na uydu¤u söylenebilir. ‹deal
çözeltilerde ise hem çözücü hem de çözünen Raoult yasas›na uyar.
‹deal olmayan düflük deriflimli çözeltilerde, çözünenin buhar bas›nc›n›n, bu bileflenin
mol kesri ile orant›l› oldu¤u ilk kez ‹ngiliz fizikokimyac› William Henry taraf›ndan
ifade edilmifltir.
P B =K B x B (7.24)
Bu eflitlikteki K B bir sabit olup, Henry Sabiti olarak isimlendirilir. Çözeltide
birden fazla gaz çözündü¤ünde Henry yasas›, her bir gaza ayr› ayr›, kar›fl›mda bulunan
di¤er gazlar›n bas›nçlar›na bak›lmaks›z›n uygulan›r.
Afl›r› seyreltik çözeltilerde çözünen Henry yasas›na uyarken, çözücü Raoult yasas›na
uyar. Bu nedenle böyle çözeltilere ideal seyreltik çözelti denir.
fiekil 7.6’da Raoult yasas›ndan negatif sapma gösterdi¤i varsay›lan iki bileflenli
bir kar›fl›m›n, bas›nç-bileflim grafi¤inde Raoult ve Henry yasalar›na uyan bölgeler
gösterilmifltir.
P
Raoult yasas›
davran›fl›
7. Ünite - Çok Bileflenli Sistemlerin Termodinami¤i
167
Henry yasas›; afl›r› seyreltik
çözeltilerde çözünenin buhar
bas›nc›n›n mol kesri ile
orant›l› oldu¤unu, Henry
sabitinin ise maddenin saf
haldeki buhar bas›nc›na eflit
olmad›¤›n› belirtir.
Çözünenin mol kesrine göre
çözeltinin buhar
bas›nc›ndaki de¤iflim
grafi¤inin, çözünen olmad›¤›
noktadaki e¤imi Henry
sabitinin de¤erini verir.
fiekil 7.6
Raoult yasas›ndan
negatif sapma
gösteren iki
bileflenli bir
kar›fl›m›n, bas›nçbileflim
grafi¤inde
Raoult ve Henry
yasalar›na uyan
bölgelerin
gösterimi.
Henry yasas›
davran›fl›
0 1
x 2
Kuru hava %78,08 mol azot (N 2 ) ve %20,95 mol oksijen (O 2 ) içerir. 1 atm toplam
bas›nç alt›nda çözünmüfl N 2 ve O 2 ’in mol kesirlerini hesaplay›n›z. 25°C’de N 2 ve
O 2 ’in Henry sabitleri s›ras›yla 8,57×10 4 atm ve 4,37×10 4 atm’dir.
ÖRNEK 7.5:
Çözüm:
Azot ve oksijenin k›smi bas›nçlar›,
P N2
= 0,7808×1 atm = 0,7808 atm
P O2
=0,2095×1 atm = 0,2095 atm
fleklinde hesaplan›r ve ard›ndan, verilenler P B =K B x B eflitli¤inde yerine konularak,
azot ve oksijenin mol kesirleri bulunur.