â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
â¹Ã§indekiler - Anadolu Ãniversitesi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
1. Ünite - Gazlar<br />
15<br />
Moleküller aras› itme-çekme kuvvetlerinin olmad›¤› varsay›lan bu kurama göre,<br />
bir gaz›n kaplad›¤› hacmin ço¤u boflluktur. Ortalama s›cakl›k ve bas›nç de¤erlerinde<br />
gaz moleküllerinin h›zlar› 0,1-1,0 km s –1 aras›nda de¤iflir ve her bir molekül<br />
saniyede yaklafl›k 10 10 çarp›flma gerçeklefltirir. Bu durumda maddenin gaz hali,<br />
moleküller aras› etkileflimin önemli düzeylere ulaflt›¤› maddenin kat› ve s›v› halinden<br />
makroskopik ve mikroskopik anlamda önemli farkl›l›klar gösterir.<br />
Gerçek bir gaz için moleküllerin sahip olduklar› h›zlar ayn› olmay›p, genifl bir<br />
aral›kta da¤›l›m gösterir. Çünkü moleküllerin birbirileri ile çarp›flmalar› sonucu h›zlar›nda<br />
ve kinetik enerjilerinde de¤iflmeler olur. Farkl› s›cakl›klarda helyum gaz›na<br />
iliflkin h›z da¤›l›mlar› fiekil 1.4’de görülmektedir. Buna göre, düflük s›cakl›kta daha<br />
fazla taneci¤in ayn› ortalama h›za sahip oldu¤unu ve s›cakl›k artt›kça h›z da¤›l›m<br />
aral›¤›n›n geniflledi¤ini söyleyebiliriz. Farkl› h›zlardaki moleküllerin kesri Maxwell-<br />
Boltzmann da¤›l›mlar› olarak afla¤›daki eflitlikle verilir.<br />
dN<br />
N<br />
3<br />
m 2<br />
mu<br />
2 – 2<br />
⎛ ⎞<br />
kT<br />
=4π 2<br />
ue<br />
B<br />
du<br />
⎝⎜<br />
2π kBT⎠⎟<br />
(1.16)<br />
Burada dN, N say›da molekül içinde h›zlar› u ile u+du aras›nda de¤iflim gösteren<br />
molekül say›s›d›r. k B Boltzmann sabiti, m molekülün kütlesi ve T ise gaz›n mutlak<br />
s›cakl›¤›d›r. dN/N oran› ise, h›zlar› u ile u+du aras›nda de¤iflen moleküllerin say›-<br />
s›n›n toplam molekül say›s›na oran›n› göstermektedir.<br />
fiekil 1.4<br />
SIRA S‹ZDE<br />
DÜfiÜNEL‹M<br />
Farkl›<br />
s›cakl›klardaki<br />
helyum gaz›na<br />
SIRA S‹ZDE<br />
iliflkin Maxwell-<br />
Boltzmann h›z<br />
da¤›l›mlar›.<br />
DÜfiÜNEL‹M<br />
SORU<br />
SORU<br />
D‹KKAT<br />
D‹KKAT<br />
SIRA S‹ZDE<br />
SIRA S‹ZDE<br />
AMAÇLARIMIZ<br />
AMAÇLARIMIZ<br />
Gazlara iliflkin Maxwell-Boltzmann enerjileri ve h›z da¤›l›mlar› K ile ‹ ilgili T A Pdaha detayl›<br />
bilgileri Y. Sar›kaya’n›n (2000) “Fizikokimya” kitab›ndaki “Temel Kavramlar” bölümünde<br />
bulabilirsiniz.<br />
TELEV‹ZYON<br />
Kinetik teori, ayn› zamanda gazlar›n içinde bulunduklar› kab›n duvarlar›na yapt›klar›<br />
bas›nc› moleküler düzeyde aç›klayan bir kuramd›r. Buna göre gaz moleküllerinin<br />
kab›n duvar›na çarpmas› sonucunda bir kuvvet uygulan›r. Gaz›n bas›nc›,<br />
kab›n duvar›na uygulanan toplam kuvvet ve belirli bir zaman ‹NTERNET dilimindeki çarpma<br />
say›s›yla orant›l›d›r.<br />
K ‹ T A P<br />
TELEV‹ZYON<br />
‹NTERNET
Change language