บ้านเรือนถิ่นไทยในช่วงเจ็ดทศวรรษ 2489-2559

เมื่อถึง พ.ศ. 2540 ทุกฝ่ายเริ่มไม่มั่นใจว่าแบงก์ชาติ
จะตรึงอัตราแลกเปลี่ยนคงที่เอาไว้ได้ เมื่อตัวเลขการ
ส่งออกซึ่งเคยแตะอยู่ที่ 18.8 เปอร์เซ็นต์ต่อปีมาตลอด
ตั้งแต่ พ.ศ. 2534 - 2538 ตกฮวบเหลือ - 0.4 เปอร์เซ็นต์
ใน พ.ศ. 2538 - 2539 ในปีเดียวกันนั้นฟองสบู่ในธุรกิจ
อสังหาริมทรัพย์เริ่มลดลง สร้างความกดดันแก่ธนาคาร
ขนาดเล็กและบริษัทไฟแนนซ์ (องค์กรการเงินที่
ทำหน้าที่คล้ายกับธนาคาร เพียงแต่ไม่ได้รับอนุญาตให้
เปิดบัญชีเงินฝากที่รองรับการจ่ายเช็ค) ที่กู้เงินจาก
ต่างประเทศก้อนใหญ่มาลงทุนในภาคธุรกิจนี้ เมื่อ
พื้นฐานทางเศรษฐกิจอ่อนแอถึงขีดสุด บรรดากองทุน
ความเสี่ยงสูงและธนาคารเพื่อการลงทุนจากต่างประเทศ
จึงเริ่มโจมตีค่าเงินบาทเป็นสามระลอกในเดือนพฤศจิกายน
พ.ศ. 2539 แบงก์ชาติตอบโต้ด้วยการใช้ทุนส ำรองเงินตรา
ต่างประเทศ โดยเทขายเงินดอลลาร์ในตลาดแลก
เปลี่ยนเพื่อรักษาทุนสำรองเงินตราต่างประเทศไม่ให้ต่ำ
เกินไป หลังจากใช้ทุนสำรองจนเกือบหมดเกลี้ยง
ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ได้ประกาศลอยตัวค่าเงิน
บาทในวันที่2 กรกฎาคม พ.ศ. 2540 และนั่นคือจุดเริ่ม
ต้นของวิกฤติการณ์ทางการเงินในเอเชีย
developed in that market as well as in the local stock
exchange. By the end of 1996, Thailand’s total external
debt rose to US$109 billion, of which $92 billion was owed
by the private sector, split roughly equally between
commercial banks and nonbank businesses.
The ability of the central bank to maintain the fixed
exchange rate began to be questioned in 1996, when
Thailand saw its export growth rate which had been
coasting along at the annual rate of 18.8% between 1991
and 1995, collapse to a rate of -0.4% between 1995 and
1996. In the same year, the bubble in the local property
market also began to subside, putting pressure on the
smaller banks and the finance companies (entities that
function similarly to the banks, except that they are not
allowed to open checking accounts) that had invested
heavily in that market, using dollar funds for the purpose.
With such weak fundamentals, hedge funds and foreign
investment banks began to attack the baht in three waves
starting in November 1996. The central bank fended off
these attacks by drawing down its net reserves – it kept
นอกจากต้องต่อสู้กับการโจมตีค่าเงินบาท ธปท.
ยังต้องรับมือกับความกดดันที่มีต่อสถาบันการเงินต่างๆ
ซึ่งเริ่มจะส่งผลกระทบกับธนาคารพาณิชย์ขนาดเล็ก
ในเดือนมีนาคม ธปท.ออกคำสั่งให้สถาบันการเงิน
สิบแห่งเพิ่มเงินทุน แต่ไม่ประสบความสำเร็จ หลังจาก
นั้นจึงสั่งให้บริษัทเหล่านั้นรวมถึงสถาบันการเงินอีก
หกแห่งปิดกิจการลงในวันที่ 27 มิถุนายน มาตรการนี้
ได้ขยายผลจนรัฐบาลสามารถควบคุมธุรกิจสถาบันการ
เงินทั้งหมดรวมถึงธนาคารพาณิชย์ขนาดเล็กได้
บทสรุปของปีที่เลวร้ายทางเศรษฐกิจมาในรูปของ
การพัฒนาทางการเมืองครั้งสำคัญนั่นคือ การบังคับใช้
รัฐธรรมนูญใหม่ในช่วงปลาย พ.ศ. 2540 การมี
รัฐธรรมนูญใหม่ไม่ใช่เรื่องใหญ่สำหรับประเทศไทย เรา
มีรัฐธรรมนูญมาแล้ว 15 ฉบับในเวลา 65 ปี นับจากก่อ
ตั้งรัฐบาลตามรัฐธรรมนูญครั้งแรกใน พ.ศ. 2475
รัฐธรรมนูญฉบับนี้น่าสนใจตรงที่มันไม่เพียง เป็นครั้ง
แรกในประวัติศาสตร์ชาติไทยที่รัฐธรรมนูญใหม่ถูกร่าง
และบังคับใช้ภายใต้กรอบของรัฐธรรมนูญเดิม แต่ยังเป็น
รัฐธรรมนูญที่ไร้ซึ่งอิทธิพลของกองทัพ อีกทั้งเนื้อหาใน
รัฐธรรมนูญยังน่าสนใจอย่างยิ่ง ซึ่งจะอธิบายกันต่อไป
its (publicly announced) gross reserves intact only by
selling dollars forward in the swap market. After nearly
exhausting its net reserves, the Bank of Thailand floated
the baht on July 2, 1997, and thereby launched the Asian
financial crisis.
While the Bank was busy fending off the attacks on
the baht, it also had to attend to the pressure on the financial
institutions, at this stage confined mostly to the finance
companies, but also beginning to affect the smaller
commercial banks. After ordering 10 finance companies to
increase their capital in March, which met with little success,
the Bank of Thailand suspended the operations of these
companies plus six more finance companies on June 27.
These cautious piecemeal steps succeeded in generating
runs that gradually expanded to cover the entire finance
company sector as well as some commercial banks.
A coda to the annus horribilis on the economic front is
an important political development, namely, the promulgation
of a new Constitution at the end of 1997. Having a new
Constitution is not a big deal in Thailand: Thailand has had
100