บ้านเรือนถิ่นไทยในช่วงเจ็ดทศวรรษ 2489-2559

่
พระราชวังสวนดุสิต
ในช่วงปลายรัชกาลนั้นมีการสร้างพระที่นั่งและ
วังที่สำคัญคือ การสร้างพระที่นั ่งวิมานเมฆ 5 ขึ้นเป็น
พระที่นั่งองค์แรกของพระราชวังสวนดุสิต 6 ระหว่าง
พ.ศ. 2443 - 2444 พระที่นั่งวิมานเมฆเป็นเรือนไม้สัก
ขนาดใหญ่ การวางผังใช้หลักการของบ้านแบบบังกะโล
คือมีระเบียงรอบห้องเพื่อหลบแดด การจัดประโยชน์
ใช้สอยตามห้องต่างๆ เน้นเรื่องการใช้สอยและความ
สะดวกสบายในการอยู่อาศัยมากกว่าการเป็นพระที่นั่ง
สำหรับประกอบพิธีกรรมของพระมหากษัตริย์ มีการ
ใช้ลวดลายฉลุไม้ประดับตามชายคาและหน้าบันอาคาร
ผังพระที่นั่งเป็นรูปตัว L เชื่อมกับผัง 8 เหลี่ยม ซึ ่ง
เป็นส่วนที่ประทับในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้า
เจ้าอยู่หัว ส่วนที่เป็นผังรูปตัว L นั้นสูง 3 ชั้น แต่ส่วนที่
เป็นที่ประทับนั้นสูง 4 ชั้น พระที่นั่งอีกองค์หนึ่งซึ่ง
โปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2446 และสร้างแล้วเสร็จ
เมื่อ พ.ศ. 2447 ได้แก่ พระที่นั่งอภิเศกดุสิต ซึ่งเป็น
พระที่นั่งชั้นเดียวออกแบบโดยนายมาริโอ ตามานโย
ใช้เป็นท้องพระโรงและสถานที่พระราชทานเลี้ยงสำหรับ
พระราชวังสวนดุสิต องค์พระที่นั่งจึงมีลักษณะที่ผ่อนคลาย
Nares Vararidhi was assigned to be responsible for the
construction of this two-storeyed building that was built
entirely of timber. Walls were painted with alternating
light and dark green horizontal stripes and decorated
with intricatelye perforated sawn-timber work that elicits
a sense of beauty and relaxed comfort. This building is
the earliest evidence that could be found in the country
as a prototype for the study of houses with perforated
sawn-timber decorations that later became popular among
the common middle-class people.
Another building at Bang Pa-in Palace that exhibits
the same style of ornamentation is the building that was
the royal residence of Queen Sri Savarindira which was
beautifully decorated on the upper balcony and roof gables.
The patterns are not so intricate, and the wooden posts on
the veranda appear as if they were made of cast iron. It
is interesting to note here that buildings of the inner court
were usually decorated with various design patterns to
give them a sense of gentility.
Suan Dusit Palace
มีการตกแต่งที่งดงามด้วยลวดลายฉลุไม้เรียกว่า
ลายบุหงา เป็นตัวอย่างของพระที่นั่งแบบโรมันติกที
ตกแต่งด้วยลวดลายฉลุไม้ที่สำคัญองค์หนึ่งซึ่งมีหลักฐาน
ว่าออกแบบโดยสถาปนิกอิตาเลียน พระที่นั่งในกลุ่ม
พระราชวังสวนดุสิตที่ใหญ่ที่สุดและหรูหราที่สุดนั้นโปรด
เกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเป็นองค์สุดท้ายเพื่อเป็นท้องพระโรง
ตั้งแต่ พ.ศ. 2451 และแล้วเสร็จใน พ.ศ. 2459 ในรัชกาล
ที่ 6 คือ พระที่นั่งอนันตสมาคม สถาปนิกได้แก่ นาย
มาริโอ ตามานโย และนายอัลนิบาลเล ริกอตติ วิศวกร
คือ นายคาร์โล อัลเลกรี พระที่นั่งองค์นี้เป็นงานแบบ
นีโอเรอเนอซองส์ที่เคร่งครัดในเรื่องของการจัดระเบียบของ
สัดส่วนอาคาร แต่ก็ยังแฝงแนวคิดเชิงประเพณีของไทย
เอาไว้ที่การเขียนภาพพระพุทธชินราชประดิษฐานไว้
ที่เพดานครึ ่งโดมทางด้านทิศตะวันตก ที่น่าสังเกต
คือ โครงสร้างหลักของพระที่นั่งองค์นี้เป็นโครงสร้าง
คอนกรีตเสริมเหล็กซึ่งเป็นโครงสร้างที่มีความทันสมัยมาก
ในรัชกาลที่ 5
ใน พ.ศ. 2453 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้า
เจ้าอยู่หัวทรงมีพระชนมายุ 58 พรรษา ทรงมี
พระราชปรารภว่า เมื่อพระชนมายุครบ 60 พรรษาแล้ว
An important building and palace constructed towards
the end of the reign was Vimanmek Mansion 5 which was
the first building to be erected on the compound of Suan
Dusit Palace 6 in 1900-01. The large teakwood mansion
was designed in the style of a bungalow house with roofed
verandas all around to protect the interior from direct sunlight.
Functions were arranged in a way that provided ease in
use and comfort in living, rather than just for ceremonial
formalities of the king. The eaves, overhangs and gables
were decorated with perforated sawn-timber work and the
L-shaped building is adjoined to the octagonal part which
served as the king’s quarters. This L-shaped part of the
building has three storeys while the royal quarters is four
storeys in height.
Another building that Rama V ordered built was Abhisek
Dusit which began construction in 1903 and completed
in 1904. This is a single storey building that was used as
a reception hall and a salon for entertainment functions
that were held at Suan Dusit Palace. Designed by Mario
Tamagno, the building has a casual atmosphere and is
169