บ้านเรือนถิ่นไทยในช่วงเจ็ดทศวรรษ 2489-2559

เซอร์เจมส์ บรุค ทูตของสหราชอาณาจักรว่า พระเจ้า
แผ่นดินพระองค์ใหม่จะโปรดให้แก้ไขสนธิสัญญาตาม
ที่สหราชอาณาจักรต้องการ ดังนั้นใน พ.ศ. 2398 ทาง
สหราชอาณาจักรจึงแต่งตั้งให้เซอร์จอห์น เบาริ่ง เป็น
ทูตเข้ามาเจรจาขอแก้ไขสัญญาเดิมที่ เฮนรี่ เบอร์นี ได้
ทำไว้ สาระสำคัญของสนธิสัญญาเบาว์ริ่งคือการที่ไทย
ต้องตกลงเปิดตลาดให้มีการค้าเสรีกับต่างประเทศ รับ
ประกันสิทธิสภาพนอกอาณาเขตของคนในบังคับสหราช
อาณาจักร อนุญาตให้จัดตั้งกงสุลอังกฤษในกรุงเทพฯ
ตลอดจนรับรองสิทธิ์ของชาวอังกฤษในการถือครอง
ที่ดินในสยาม ซึ่งข้อเรียกร้องดังกล่าวทางฝ่ายไทยก็ต้อง
จำยอมและได้มีการเซ็นสัญญากันในวันที่ 18 เมษายน
พ.ศ. 2398 ต่อจากนั้นก็ได้มีการเซ็นสัญญาด้านการ
ค้ากับสหรัฐอเมริกาและประเทศมหาอำนาจอื่นๆ จาก
ยุโรป สรุปแล้วในรัชกาลนี้มีการเซ็นสัญญาด้านการ
ค้าเสรีกับชาติต่างๆ ถึง 10 ประเทศด้วยกัน การเปิด
ประเทศด้านการค้านั้นเท่ากับเป็นการเปิดรับอิทธิพล
ด้านวัฒนธรรมของชาวตะวันตกด้วย อิทธิพลของชาว
ตะวันตกเป็นเงื่อนไขหลักที่ทำให้ไทยต้องปรับตัวทั้งใน
ด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม และในราชสำนักนั้น
modern industrial society and advancements in “machine
aesthetics and sophistication” as well as to proclaim Great
Britain as the leader of the industrial world. Undeniably,
advancements in machine technology also helped to
strengthen Britain’s military power as demonstrated by
the outcome of the wars waged on Burma and China. In
this regard, Siam was well aware of the inferior quality
and strength of her armed forces compared to that of the
Western power nations. Therefore the king’s prerogative
was to take a more diplomatic stance in dealing with
Western countries.
On the matter of trade, King Rama IV had a completely
different policy from his predecessor altogether, and was
more concerned with protecting the nation’s sovereignty.
Therefore in negotiating trade with Britain, he thought it
more pertinent to be “compromising” than to be making
enemies. The first significant step that he took after having
acceded the throne was instructing the Governor of Penang
to inform the British Ambassador, Sir James Brooks that
the new King of Siam was prepared to revise the treaty with
ก็ได้เริ่มจ้างชาวต่างประเทศเข้ามารับราชการตั้งแต่ราว
พ.ศ. 2394 เป็นต้นมา เช่น จ้างร้อยเอกอิมเปย์ (Impey)
ชาวอังกฤษเข้ารับราชการเป็นครูฝึกทหารวังหลวง ส่วน
ร้อยเอกโทมัส ยอร์ช น๊อกซ์ (Thomas George Knox)
รับราชการเป็นครูฝึกทหารวังหน้า และนางแอนนา
ลีโอโนเวนส์ เข้ารับราชการเป็นครูสอนภาษาอังกฤษใน
ราชสำนักราว พ.ศ. 2405 เป็นต้น
ภายหลังจากที่ได้มีการเซ็นสัญญาเบาว์ริ่ง ชาวตะวันตก
เป็นจำนวนมากได้เข้ามาตั้งถิ่นฐานในกรุงเทพฯ ซึ่งมี
ทั้งนักการทูต หมอสอนศาสนา และพ่อค้าวาณิช และ
ชาวตะวันตกเหล่านี้เองที่มีส่วนผลักดันให้มีการปรับปรุง
ระบบสาธารณูปโภคของกรุงเทพฯ เช่น ขอให้มีการ
สร้างถนนเพื่อความสะดวกในการเดินทาง เป็นต้น และ
ในที่สุดแล้วถนนเจริญกรุง หรือ “New Road” ตามที่
ชาวตะวันตกเรียกก็ได้ถูกสร้างขึ้นใน พ.ศ. 2404 ถนน
นี้เริ่มจากทางด้านทิศใต้ของพระบรมมหาราชวังขนาน
ไปกับแม่น้ำเจ้าพระยาไปทางทิศใต้ผ่านชุมชนจีนไปยัง
ชุมชนของชาวตะวันตก และได้มีการสร้างถนนเพิ่ม
ขึ้นอีกหลายสายเพื่อให้เกิดเครือข่ายของถนนขึ้นใน
กรุงเทพฯ เช่น สร้างถนนตรงเพื่อเชื่อมต่อถนนเจริญกรุง
Great Britain as insisted. Consequently in 1855 Sir John
Bowring was appointed as the British envoy to negotiate
changes to the earlier signed Burney Treaty. The main
essence of the new treaty was that Siam agree to open
up more trade with foreign countries, ensure extraterritorial
rights of citizens under British control, permit a British
consulate to be set up in Bangkok, and approve rights
of British citizens to own land in Siam. Siam had little
choice but to concur and thus signed the Bowring Treaty
on April 18, 1855. Subsequent to that, various agreements
were also made with the United States of America and
other great Western power nations. Altogether, Siam
signed open trade agreements with ten countries during
the period of Rama IV.
Opening up the country to foreign trade meant opening
up to the influence of foreign cultures as well. It was therefore
imperative that Siam adapt itself in terms of economy,
society and culture. In so doing, the Palace began hiring
foreigners and employing them in various positions since
1851. Captain Impey, an Englishman, was employed to
154