บ้านเรือนถิ่นไทยในช่วงเจ็ดทศวรรษ 2489-2559

กรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ กำแพงนั้นมีการจัด
องค์ประกอบคล้ายกับการจัดระเบียบของ Palladian
Window คือแบ่งเป็น 3 ส่วน ตรงกลางซึ่งเป็นกำแพง
ด้านหลังพระบรมรูปนั้นยกสูง ส่วนกำแพงขนาบ 2 ข้าง
มีความสูงเท่ากันแต่เตี้ยกว่าและมีความกว้างน้อยกว่า
กำแพงตรงกลาง พื้นที่กำแพงบริเวณด้านหลังพระบรมรูป
มีการลดผนังกำแพงให้ลึกลงไปเป็นกรอบเพื่อเน้น
รูปปั้นพระบรมรูป สองข้างกรอบเป็นเสาแปดเหลี่ยม
รับทับหลังซึ่งประดับด้วยลวดลายพรรณพฤกษารูป
พวงอุบะ เหนือแผ่นทับหลังสลักลายเป็นรูปตราจักรีสลับ
กับดวงตราอุณาโลมในทรงพุ่มข้าวบิณฑ์เรียงเป็นแถวตาม
แนวนอน ตรงกลางส่วนบนสุดของกำแพงออกแบบให้
เป็นซุ้มหลังคาทรงจั่วขนาดเล็ก เพื่อเน้นผนังที่สลักตรา
อุณาโลมซึ่งเป็นพระราชลัญจกรในรัชกาลที่ 1 ลักษณะของ
องค์ประกอบหน้าจั่วส่วนบนสุดนี้เป็นการผสมผสานกัน
ของลวดลายเชิงประเพณีของไทยกับความเรียบง่ายของ
รูปทรงเรขาคณิตพื้นฐานซึ่งเป็นอิทธิพลของงานศิลปะ
แบบอาร์ต เดโค ส่วนพนักหน้ายกพื้นนั้นตกแต่งเป็น
รูปเสากลมบริเวณส่วนล่าง พนักตอนบนมีลักษณะเป็น
เสาสี่เหลี่ยมประดับสองข้างของผ้าทิพย์ซึ่งมีตราช้างเผือก
U-shaped road in the form of fletching and nock, to direct
traffic on to and down from the bridge on the Bangkok side.
Sala Chalermkrung Royal Theatre
Sala Chalermkrung is located at the corner of the
intersection of Charoen Krung and Tripetch roads. Initially
built as a movie theatre by royal command of Rama VII,
it was a gift to the people on the occasion of the 150th
anniversary of the founding of Bangkok 42 . The king also
contributed 9 million Baht from his own private purse to
fund the project. Construction began in 1930 and after
it had been completed, the first film was premiered on
July 2, 1933.
The project architect was Prince Samaichaloem
Kridakara while Narth Bodhiprasart was responsible for
calculating the structural requirements, and Bangkok
Company was hired as the building contractor. This theatre
was the first public building in Siam that was designed
in the style of Modern Architecture. The building has
the form of a simple pill box with flat roof, clean exterior
อยู่ตรงกลาง มีราวพนักเป็นราวกลมเชื่อมระหว่างเสา
สี่เหลี่ยมขนาดใหญ่ที่มุมพนักและเสาสองข้างผ้าทิพย์
รวมทั้งผ้าทิพย์ องค์ประกอบของพนักด้านหน้าเน้นการ
ใช้มวลที่มีลักษณะเรียบง่ายเป็นรูปทรงเรขาคณิตพื้นฐาน
แบบอาร์ต เดโค ลักษณะทางสถาปัตยกรรมของสะพาน
ปฐมบรมราชานุสรณ์นี้ อาจารย์นารถ โพธิประสาท
ให้ความเห็นว่า “เป็นความพยายามที่จะก่อให้เกิด
แบบแผนที่เรียกว่า ไทยสมัยใหม่” 41
สะพานโครงสร้างเหล็กข้ามแม่น้ำเจ้าพระยาออกแบบ
และก่อสร้างโดยบริษัทดอร์แมน ลอง ซึ่งเป็นบริษัทสัญชาติ
อังกฤษ สะพานพระพุทธยอดฟ้าเป็นสะพานเหล็กกล้า
3 ช่วง ยาว 229.76 เมตร กว้าง 16.68 เมตร สะพาน
ช่วงกลางแบ่งเป็น 2 ส่วน แต่ละส่วนสามารถยกขึ้นได้
ด้วยพลังไฟฟ้าเพื่อให้เรือผ่านเรียกว่า “สะพานเปิด”
ที่ปลายสะพานทั้งสองฝั่งมีสิ่งก่อสร้างเป็นหอสูงลักษณะ
คล้ายประภาคาร (Lighthouse) สี่เหลี่ยม มีโคมไฟให้
ความสว่างอยู่บนยอด ลักษณะของหอสูงมีความเรียบง่าย
เป็นแท่งสี่เหลี่ยมรูปทรงเรขาคณิตพื้นฐาน เซาะร่องเป็น
จังหวะตามแนวตั้ง โดยสรุปแล้วหอสูงนี้ก็คือประภาคาร
แบบอาร์ต เดโค ทำหน้าที่เป็นตัวเชื่อมองค์ประกอบทาง
facades, and openings placed where needed according
to the functions but arranged in an orderly manner. The
interior was environmentally controlled by using mechanical
water cooling system and, equipped with modern acoustic
system, the theatre could also screen soundtrack movies
which at the time was considered to be very advanced.
The plan of the building is asymmetrical with the main
entrance directly at the corner of the road intersection. The
ground floor is divided into two parts – the main lobby,
and the auditorium with a stage and seating that could
accommodate approximately 1,000 people. In the design,
importance was also given to dispersing the audience
through two large exit doors on each side of the auditorium.
The interior is decorated under the theme of shadow-play
figures, using thin metal sheets perforated and cut out
in a combination of traditional Thai and Art Deco style
design. The front façade, under the building signage of
Sala Chalermkrung, is also decorated with thin perforated
metal sheet cut-outs. These cut-outs on the façade are
round, and each one is a mask that represents a monkey,
209