Türkiye'de Ailelerin Eğitim İhtiyaçları - Aile ve Toplum Hizmetleri ...

256
Bulgular ve Tartışma
Bu nedenle aileler temel gereksinimlerini karşılamakta zorlandıkları için tasarruf yapmayı
doğrudan alıntıda belirtildiği gibi lüks olarak görmektedirler.
Aile gelirlerinin yetersiz olmasından dolayı katılımcıların tasarrufla ilgili bir düşüncelerinin
olmadığı esprili bir dille bir katılımcı tarafından şu şekilde ifade edilmiştir:
“Öyle bol bol da harcayacak bir paramız yok o yönden de avantajlıyız da yani zorunlu
olarak israf yapamıyoruz biraz da” [4, 27, A, RY, Ü, 34, K, E, O]. Başka bir katılımcı
ise “hiçbir zaman düzenli ve yeterli gelirim olmadı, o yüzden varsa harcıyorum yoksa
bakıyorum politikasını uyguluyorum” [1, 42, A, R, Ü, 41, E, E, O]. şeklinde gülerek
soruya cevap vermiştir.
Aileler gelir yetersizliği nedeniyle tasarruf yapamadıklarını belirtmekle birlikte, yeterli
gelire sahip ailelerde de tasarruf konusunda sıkıntı olduğu görülmektedir. İnsanlar
tasarruf yapamadıklarını ne kadar gelirse o kadar harcandığını belirtmektedirler. Bu
nedenle insanlar tasarruf yapamadıklarından dolayı ve borç ödemeye alışkın olmalarından
dolayı ev alarak veya arsa alarak yatırımları yaparak elde ettikleri paranın uçup gitmesine
engel olmaya çalışmaktadırlar. Bu durum bir katılımcı tarafından şu şekilde dile
getirilmiştir: “Yani tasarruf da yapıyoruz. Ev aldık onun taksitlerini ödüyoruz tasarruf o
yani. Ayrı olarak para biriktirme gibi değil” [6, 27, A, AKV, Ü, 32, K, E, O]. Bu bulgu
insanlarımızın tasarruf ve yatırım konularında bilinçlendirilmesinin gerekli olduğunu
göstermektedir. Çünkü insanlarımızın tasarruf yapmaması sadece yeterli gelire sahip
olmamasından kaynaklanmamaktadır. Yeterli gelire sahip olanlar da tasarruf yapamadıklarını
belirtmektedirler. Bu anlamda aileler ekonomi konusunda bilinçlendirilerek
aile gelirlerini daha dengeli bir şekilde kullanabilirler, hatta tasarruf ve yatırım da yapabilirler.
Ailelerin olumlu ekonomik davranışları olarak nitelendirebilecek ancak bir yandan
da gelir yetersizliğinden kaynaklanan zoraki önlemler olarak nitelendirilebilecek bazı
davranışlar belirlenmiştir. Bunların en sık olanları ailelerin gelirlerinin elverdiği ölçüde
harcama yapmalarıdır. Diğer bir ifadeyle aileler olabildiğince ayağını yorganına göre
uzatmaya çalışmaktadır. Bir katılımcı bunu şu şekilde ifade etmiştir: “Geçinip gidiyoruz
çok şükür” [2, 25, A, ES, L, 33, E, E, O]. Olanla yetinmeye çalışma da ailelerin ekonomik
sorunları aşmak için kullandıkları bir yol olarak ön plana çıkmaktadır.