Türkiye'de Ailelerin Eğitim İhtiyaçları - Aile ve Toplum Hizmetleri ...

Türkiye’de Ailelerin Eğitim İhtiyaçları Araştırması
Canlı türlerin çoğu açık sisteme örnektir. Kapalı sistemler ise, kendi çevrelerinden yalı-
tılmış olarak düşünülürler. Termodinamik, kapalı sistemlere bir örnektir. Aile, aileyi
oluşturan bireylerin kendi aralarında ve aile dışıyla karmaşık etkileşimlerinin oluşturduğu,
açık bir sistemdir. Sistem perspektifine göre aile, bir geçmişi paylaşan, duygusal
bağı olan, aile üyelerinin ve aile bütününün ihtiyaçlarını karşılamak için stratejiler planlayan
bireylerden oluşmuş karmaşık bir yapı olarak tanımlanır (Sabatelli ve Bartle,
1995: 1027).
Tanımlamaların hepsi birbirinden farklı gibi gözükse de ortak olan, ailenin toplumun
temelini oluşturduğu, aynı amaçla kurulduğu sadece perspektif açısından farklılaştığıdır.
Ancak toplumun en küçük ünitesi olan aile, nasıl ele alınırsa alınsın her toplumda
ve tüm zamanlarda var olan bir olgudur. Aile, bu anlamda, evrenseldir. Ancak
aile tipleri, ailenin anlamı ve toplumsal işlevi, zaman içinde farklılıklar gösterdiği gibi
toplumdan topluma da farklılık göstermektedir. Tüm sosyal kurumlar gibi aile de, tarih
içerisinde şekillenir ve içerisinde doğduğu toplum yapısından etkilenir. Dolayısıyla,
farklı toplumlarda farklı toplumsal işlevleri yerine getirme ihtiyacını karşılamak üzere
birbirinden farklı aile tipleri ortaya çıkmıştır.
2.2. Aile Tipleri
Üretim biçiminde meydana gelen değişmeler, sanayileşme ve kentleşme süreci toplumlar
arası farklılıklar gösterdiğinden her toplumun kendi iç dinamikleri ile orantılı
aile tipleri ortaya çıkmaktadır. Aile tiplerine sosyolojik ve psikolojik perspektiflerden
yaklaşıldığında daha ayrıntılı olarak analiz edilebilir.
2.2.1. Sosyolojik Perspektif
Sosyolojik perspektif açısından bakıldığında aile tipini belirleyen en önemli faktör
olarak içinde yaşanılan toplumun tipi ön plana çıkar. Tönnies (2002), geleneksel yaşamdan
modern zamana geçişi anlatırken, cemaat/topluluk (Gemeinschaft) ve cemiyet/toplum
(Gesellschaft) kavramlarını kullanır. Tönnies’e göre doğal istençlerin baskın
olduğu birlikler cemaat, rasyonel istençlerin baskın olduğu birlikleri ise cemiyet olarak
adlandırabiliriz. Cemaatteki dayanışma kan ve akrabalık bağına dayalı organik bir yapı
gösterirken, cemiyetteki dayanışma mekaniktir. Tönnies modern toplumlardaki deği-
29