AC 11 2008 (PDF, 1.83 MB) - Federale Overheidsdienst Justitie ...

Nr. 626 - 10.11.08 HOF VAN CASSATIE 2585
vereist dat degene die ontslag neemt, zijn wil op een geldige wijze uitdrukt, zoals artikel
1108 van het Burgerlijk Wetboek vereist voor de geldigheid van de overeenkomsten. Die
wilsuiting mag niet door gebreken in de toestemming aangetast zijn. De geldigheid van de
rechtshandeling, en meer bepaald van de wilsuiting, wordt op het tijdstip van die uiting
beoordeeld.
Bedrog veronderstelt een kunstgreep, een misleiding die de doorslaggevende oorzaak is
van de overeenkomst of de handeling (het hoofdbedrog, dat de nietigheid van de overeenkomst
of van de handeling tot gevolg heeft) of die de normale voorwaarden ervan wijzigt
(het incidenteel bedrog, dat recht op vergoeding geeft).
Bedrog is een grond van nietigheid wanneer de aangewende kunstgrepen van dien aard
zijn dat de andere partij zonder die kustgrepen de overeenkomst klaarblijkelijk niet zou
hebben aangegaan of de eenzijdige handeling niet zou hebben verricht.
Het arrest stelt te dezen vast dat de verweerder betoogde dat zijn ontslagneming als
voordeliger voorgesteld werd dan het ontslag om dringende reden en dat hem werd beloofd
dat hij, indien hij zijn ontslag zou ondertekenen, outplacementbegeleiding en daarenboven,
indien nodig, financiële steun zou krijgen.
Het arrest beslist dat het verband tussen de ontslagneming en de beloften van steun niet
werd betwist. Het arrest beslist vervolgens dat het niet waarschijnlijk is dat de verweerder
zou hebben ingestemd met het voorstel van ontslagneming indien hem, als tegenprestatie,
geen ernstige waarborgen op outplacement waren beloofd en dat (de eiseres) die beloften
had moeten nakomen door zelf of met haar steun een professionele outplacementbegeleiding
aan te bieden, wat niet is geschied.
De beloften die de werkgever aan de werknemer doet, met name hem een professionele
outplacementbegeleiding en, in geval van nood, financiële steun voor te stellen indien hij
de arbeidsovereenkomst beëindigt door ontslag te nemen, kunnen op zich geen bedrog opleverende
kunstgreep vormen.
Het arrest beslist dat "het indienen van zijn ontslag als de meest geschikte oplossing
werd voorgesteld, maar die oplossing was aangetast door kunstgrepen die (de verweerder)
ertoe gebracht hebben in te stemmen met iets waar hij zonder die kunstgrepen niet mee
zou hebben ingestemd", zonder evenwel te preciseren waarin die kunstgrepen bestonden.
Uit het feit alleen dat beloften achteraf niet nagekomen worden, kan niet worden afgeleid
dat er op het tijdstip van de wilsuitdrukking bedrog is gepleegd in de zin van de artikelen
1109 en 1116 van het Burgerlijk Wetboek. Het feit alleen dat niet is gedaan wat was
beloofd, vormt daarom nog geen bedrog in de zin van die wetsbepalingen. Het arrest stelt
immers nergens vast dat de eiseres niet van plan was haar beloftes na te komen op het
ogenblik dat zij die deed.
Het arrest heeft bijgevolg niet wettig kunnen besluiten tot het bestaan van bedrog dat de
ontslagneming van de verweerder heeft aangetast en schendt aldus de artikelen 1108,
1109 en 1116 van het Burgerlijk Wetboek.
De beslissing van het arrest, volgens welke de ontslagneming van de verweerder wegens
bedrog nietig was, de eiseres de overeenkomst bijgevolg op onregelmatige wijze
heeft beëindigd en de verweerder daarom recht had op de compensatoire opzeggingsvergoeding,
bedoeld in artikel 39 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten,
en op een vergoeding wegens willekeurig ontslag, met toepassing van de artikelen
1134, derde lid, 1382 en 1383 van het Burgerlijk Wetboek en van het algemeen
rechtsbeginsel betreffende het misbruik van recht, is derhalve niet naar recht verantwoord,
zij schendt de voormelde wetsbepalingen en miskent het voormelde algemeen rechtsbeginsel.
III. BESLISSING VAN HET HOF