AC 11 2008 (PDF, 1.83 MB) - Federale Overheidsdienst Justitie ...

Nr. 604 - 3.11.08 HOF VAN CASSATIE 2485
grondwettelijk subjectief recht inhouden. Dan is elk beschermd rechtssubject de titularis
van een grondwettelijk vorderingsrecht dat aanspraak geeft op gelijke behandeling en dat
juridisch afdwingbaar is zodra het Arbitragehof de daarmee strijdige wetgeving ongrondwettig
heeft verklaard. Eens, zoals te dezen, de ongrondwettige lacune vastgesteld (wegens
het ontbreken van een wettelijke norm en dus wegens de onvolledigheid van de wet),
geven de artikelen 10 en 11 van de Grondwet dan een in rechte afdwingbare aanspraak op
grondwettige gelijke behandeling, in overeenstemming met de bevindingen van het arrest
waarin het Arbitragehof tot ongrondwettigheid beslist.
Hoven en rechtbanken hebben natuurlijk geen legifererende bevoegdheid. Maar, de
rechter moet recht spreken in de aan zijn oordeel onderworpen zaak, zelfs bij stilzwijgen
of onvolledigheid van de wet (cf. artikel 5 van het Gerechtelijk. Wetboek; De Leval, 'Institutions
judiciaires, Introduction au droit judiciaire privé', nr. 42, p. 80-81: bij de bespreking
van de fundamentele principes van de rechtsprekende taak, verwoord in de artikelen
5, 6 en 23 van het Gerechtelijk Wetboek, onderstreept die auteur dat rechtspraak geen formele
rechtsbron is en dat de rechter de wettelijke leemte moet verhelpen en invullen).
Krachtens de aangehaalde wettelijke verplichting 'zich te voegen naar' het prejudicieel
arrest van het Arbitragehof, acht dit arbeidshof dat het dit grondwettigheidsprobleem vermag
op te lossen, alsmede het grondwettelijk subjectief recht helpen af te dwingen door
de grondwetsconforme gelijke behandeling toe te kennen waarop dit subjectief recht aanspraak
geeft (...).
Dit arbeidshof, als verwijzende rechter, voegt zich voor de oplossing van het voorliggend
geschil naar het arrest van 16 november 2004 van het Arbitragehof en past de Arbeidsongevallenwet
van 10 april 1971 toe op de onbezoldigde stagiair die (de verweerder)
ten tijde van zijn litigieus ongeval van 20 augustus 1996 was.
Dit (arbeids)hof beslist aldus inzonderheid tot bevestiging van de zinsnede in het motiverend
gedeelte van het bestreden vonnis, luidend: "zodat ook de Arbeidsongevallenwet
van 10 april 1971 van toepassing is" (arrest, pp. 12-14).
Grief
1. Krachtens artikel 1 van de Arbeidsongevallenwet, is deze wet van toepassing op alle
personen die als werkgever, werknemer of daarmee gelijkgesteld, geheel of gedeeltelijk
vallen onder: 1° de wet van 27 juni 1969 tot herziening van de besluitwet van 28 december
1944 betreffende de maatschappelijke zekerheid der arbeiders. Deze laatste wet vindt
toepassing op de werknemers en de werkgevers die door een arbeidsovereenkomst zijn
verbonden (artikel 1, §1, eerste lid, van de wet van 27 juni 1969).
Krachtens artikel 121 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten,
wordt de overeenkomst voor tewerkstelling van studenten, niettegenstaande elke uitdrukkelijke
bepaling en ongeacht de benaming die daaraan gegeven is, vermoed een arbeidsovereenkomst
te zijn, tenzij het tegendeel wordt bewezen.
Krachtens artikel 122 van de wet van 3 juli 1978, kan de Koning onder welbepaalde
voorwaarden, sommige categorieën van studenten, hetzij zonder meer, hetzij mits bepaalde
regelen uit het toepassingsgebied van deze wet sluiten. Bij artikel 1, 3°, van het koninklijk
besluit van 14 juli 1995 werden aldus die studenten uitgesloten die bij wijze van
stage onbezoldigde arbeid verrichten die deel uitmaakt van hun studieprogramma.
Op grond van artikel 3 van de Arbeidsongevallenwet, kan de Koning: 1° volgens de nadere
regelen die Hij bepaalt de toepassing van deze wet uitbreiden tot nadere categorieën
van personen. Overeenkomstig artikel 5 van de Arbeidsongevallenwet, worden voor de
toepassing van deze wet gelijkgesteld met: 1° werknemers: de personen die daarmee worden
gelijkgesteld voor de toepassing van de in artikel 1 bedoelde wetten en de personen
tot wie de koning de toepassing van onderhavige wet uitbreidt ter uitvoering van artikel 3.