AC 11 2008 (PDF, 1.83 MB) - Federale Overheidsdienst Justitie ...

2496 HOF VAN CASSATIE 3.11.08 - Nr. 605
passing van artikel 58, §1, 3° Arbeidsongevallenwet schadeloosstelling toekennen aangezien
(de eiser) als werkgever geen verzekering heeft aangegaan zoals voorgeschreven bij
artikel 49, waarna volgens artikel 60 van de Arbeidsongevallenwet (de verweerder) de
schadeloosstelling kan verhalen op de in gebreke zijnde werkgever, de ermee overeenstemmende
kapitalen, alsmede de bedragen en kapitalen bedoeld bij artikel 45quater, derde
tot en met zesde lid, artikel 59quinquies, en het gedeelte van de prestaties bedoeld in
artikel 42bis, tweede lid" (arrest p. 4, al. 3 t/m p. 11, laatste al.)
Grieven
Krachtens artikel 58, §1, 3°, van de Arbeidsongevallenwet van 10 april 1971 (zoals van
kracht vóór en voor zoveel als nodig ook na wijziging bij wet van 10 augustus 2001), is
het Fonds voor Arbeidsongevallen gehouden tot schadeloosstelling van de werknemer die
het slachtoffer is van een arbeidsongeval en ten aanzien van wie de "werkgever" nagelaten
heeft overeenkomstig artikel 49, lid 1, van dezelfde wet (zoals van kracht vóór en voor
zoveel als nodig ook na wijziging bij wet van 10 augustus 2001) een arbeidsongevallenverzekering
aan te gaan bij een erkende verzekeringsonderneming.
Overeenkomstig artikel 60, lid 1, van dezelfde Arbeidsongevallenwet van 10 april 1971
(zoals van kracht vóór en voor zoveel als nodig ook na wijziging bij wet van 22 februari
1998), kan het Fonds voor Arbeidsongevallen zich in dat geval verhalen tegen de in gebreke
zijnde "werkgever".
Het in deze wetsbepaling bedoelde begrip "werkgever" moet, krachtens artikel 1, 1°,
van voormelde wet, worden begrepen in de zin van de wet van 27 juni 1969 tot herziening
van de besluitwet van 28 december 1944 betreffende de maatschappelijke zekerheid der
werknemers. Artikel 1, §1, lid 1, van deze Sociale Zekerheidswet doelt in de regel op de
werkgevers en werknemers die door een "arbeidsovereenkomst" zijn verbonden.
Luidens de artikelen 2 en 3 van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten,
is er sprake van een "arbeidsovereenkomst" wanneer een werknemer (bediende
of arbeider) zich verbindt om tegen loon en onder gezag van een werkgever arbeid
(hoofdarbeid of handenarbeid) te verrichten. Een arbeidsovereenkomst veronderstelt dus,
cumulatief, een gezagsverhouding tussen twee personen, de betaling van loon door de ene
persoon en het verrichten van arbeid door de andere persoon.
De enkele omstandigheid dat een persoon gezag, leiding en toezicht over een andere
persoon uitoefent of zelfs dat een persoon aan een andere persoon loon uitbetaalt, maakt
van deze persoon echter niet noodzakelijk een "werkgever" in de zin van de hoger vermelde
artikelen 1, 1°, 49, lid 1, 58, §1, 30, 60, lid 1, van de Arbeidsongevallenwet, 1, §1, lid
1, van de sociale zekerheidswet van 27 juni 1969 en 2 en 3 van de Arbeidsovereenkomstenwet.
Ook een "werknemer" in de zin van de voormelde wetsbepalingen kan immers, afhankelijk
van zijn functie, in opdracht en voor rekening van zijn werkgever in zekere mate
gezag, leiding en toezicht uitoefenen of instaan voor de aanwerving en de betaling van het
personeel. Dit maakt van die persoon, die zelf door een arbeidsovereenkomst met een
werkgever is verbonden, echter niet op zijn beurt een "werkgever" in arbeidsrechtelijke en
sociaalrechtelijke zin. Wel integendeel, wordt die persoon- "werknemer" in dat geval geacht
ten aanzien van het ander personeel te handelen onder gezag en voor rekening van
zijn "werkgever".
A fortiori kan die persoon niet geacht worden "werkgever" te zijn in arbeidsrechtelijke
en sociaalrechtelijke zin, wanneer hij strafrechtelijk niet als "werkgever" verantwoordelijk
wordt gesteld, maar wel als diens "aangestelde" of "lasthebber", in de betekenis die deze
begrippen in het sociaal strafrecht hebben, zo onder meer in artikel 91 quater, 1°, van de
Arbeidsongevallenwet van 10 april 1971 (zoals van kracht vóór en voor zoveel als nodig
ook na wijziging bij wet van 29 april 1996) en in artikel 11 van het koninklijk besluit nr. 5