AC 11 2008 (PDF, 1.83 MB) - Federale Overheidsdienst Justitie ...

2636 HOF VAN CASSATIE 17.11.08 - Nr. 636
van dit artikel 16 bij koninklijk besluit van 23 oktober 1995: artikel 76quater, §2, laatste
lid, van de wet van 9 augustus 1963 tot instelling en tot organisatie van een regeling van
verplichte ziekte- en invaliditeitsverzekering), ten aanzien van het Gemeenschappelijk
Motorwaarborgfonds beschikt.
Artikel 17 van het koninklijk besluit van 16 december 1981, zoals van kracht vóór
diens opheffing bij koninklijk besluit van 11 juli 2003, somt de gevallen op waarin het
Gemeenschappelijk Motorwaarborgfonds niet tot vergoeding is gehouden.
Artikel 17, §1, 5°, van het koninklijk besluit van 16 december 1981, zoals van kracht
vóór diens opheffing bij koninklijk besluit van 11 juli 2003, stelt dat het Gemeenschappelijk
Motorwaarborgfonds niet tot vergoeding gehouden is tegenover de persoon die zich
van het motorrijtuig dat de schade veroorzaakt heeft, meester heeft gemaakt door diefstal
of geweldpleging, de heler van het motorrijtuig en de mededader of de medeplichtige van
de diefstal, het geweld of de heling.
1.4 Uit al deze bepalingen volgt dat de ziekteverzekeraar een eigen recht van terugvordering
bezit in dezelfde gevallen en in dezelfde mate als de benadeelde een recht van vergoeding
ten laste van het Gemeenschappelijk Motorwaarborgfonds heeft.
De ziekteverzekeraar van de persoon die zich van het motorrijtuig dat de schade veroorzaakt
heeft, meester heeft gemaakt door diefstal of geweldpleging, van de heler van
het motorrijtuig, van de mededader of de medeplichtige van de diefstal, het geweld of de
heling, zal, hoewel hij over een eigen recht en geen subrogatoir recht beschikt, derhalve
vanwege het Gemeenschappelijk Motorwaarborgfonds geen aanspraak kunnen maken op
terugbetaling van de uitkeringen aan zijn verzekerde.
2. In het tussenvonnis van 21 december 2004 besliste de Rechtbank van Eerste Aanleg
te Mechelen dat de heer K. J., verzekerde van de verweerder, zich minstens medeplichtig
had gemaakt aan de diefstal of de heling van het gestolen voertuig, dat het verkeersongeval
veroorzaakte, zodat de eiser zich zou kunnen beroepen op artikel 17, §1, 5°, van het
koninklijk besluit van 16 december 1981.
In het aangevochten vonnis van 23 oktober 2007 beslist de rechtbank vervolgens dat de
in artikel 17 van het koninklijk besluit van 16 december 1981 opgenomen uitsluitingsgronden
niet kunnen worden tegengeworpen aan de verweerder en de eiser zich derhalve
niet kan beroepen op artikel 17, §1, 5°, van het koninklijk besluit van 16 december 1981
om aan de verweerder terugbetaling van de uitkeringen ten voordele van zijn verzekerde
K. J. te weigeren.
De rechtbank stoelt deze beslissing op het feit dat artikel 136, §2, achtste lid, van de gecoördineerde
wet van 14 juli 1994 en artikel 16, tweede lid, van het koninklijk besluit van
16 december 1981 aan de mutualiteit een eigen recht, en geen subrogatoir recht, toekennen
tegenover de eiser, zodat de verweerder niet in de plaats treedt van de heer J., niet onder
de uitsluitingsgronden van artikel 17 van het koninklijk besluit van 16 december 1981
valt en volledig vreemd is aan het verkeersongeval en zijn gevolgen.
De omstandigheid dat de mutualiteit over een eigen recht van terugvordering beschikt
ten opzichte van het Gemeenschappelijk Motorwaarborgfonds, en niet gesubrogeerd is in
de rechten van haar verzekerde ten aanzien van dit Fonds, doet echter geen afbreuk aan
het feit dat de mutualiteit ten aanzien van het Fonds slechts over een recht van terugvordering
beschikt in dezelfde mate als de benadeelde en de uitsluitingsgronden van artikel 17
van het koninklijk besluit van 16 december 1981 derhalve wel degelijk tegenstelbaar zijn
aan de mutualiteit.
Door de eiser te veroordelen tot terugbetaling aan de verweerder van de bedragen die
door de verweerder aan zijn verzekerde werden uitbetaald, schendt het aangevochten vonnis
derhalve de in de aanhef van het middel aangehaalde bepalingen, de artikelen 1319,
1320 en 1322 van het Burgerlijk Wetboek uitgezonderd.