AC 11 2008 (PDF, 1.83 MB) - Federale Overheidsdienst Justitie ...

2492 HOF VAN CASSATIE 3.11.08 - Nr. 605
S.V. en A.A.
Een werknemer (de eiser) die over een zeker gezag beschikt en een zekere leiding uitoefent
werd door het hof van beroep gekwalificeerd als 'aangestelde' in de zin van de
voorgelegde tenlasteleggingen.
Het hof van beroep herhaalt dat (de eiser) werknemer was van de Belgische Staat en dat
hij de bewezen feiten heeft gepleegd in de uitoefening van zijn toevertrouwde functie als
werknemer.
Het hof (van beroep) heeft niet expliciet gesteld dat wijlen B.V.H. verbonden was met
een arbeidsovereenkomst met (de eiser).
Het hof (van beroep) stelde weliswaar uitdrukkelijk dat er 'een gezagsrelatie bestond
tussen de heer B. en de Belgische Staat op basis van een arbeidsovereenkomst'; maar nergens
in het arrest nam het hof (van beroep) een standpunt in over wie de werkgever van
V. H. was.
Uit het arrest kan worden afgeleid dat B. 'als werknemer concreet over de betreffende
personen een zeker gezag en leiding had en hij daarbij diende te waken over de naleving
van de sociale wetgeving terzake' maar ook 'dat het O.P.F. zich trouwens concreet wel bemoeide
met het feit dat beklaagde A. B. personeel aanwierf: het O.P.F. informeerde bij
een interimkantoor hoeveel het personeel kost, rekende uit hoeveel winst beklaagde A. B.
kon maken en drukte erop dat er bijkomend personeel moest komen omdat beklaagde A.
B. zonder bijkomend personeel zijn taak moeilijk kon vervullen'.
Tevens werd de Belgische Staat burgerrechtelijk aansprakelijk gesteld voor de kosten
ten laste van B. gelegd.
Het hof van beroep heeft dus niet noodzakelijk, zeker en vaststaand geoordeeld over de
vraag of V. H. in dienst was van de Belgische Staat of van B..
6. In het sociaal strafrecht dienen de begrippen 'werkgever, lasthebber of aangestelde',
die niet eigen zijn aan het strafrecht, autonoom geïnterpreteerd.
Het begrip 'aangestelde' in het sociaal strafrecht bezit een eigen betekenis die niet volledig
overeenstemt met de betekenis die het begrip heeft in artikel 1384, derde lid, van het
Burgerlijk Wetboek of artikel 46, §1, van de Arbeidsongevallenwet, i.e. 'de persoon die in
een band van ondergeschiktheid arbeid verricht'. Naast deze band van ondergeschiktheid
is vereist dat de aangestelde bekleed is met het gezag of de nodige bevoegdheid om effectief
over de naleving van de wet te waken, ook al is die bevoegdheid naar de tijd of naar
de plaats beperkt. Het sociaal misdrijf kan in beginsel niet worden toegerekend aan een
aangestelde die louter handelt op bevel van de werkgever (Cass. 15 september 1981, R.W.
1981/1982, 1124, noot H.D. BOSLY, 'De strafrechtelijke verantwoordelijkheid van de lasthebber
of de aangestelde in het sociaal recht', geciteerd door Procureur-generaal DE
SWAEF, in zijn conclusie voor Cass. 10 mei 2005, P.04.1693.N., www.cass.be).
Het hof van beroep heeft de Belgische Staat burgerrechtelijk aansprakelijk gesteld voor
de kosten, ten laste van huidig (eiser) gelegd overeenkomstig artikel 162, eerste lid, van
het Wetboek van Strafvordering.
De burgerlijke vordering is in principe gericht tegen de beklaagde, maar kan tevens gericht
worden tegen de persoon die, krachtens de regels van de aquiliaanse aansprakelijkheidsrecht,
burgerlijke aansprakelijk is voor de door de beklaagde veroorzaakte schade
(artikel 1384 van het burgerlijk Wetboek) (C. VAN DEN WYNGAERT, 'Strafrecht, strafprocesrecht
& Internationaal strafrecht', Maklu-Uitgevers, 2003, blz. 497).
Het is krachtens de wettelijke bepaling van artikel 162, eerste lid, van het Wetboek van
Strafvordering dat de Belgische Staat, in de persoon van de Minister van Financiën, als
burgerrechtelijk aansprakelijke partij werd gesteld voor de kosten ten laste van geklaagde
B. gelegd.