Nie tylko społecznie. Zatrudnienie i wolontariat w organizacjach ...

20 Ewa Bogacz-Wojtanowskanienie czêstszego elastycznego zatrudniania wi¹¿e siê, o czym ju¿ wczeœniejwspo mnia no, z nie sta bil no œci¹ fi nan so wa nia dzia³al no œci or ga ni za cji po -zarz¹dowych, co czêsto zniechêca do zatrudniania d³ugoterminowego. Nie -któ rzy ba da cze t³umacz¹ to ta k ¿e tym, ¿e w trze cim se kto rze w za sa dzie nie maorganizacji zwi¹zkowych 17 . Inni z ko lei – ¿e se ktor ten ro œ nie w si³ê podwzglê dem wy so ko œci za trud nie nia, a obe c nie przy rost pra cy na stê pu je g³ów -nie dziê ki roz wo jo wi ela sty cz nych form za trud nie nia 18 .Najbardziej rozpowszechnionymi formami elastycznego zatrudnieniaw trze cim se kto rze s¹: pra ca w nie pe³nym wy mia rze (pó³ eta tu, jed na trze ciaetatu), praca tymczasowa, samozatrudnienie oraz praca chroniona 19 .Pracownicy, wolontariusze i cz³onkowie organizacjiWed³ug Mi cha el Al li son i Jude Kaye 20 , pracuj¹cych w organizacjach po -zarz¹dowych, jedn¹ z g³ównych cech wyró ¿niaj¹cych organizacje trzeciegose kto ra jest ró ¿ ny po ziom umie jê t no œci i ko m pe ten cji osób tam za tru d nio nych.Ma to zwi¹zek z ograniczonymi zasobami finansowymi – organizacje po -zarz¹dowe zatrudniaj¹ zwykle mened¿erów z niewielkimi umiejêtnoœciamikie row ni czy mi, jak rów nie¿ pra co w ni ków z ni ski mi kwa lifi ka cja mi. Zda niemtych au to rów wœród osób zaan ga ¿o wa nych w dzia³al noœæ or ga ni za cji jest jed -nak wie lu profe sjo na li stów: na uko w ców, ar ty stów czy pra co w ni ków so cja l -nych. Na uwa gê zas³ugu je fakt, ¿e w pol skim trze cim se kto rze jest nie co ina -czej – a¿ 56% p³at ne go per so ne lu or ga ni za cji po zarz¹do wych w Pol sce po sia -da wy ¿sze wykszta³cenie. Byæ mo¿e wynika to ze specyfiki polskiego rynkupracy.Jednym z zasadniczych problemów w organizacjach pozarz¹dowych jestza trud nia nie, za rów no wo lon ta riu szy, jak i p³at nych pra co w ni ków. Ró ¿ ni ichprze de wszy stkim fo r ma kon tra ktu – pra co w ni cy pod pi suj¹ z orga ni za cja miumowy, które okreœlaj¹ ich czas pracy, wynagrodzenie oraz ewentualny zakresobo wi¹zków. Wo lon ta riu sze naj czê œciej nie maj¹ umów, co sku t ku je bra -kiem okre œle nia obo wi¹zków i de cy du je o nie for ma l nym charakterze ichpracy.Pewne prace wykonywane przez wolontariuszy w organizacjach nie maj¹od po wied ni ka w se kto rze ko mer cy j nym, nie któ re zaœ s¹ bar dzo po do b ne dop³atnych zajêæ w innych instytucjach. Istniej¹ organizacje, które zatrudniaj¹ty l ko pra co w ni ków albo wy³¹cz nie wo lon ta riu szy, je sz cze inne – obie gru py.17Zob. E. Hol le r we ger, H.J. Nam, B. Tru ke s chitz: op. cit.18J. Ken dall: op. cit.19H.K. An he ier, E. Hol le r we ger, C. Ba delt, J. Ken dall: op. cit.20M. Al li son, J. Kaye: Eight Cha rac te ri stics of Non pro fit Or ga ni za tions, Co m pas sPo intNon pro fit Se r vi ces, San Fran ci s co 2001.