Nie tylko społecznie. Zatrudnienie i wolontariat w organizacjach ...

28 Katarzyna Peter-Bombikœrodków pracy (podmiotem zatrudniaj¹cym) a pracownikiem 1 . Z jed nej stro nyistnieje wiêc pracodawca, który jest zainteresowany nabyciem danego dobra, czylipra cy i jest sk³onny zap³aciæ za ni¹ okre œlon¹ cenê. Z dru giej stro ny po ja wia siêpracobiorca, potencjalny pracownik, który za odpowiedni¹ cenê jest sk³onnysprzedaæ swoj¹ pracê. Zatrudnienie wi¹¿e siê z aktywnoœci¹ zawodow¹, zaanga -¿owaniem si³ i umiejêtnoœci ludzkich i spe³nia trzy podstawowe funkcje: ekonomiczn¹,dochodow¹ i spo³eczn¹. W ujêciu funkcji ekonomicznej zatrudnienie jestczynnikiem wzrostu i pomna ¿ania produktu spo³ecznego, w rozumieniu dochodowymstanowi œrodek uzyskiwania dochodów i zaspokajania potrzeb cz³owieka,zaœ w znaczeniu spo³ecznym wi¹¿e siê z zaspokojeniem potrzeby samej pracy 2 .Wykonywanie pracy, a w sytuacji jej nieposiadania podejmowanie prób jej zdobycia,charakteryzuje znacz¹c¹ wiêkszoœæ ludzi. Pozostawanie bez pracy oznaczabowiem w wiêkszoœci przypadków – zw³aszcza w perspektywie d³ugofalowej –wej œcie do gru py osób bezrobotnych, co niesie za sob¹ ró ¿norakie negatywne skut -ki zarówno o charakterze ekonomicznym, psychospo³ecznym, jak i politycznym.Ze sta wiaj¹c ze sob¹ te dwie gru py osób, czy li pra co da w ców i po szu -kuj¹cych pracy, mo ¿ na mó wiæ o po py cie na pra cê two rzo nym przez pra co da -w ców oraz o po da ¿y pra cy, któr¹ tworz¹ zain tere so wa ni jej pod jê ciem.W wa run kach ryn ku kon ku ren cyj nego cena za pra cê, czy li p³aca, jest efe -ktem kon fron ta cji tych dwóch w³aœ nie ele men tów i ich wza je mne go do pa so -wa nia. Te o ria eko no mii wpro wa dza na wet po jê cie ide a l ne go ryn ku pra cy,któ ry dzia³a na za sa dzie si l nej, wrêcz ide a l nej kon ku ren cji, gdzie pra co da w -cy kon ku ruj¹ miê dzy sob¹ o pra co w ni ka, po ten cja l ni pra co w ni cy kon ku ruj¹na to miast miê dzy sob¹ o mie j s ca pra cy. Ry nek ten cha ra kte ryzu je siê wol no -œci¹ w za kre sie za trud nia nia pra co w ni ków przez pra co da w ców, a ta k ¿e wol -no œci¹ wy bo ru ofert pra cy przez po szu kuj¹cych. Na ide a l nym ryn ku pra cyoso by le piej wy kszta³cone s¹ wy ¿ej op³aca ne, a pra co w ni cy z regu³y s¹ zna -cz nie bar dziej mo bi l ni. Zgod nie z ujê ciem kla sy cz nym na ryn ku pra cy niepo win no wy stê po waæ w ogó le zja wi sko bez ro bo cia, gdy¿ ry nek ten, jak ka ¿ -dy inny, ma na tu raln¹ ten den cjê do d¹¿e nia do sta nu rów no wa gi. Oz na cza to,i¿ w sy tu a cji, gdy jest wiê cej chê t nych do pod jê cia pra cy ni¿ miejsc pra cy,kon ku ren cja miê dzy bez robo t ny mi pro wa dzi do ob ni ¿e nia wy so ko œci p³acyre a l nej. Przy ni ¿ szej jed nak ce nie pra cy ma le je ta k ¿e i li cz ba chê t nych do jejpod jê cia za okre œlon¹ sta w kê. Mimo wszy stko wy stê po wa nie zja wi ska bez -ro bo cia jest fa ktem i bo l¹czk¹ go spo dar ki wol no ryn ko wej, co neo kla sy cyt³umacz¹ prze de wszy stkim ist niej¹cymi ogra ni cze nia mi swo bod ne godzia³ania me cha ni z mów ryn ko wych. Za li czyæ mo ¿ na do nich m.in. dzia³ania1L. Flo rek, T. Zie li ñ ski: Pra wo pra cy, Wy daw ni c two C.H. Beck, Wa r sza wa 2007,s. 43.2Por. D. Ko t lorz (red.): Eko no mia ryn ku pra cy, Wy daw ni c two Aka de mii Eko no mi cz nejim. Ka ro la Ada mie c kie go, Ka to wi ce 2007, s. 15.