Nie tylko społecznie. Zatrudnienie i wolontariat w organizacjach ...

78 Ma rek Ry m szaobywatelscy), ale tak ¿e jako przedstawiciele trzeciego sektora – zbiorowegopracodawcy. Na razie g³os ten jest lekcewa ¿ony przez tradycyjnych partnerówspo³ecznych, uznaj¹cych sprawy rynku pracy za domenê swoich interesówi obszar negocjacji. Nale ¿y wiêc szukaæ mo ¿liwoœci wzajemnego „pozycjono -wa nia” obu form dialogu:„Roz wi¹za niem mo¿e byæ pró ba okre œle nia, w ja kich ob sza rach z za sa dy (a nie uz -na nio wo) pro wa dzi siê trój stron ne ne go cja cje, a w ja kich spo³ecz ne kon su l ta cje. Z pe -w no œci¹ tzw. sto sun ki prze mys³owe s¹ i po zo stan¹ do men¹ dia lo gu spo³ecz ne go. Pro -blematyka szersza, zwi¹zana z funkcjonowaniem rynku pracy jest jednak sporna. Za -uwa ¿my, ¿e obejmuje ona m.in. politykê upowszechniania zatrudnienia w trzecim se -kto rze. Obaj tra dy cy j ni pa r t ne rzy spo³ecz ni maj¹ sk³on noœæ de pre cjo nowa nia tej po li -tyki. Przedstawiciele zwi¹zków zawodowych przedstawiaj¹ zazwyczaj zastrze ¿eniabliskie perspektywie nadmiernego „os³abiania pañstwa”, a przedstawiciele pracodaw -ców pod nosz¹ za rzut „psu cia ryn ku”. Tak wiêc or ga ni za cjom przy cho dzi bu do waæstabilne zatrudnienie w sytuacji niechêtnej postawy partnerów spo³ecznych (…).Znacz¹cy wzrost zatrudnienia p³atnego w trzecim sektorze paradoksalnie mo¿e jednaktê sytuacjê odwróciæ” 42 .I wa r to za uwa ¿yæ, ¿e trze ci se ktor jako nowy zbio ro wy aktor ryn ku pra cybê dzie spe cy fi cz nym pa r t ne rem spo³ecz nym, bo usy tu o wa nym po miê dzyzwi¹zkami zawodowymi i organizacjami pracodawców. Wiêkszoœæ organiza -cji trze cie go se kto ra (por. ta be lê 5) to bo wiem or ga ni za cje cz³on ko wskie i jakotakie reprezentuj¹ interesy spo³eczne (podobnie jak zwi¹zki zawodowe), alepro wadz¹c dzia³al noœæ na ryn ku i tworz¹c mie j s ca pra cy, do strze gaj¹ te¿ wagêinteresów gospodarczych (reprezentowanych przez organizacje pracodaw -ców). Wy da je siê, ¿e trze ci se ktor mo¿e w przysz³oœci od gry waæ rolê „pa r t ne raspo³ecznego nowej generacji” reprezentuj¹cego interes osób marginalizowa -nych na rynku pracy, a przechodz¹cych proces reintegracji zawodoweji spo³ecz nej (któ rych nie re pre zen tuj¹ ani zwi¹zki za wo do we, ani tym bar dziejorganizacje pracodawców), a tak ¿e promuj¹cego politykê fle xi cu ri ty – uela -sty cz nia nia ryn ku pra cy, ale w spo sób ko rzy st ny dla obu stron sto sun ków pra -cy i daj¹cy do stêp do za trud nie nia oso bom s³ab szym 43 .Wzrost zatrudnienia p³atnego w trzecim sektorze jest w Europie zjawiskiemno wym, nie roz po zna nym, daj¹cym – je œli ty l ko nie to wa rzy szy mu kome rcja -lizacja organizacji pozarz¹dowych – szanse na rozwój spo³eczeñstwa obywatel skie go. Trze ci se ktor w ska li ogól noeu rope j skiej nie jest jed nak zbio ro -wym aktorem rynku pracy bêd¹cym w stanie zasadniczo zmieniæ iloœciowe42Idem: Uwa run ko wa nia i kon se k wen cje wzro stu za trud nie nia w trze cim se kto rze, „Trze ciSe ktor” 2005/2006, nr 4, s. 10.43Por. wnio ski z opra co wañ za mie sz czo nych w czê œci II ni nie j sze go tomu.