Nie tylko społecznie. Zatrudnienie i wolontariat w organizacjach ...

278 Ewa Boga cz-Wo jta no wska, Ma rek Ry m szaJe œli mó wi my o wzo rach, to nie cho dzi jed nak o pra kty kê ty pow¹ czy „uœre d -nion¹” w rozumieniu statystycznym, ale o rozwi¹zanie wyznaczaj¹ce kierunekroz wo ju. W tym ro zu mie niu wzo ry za trud nie nia w pol skim trze cim se kto rzeju¿ fun kcjo nuj¹. Na le ¿y jed nak pod kre œliæ, ¿e fun kcjo nuj¹ce wzo ry za trud nie -nia s¹ w znacznej mierze wynikiem dostosowywania siê organizacji po -zarz¹do wych do ze w nê trz nych uwa run ko wañ: po li ty ki pa ñ stwa, po li ty kigran to da w ców pry wa t nych, sy tu a cji na ryn ku pra cy itp. Pol skie or ga ni za cjepo zarz¹dowe s¹ w tym aspekcie raczej reaktywne.Pro wa dze nie po li ty ki per so na l nej to je den z nie zbêd nych aspe któw profe -sjonalizacji organizacji pozarz¹dowych, który dopiero bêdzie siê rozwija³.W ni nie j szym to mie pra kty cz ne aspe kty po li ty ki per so na l nej przed sta wi liGrze gorz Gru ca, na przyk³ad zie Pol skiej Akcji Huma ni ta r nej, i Anna Kwia t -kiewicz, na podstawie badañ empirycznych, zaœ podstawy teoretycznezarz¹dzania kadrami w trzecim sektorze – Ewa Bogacz-Wojtanowska 9 . Cowa ¿ ne, po li ty ka ta obe j mu je za rów no per so nel p³atny, jak i wo lon ta riu szy, cow³aœnie jest (powinno byæ) cech¹ wyró ¿niaj¹c¹ zarz¹dzanie organizacjamitrzeciego sektora (non pro fit ma na ge ment). Je œli bo wiem wzro sto wi za trud -nie nia p³at ne go nie to wa rzy szy roz wój b¹dŸ profe sjona li za cja wo lon ta ria tu,organizacja pozarz¹dowa komercjalizuje siê lub biurokratyzuje (albo zachodz¹w niej oba procesy równoczeœnie), trac¹c swój spo³eczno-obywatelskicharakter. Drug¹ cech¹ wyró ¿niaj¹c¹ profesjonalne zarz¹dzanie kadrami w or -ga ni za cjach po zarz¹do wych, powi¹zan¹ zreszt¹ z pierwsz¹, jest (i po wi nienbyæ) roz po zna wal ny spo³ecz ny aspekt za trud nie nia p³at ne go 10 . W do brzezarz¹dzanej organizacji pozarz¹dowej pracownik etatowy pozostaje uczestni -kiem przedsiêwziêcia obywatelskiego, urzeczywistnia spo³eczn¹ misjê organiza cji, któ ra jest te¿ jego misj¹. Or ga ni za cja zaœ za pe w nia, w imiê owej mi sji,go dzi we wa run ki pra cy. I nie wy na gro dze nie jest tu kwe sti¹ klu czow¹ dlaspe³nienia standardów „pracy godziwej” (mo ¿liwoœci p³acowe organizacji s¹ogra ni czo ne, po do b nie jak p³aco we aspi ra cje tych pra co w ni ków, któ rzy de cy -duj¹ siê zo staæ w trze cim se kto rze na d³u¿ej lub tra ktuj¹ pra cê w nim jako akty -wnoœæ dodatkow¹), ale organizacja miejsca pracy, relacje i wiêzi miêdzyludzkiew organizacji, kultura pracy, czy wreszcie poczucie sprawstwa zwi¹zanez uczestnictwem w procesie decyzyjnym 11 . Innymi s³owy, elastycznoœæ chara -kteryzuj¹ca trzeci sektor powinna mieæ charakter propracowniczy. W ten spo -sób, zaznaczmy, trzeci sektor urzeczywistnia za³o¿enia koncepcji fle xi cu ri ty 12 .9Por. opra co wa nie Ewy Bogacz -Woj ta no wskiej Zarz¹dza nie ka dra mi w or ga ni za cjachpo zarz¹do wych za mie sz czo ne w ni nie j szym to mie.10Por. opra co wa nie te j ¿e au to rki Zatrudnienie w trzecim sektorze: mo ¿liwoœci i perspektywyza mie sz czo ne w ni nie j szym to mie.11Ibi dem.12Por. opra co wa nie Ewy Gie r ma no wskiej Te o ria ela sty cz no œci pra cy a trze ci se ktor za -mie sz czo ne w ni nie j szym to mie.