Vi Sinh Lâm Sàng (Tái bản lần thứ 6) - [Authors] Mark Gladwin, William Trattler, C. Scott Mahan - [Nhóm dịch] Nhóm Netter

Nhóm Netter. Study, study more, study forever!
Trong quá khứ, sulfonamid hoặc penicillin G đã từng được sử dụng để tiêu diệt vi khuẩn này,
nhưng hiện nay nó đã tiến triển rất nhiều cơ chế kháng thuốc (xem Chương 34):
1) Các plasmid có thể là phương thức truyền đạt tiếp hợp giữa lậu cầu và vi khuẩn khác. Đó
là TEM-1 loại enzym β-lactamase (penicillinase) mã hóa thể plasmid (còn được gọi là phương
thức Pc r ). Thể plasmid này có kèm theo trình tự gen tetM để mã hóa một loại protein có tác dụng
bảo vệ ribosom khỏi tự tác động củatetracyclin.
2) Đề kháng kháng sinh qua trung gian nhiễm sắc thể để đề kháng với β-lactam, tetracyclin
và vấn đề lớn hiện nay đó là đề kháng cả fluoroquinolon. Locut gen mtr để mã hóa cho một loại
bơm có tác dụng bơm ra ngoài các chất kháng sinh tích tụ bên trong các tế bào. Locut penA là
một đại diện cho sự đột biến, chúng làm thay đổi quá trình gắn của penicillin lên protein 2 (đây là
một transpeptidase cần thiết để tổng hợp peptidoglycan) từ đó làm giảm ái lực của protein này
với penicillin. Và còn rất nhiều sự đột biến như ở các gen gyrA và gyrB trên nhiễm sắc thể có
chức năng mã hóa enzym gyrase của ADN để đề kháng vớiciprofloxacin.
Hiện nay chúng ta đang mấp mé gần đến những ngày mà bệnh lậu có lẽ sẽ không thể điều trị
được nữa! Các khuyến cáo lựa chọn kháng sinh cho việc điều trị hiện nay là ceftriaxon,
cephalosporin thế hệ thứ 3 kết hợp với azithromycin liều lượng 1g. Cho đến năm 2012, việc chỉ
điều trị bằng ceftriaxon đã được coi là vừa đủ, nhưng chính điều đó đã làm giảm tính nhạy cảm
của vi khuẩn lên các cephalosporin và dẫn tới việc các đột biến đã làm tăng thêm sức đề kháng
kháng sinh của vi khuẩn. Kháng sinh azithromycin sẽ giúp tác dụng lên cả Chlamydia
trachomatis, vì hiện nay có tới 50% bệnh nhân đã bị nhiễm với cả vi khuẩn đề kháng kháng sinh
β-lactam (bao gồm cả ceftriaxon) này.
MORAXELLA (BRANHAMELLA)
CATARRHALIS
Đại “gia đình” Neisseriaceae gồm có 5 loài: Neisseria, Moraxella (loài phụ Branhamella),
Kingella, Acinetobacter và Oligella. Chúng ta chỉ bàn về Moraxella và Kingella vì chúng là các
tác nhân quan trọng gây bệnh ở người mà ta cần phải biết.
Moraxella (Branhamella) catarrhalis gây ra 2 bệnh lý chính đó là: viêm tai giữa và viêm
đường hô hấp trên ở bệnh nhân viêm phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD hay khí phế thũng) hoặc ở
người lớn tuổi:
Viêm tai giữa: Bệnh lý viêm tai giữa xảy ra khoảng 80% ở tất cả trẻ em trên 3 tuổi. Nó
được gây ra bởi ba loại vi khuẩn chính: Streptococcus pneumoniae (~30%), Haemophilus
influenzae (~25%), Moraxella catarrhalis (~15 – 20%).
Đợt cấp COPD: Các triệu chứng như ho, khó thở, khò khè ngày càng trở nên tệ hơn. Các
đợt cấp này thường là do bị nhiễm khuẩn trở lại bởi một chủng mới của Heamophilus influenzae
93