Vi Sinh Lâm Sàng (Tái bản lần thứ 6) - [Authors] Mark Gladwin, William Trattler, C. Scott Mahan - [Nhóm dịch] Nhóm Netter

More documents

Recommendations

Info

Nhóm Netter. Study, study more, study forever! Giang Mai Bẩm Sinh Giang mai bẩm sinh (congenital syphilis) xảy ra ở thai nhi bị lây truyền từ phụ nữ nhiễm bệnh giang mai. Treponema pallidum xâm nhiễm qua hàng rào máu-nhau thai (placental blood barrier) và nhanh chóng gây nhiễm khuẩn cho thai nhi. Thai nhi bị nhiễm khuẩn do mắc phải đều có tỷ lệ tử vong cao (thai chết lưu, sẩy thai tự phát và tử vong sơ sinh) và hầu hết những trẻ còn sống sẽ tiến triển giang mai bẩm sinh sớm hoặc muộn. 1) Giang mai bẩm sinh sớm xảy ra trong vòng 2 năm và cũng tương tự như trong giang mai giai đoạn 2 ở người lớn như phát ban lan rộng và sẩn phì đại. Lớp niêm mạc mũi tăng tiết dịch làm chảy dịch mũi gây ra chứng “nghẹt mũi”. Sưng to gan, lách, hạch bạch huyết và viêm xương (nhìn thấy trên phim X-Quang), và đây cũng thường là những mối nguy hại trong giang mai bẩm sinh sớm. 2) Giang mai bẩm sinh muộn cũng tương tự như trong giang mai giai đoạn 3 ở người lớn, ngoại trừ việc hiếm khi xảy ra giang mai timmạch: a) Giang mai thần kinh cũng giống như ở người lớn và thường gây điếc đây thần kinh số8. b) Giang mai còn gây ảnh hưởng lên xương và răng. Sự nhiễm khuẩn màng xương (lớp ngoài của xương) gây phá hủy sụn khẩu cái (cartilage of palate) và vách ngăn mũi (nasal septum), làm cho mũi có hình dạng bị trũng xuống hay còn được gọi là “mũi hình yên ngựa – saddle nose”. Một nhiễm khuẩn tương tự ở xương chày làm cho xương bị biến dạng nên được gọi là “cẳng chân hình kiếm – aber shins”. Các răng cửa giữa hàm trên bị làm cho cách xa nhau ra kèm một vết khuyết trung tâm ở mỗi răng (răng Hutchinson) và các răng hàm có rất nhiều chỏm nhọn (cusp), hay còn gọi là răng hàm hình quả dâu tằm (mulberrymolars). 3) Bệnh lý về mắt cũng có thể xảy ra như là viêm giác mạc (cornealinflammation). Có một điều thú vị ở đây đó là khi bị nhiễm khuẩn do Treponema pallidum thì chúng không gây tổn thương bào thai cho đến tháng thứ 4 của thai kỳ. Vì vậy khi điều trị bằng kháng sinh cho các bà mẹ trước thời gian này thì có thể ngăn ngừa được giang mai bẩm sinh. Các Xét Nghiệm Chẩn Đoán Giang Mai Để chẩn đoán chính xác giang mai giai đoạn 1 và giai đoạn 2 thì ta có thể thực hiện bằng cách xem mẫu xét nghiệm trực tiếp dưới kính hiển vi trường tối từ săng ở giai đoạn 1, phát ban dạng sẩn hay sẩn phì đại. Trong vi trường tối có thể thấy được các vi sinh vật có kích thước rất nhỏ có hình dạng xoắn ốc (helical-shape) đang di chuyển theo kiểu cuộn xoắn. 181
Nhóm Netter. Study, study more, study forever! Việc quan sát trực tiếp xoắn khuẩn giang mai chỉ chính xác khi giang mai đang hoạt động ở giai đoạn 1 và giai đoạn 2. Các xét nghiệm huyết thanh học đã được phát triển và sử dụng như một dụng cụ sàng lọc (screen). Có 2 loại xét nghiệm sàng lọc huyết thanh đó là: không đặc hiệu (nonspecific) và đặc hiệu (specific). 1) Các xét nghiệm không đặc hiệu với xoắn khuẩn giang mai (nonspecific treponemal tests): Bệnh nhân bị nhiễm xoắn khuẩn giang mai dẫn đến sự tổn thương của các tế bào và làm giải phóng vào huyết thanh một lượng các chất béo, bao gồm cardiolipin và lecithin. Cơ thể sản xuất ra kháng thể chống lại kháng nguyên, do đó chúng ta sẽ đo số lượng hiệu giá kháng các kháng thể gắn vào các lipid đó. Nếu như trong huyết thanh của bệnh nhân có các kháng thể này, chúng ta sẽ phải nghi ngờ rằng là anh/chị này đã mắc bệnh giang mai. Khi xoắn khuẩn giang mai xâm nhiễm vào trong dịch não tủy (CSF) cũng có thể kích thích tăng các kháng thể anti-lipoidal trên, vì vậy chúng ta còn có thể làm xét nghiệm dịch não tủy này để chẩn đoán giang mai thần kinh. Có 2 kỹ thuật xét nghiệm đang được sử dụng phổ biến nhất đó là Xét Nghiệm Khảo Sát Bệnh Lý Lây Truyền Qua Đường Tình Dục (Venereal Disease Research Laboratory - VDRL) và xét nghiệm RPR (Rapid PlasmaReagin). Vậy thì tại sao các xét nghiệm này lại không đặc hiệu ? Chúng ta nhận ra một điều rất quan trọng ở đây là đó là có khoảng 1% số người không mắc giang mai mà vẫn có các kháng thể này trong huyết thanh, dẫn đến kết quả là dương tính giả (false positive). Cho ví dụ, các xét nghiệm có dương tính giả thường xảy ra ở bệnh nhân đang mang thai có một cơn sốt rét (fbrile) cấp tính do tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm khuẩn (infectious mononucleosis), viêm gan do siêu vi, sau khi sử dụng thuốc tiêm tĩnh mạch hoặc tiêm ngừa. Do đó, một xét nghiệm không đặc hiệu có kết quả dương tính cần phải được xác định lại bằng một xét nghiệm đặc hiệu với xoắn khuẩn giangmai. 2) Các xét nghiệm đặc hiệu xoắn khuẩn giang mai (specific treponemal tests): Trong khi các xét nghiệm không đặc hiệu dùng để tìm các kháng thể anti-lipoidal thì các xét nghiệm đặc hiệu xoắn khuẩn giang mai thì lại tìm các kháng thể kháng xoắn khuẩn. Xét nghiệm Indirect Immunofluorescent Treponemal Antibody-Absorption (FTA-ABS) là một xét nghiệm đặc hiệu với xoắn khuẩn giang mai thường được sử dụng nhất. Xét nghiệm này được thực hiện bằng cách đó là đầu tiên trộn huyết thanh của bệnh nhân với một chủng Treponema không còn khả năng gây bệnh, rồi ta loại bỏ các kháng thể đã tác dụng lên cả Treponema pallidum và chủng xoắn khuẩn giang mai không gây bệnh (ta cứ xem chủng không gây bệnh của Treponema như là một vi khuẩn chí của con người). Tiếp theo ta cho lượng huyết thanh còn lại này được cho lên một cái lam kính trước đó đã được phủ lên một lượng nhỏ xoắn khuẩn Treponema pallidum đã bị bất hoạt (xem như là kháng nguyên). Khi đó, các kháng thể đặc hiệu với vi sinh vật này sẽ liên kết với kháng nguyên và cho ra kết quả dươngtính. Việc loại bỏ các kháng thể liên kết với các xoắn khuẩn là một phần rất quan trọng trong xét nghiệm FTA-ABS vì nó góp phần làm giảm bớt lượng dương tính giả. Chỉ những người có các kháng thể đặc hiệu với các chủng xoắn khuẩn gây bệnh (pathogenic strain of treponemes) mới cho phản ứng dương tính. Tuy nhiên, dương tính giả vẫn có thể xảy ra ở những bệnh viêm nhiễm 182
Page 1 and 2:
Vi Sinh LâmSàng Biên Dịch: Nh
Page 3 and 4:
LỜI NÓI ĐẦU CỦA NHÓM DỊC
Page 5 and 6:
Nhóm Netter. Study, study more, st
Page 7 and 8:
Page 9 and 10:
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51:
Page 55:
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
Page 64 and 65:
Page 66 and 67:
Page 68:
Page 72 and 73:
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Page 78 and 79:
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Page 85:
Page 89:
Page 92 and 93:
Page 94 and 95:
Page 96 and 97:
Page 99:
Page 102 and 103:
Page 104 and 105:
Page 106 and 107:
Page 108 and 109:
Page 110 and 111:
Page 113:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 138:
Page 142:
Page 146:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Page 169:
Page 173: Nhóm Netter. Study, study more, st
Page 176 and 177: Nhóm Netter. Studty, study more, s
Page 183: Nhóm Netter. Studty, study more, s
Page 187 and 188: Nhóm Netter. Study, study more, st
Page 273 and 274:
Page 275 and 276:
Page 277 and 278:
Page 279 and 280:
Nhóm Netter. Study, , study more s
Page 281 and 282:
Page 284:
Page 288:
Page 291 and 292:
Page 293 and 294:
Page 295 and 296:
Page 297 and 298:
Page 299 and 300:
Page 301 and 302:
Page 303 and 304:
Page 306:
Page 310 and 311:
Page 312 and 313:
Page 314 and 315:
Page 316 and 317:
Page 318 and 319:
Page 320 and 321:
Page 323:
Page 327 and 328:
Page 329 and 330:
Page 331 and 332:
Page 333 and 334:
Page 335 and 336:
Page 338:
Page 342 and 343:
Page 344 and 345:
Page 346 and 347:
Page 348 and 349:
Page 350 and 351:
Page 352 and 353:
Page 354 and 355:
Page 356 and 357:
Page 358 and 359:
Page 360 and 361:
Page 362 and 363:
Page 364 and 365:
Page 366 and 367:
Page 368 and 369:
Page 370 and 371:
Page 373:
Page 376 and 377:
Page 378 and 379:
Page 380 and 381:
Page 382 and 383:
Page 384 and 385:
Page 386 and 387:
Page 388 and 389:
Page 391:
Page 394 and 395:
Page 396 and 397:
Page 398 and 399:
Page 400 and 401:
Page 402 and 403:
Page 404 and 405:
Page 406 and 407:
Page 408 and 409:
Page 410 and 411:
Page 412 and 413:
Page 414 and 415:
Page 416 and 417:
Page 418 and 419:
Page 420 and 421:
Page 422 and 423:
Page 424 and 425:
Page 426 and 427:
Page 429:
Page 433:
Page 436 and 437:
Page 438 and 439:
Page 440 and 441:
Page 443:
Page 446 and 447:
Page 448 and 449:
Page 450 and 451:
Page 452 and 453:
Page 454 and 455:
Page 456 and 457:
Page 458 and 459:
Page 460 and 461:
Page 462 and 463:
Page 464 and 465:
Page 467:
Page 471:
Page 475 and 476:
Page 477 and 478:
Page 479 and 480:
Page 481 and 482:
Page 483 and 484:
Page 485 and 486:
Page 487 and 488:
Page 489 and 490:
Page 491 and 492:
Page 493 and 494:
Page 496:
Page 500:
Page 504:
Page 508:
Page 512:
Page 516 and 517:
Page 518 and 519:
Page 520 and 521:
Page 522 and 523:
Page 524 and 525:
Page 526 and 527:
Page 528 and 529:
Page 530 and 531:
Page 533:
Page 537:
Page 541:
Page 544 and 545:
Page 546 and 547:
Page 548 and 549:
Page 550 and 551:
Page 553:
Page 557:
Page 560 and 561:
Page 562 and 563:
Page 564 and 565:
Page 566 and 567:
Page 568 and 569:
Page 570 and 571:
Page 572 and 573:
Page 574 and 575:
Page 576 and 577:
Page 578 and 579:
Page 580 and 581:
Page 582 and 583:
Page 584 and 585:
Page 586 and 587:
Page 588 and 589:
Page 590 and 591:
Page 592 and 593:
Page 594 and 595:
Page 596 and 597:
Page 598 and 599:
Page 600:
show all

Vi Sinh Lâm Sàng (Tái bản lần thứ 6) - [Authors] Mark Gladwin, William Trattler, C. Scott Mahan - [Nhóm dịch] Nhóm Netter

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?