Vi Sinh Lâm Sàng (Tái bản lần thứ 6) - [Authors] Mark Gladwin, William Trattler, C. Scott Mahan - [Nhóm dịch] Nhóm Netter

Nhóm Netter. Study, study more, study forever!
Vỏ (Capsul)
Vỏ là một bức tường bảo vệ xung quanh màng tế
bào của vi khuẩn Gram dương và Gram âm. Chúng
thường được cấu tạo từ những loài đường đơn. Vi
khuẩn sản xuất ra một nữa lượng đường đó, sau đó vi
khuẩn phủ lượng đường đó lên lớp thành ngoài của
chúng. Có một loại vi khuẩn, Bacillus anthracis, là
loại duy nhất có vỏ được cấu tạo từ aminoacid
2.4. Vỏ có khả năng làm cho vi khuẩn có tính độc lực
cao hơn bởi vì các đại thực bào (macrophage) và các
bạch cầu đa nhân trung tính (neutrophil) không thể
thực bào vi khuẩn khi chúng được đã được bao bọc
(encapsulate) cẩn thận. Lấy ví dụ ở Streptococcus
pneumoniae có một lớp vỏ. Khi nuôi cấy thí nghiệm,
thì thấy những vi khuẩn được bao bọc bởi lớp vỏ này
phát triển một cách suôn sẻ (smooth - S) và gây ra cái
chết nhanh chóng khi được tiêm vào chuột. Một vài
Streptococcus pneumoniae không có lớp vỏ và phát
triển khó khăn (rough – R) ở trên môi trường thạch
(agar), và làm cho chúng mất đi tính độc lực hoặc khi
tiêm vào chuột thì không làm cho chuột bị chết. Hai
xét nghiệm quan trọng cho phép người thầy thuốc có
thể hình dung ra các lớp vỏ dưới kính hiển vi và hỗ trợ
cho việc xác định vikhuẩn:
1) Nhuộm màu mực nho (India ink stain): Bởi vì
vết mực không thể xâm nhập vào bên trong bởi lớp vỏ
nhầy, lớp vỏ xuất hiện như là một quầng sáng trong
suốt xung quanh tế bào. Xét nghiệm này được sử dụng
chủ yếu để xác định các loại nấmCryptococcus
2) Phản ứng Quellung (Quellung reaction): Vi
khuẩn bị hòa lẫn với kháng thể khi chúng gắn lên lớp
vỏ nhầy. Khi kháng thể gắn lên làm cho nước tràn vào
và lớp vỏ trương phình lên vì thế dễ quan sát bằng
hiểnvi.
Các kháng thể trong cơ thể của chúng ta gắn trực tiếp lên vỏ bảo vệ của vi khuẩn để giúp các
đại thực bào và các bạch cầu đa nhân trung tính tìm tới và thực bào các vi khuẩn này. Quá trình
kháng thể gắn lên lớp vỏ như vậy được gọi là sự opsonin hóa (opsonization)
14