Vi Sinh Lâm Sàng (Tái bản lần thứ 6) - [Authors] Mark Gladwin, William Trattler, C. Scott Mahan - [Nhóm dịch] Nhóm Netter

Nhóm Netter. Studty, study more, study forever!
Trong thời gian xảy ra dịch bệnh, bệnh dịch hạch có thể lây nhiễm trong khi đang cắm trại,
săn bắn hay đi bộ đường hài (hiking). Con người cũng trở thành nạn nhân khi chạm phải một con
vật gậm nhấm đã nhiễm khuẩn bị chết hay vết cắn bởi một con bọ chét nhiễmkhuẩn.
Vi khuẩn xâm nhập qua da và bị thực bào bởi các đại thực bào. Chúng tiếp tục sinh sống bên
tế bào trong khoảng 1 tuần rồi di chuyển đến các hạch bạch huyết gần đó, thường là các hạch bẹn
(boubon trong từ Hy Lạp có nghĩa là “bẹn”). Các hạch này sưng lên trông giống như quả trứng gà
và trở nên nóng, đỏ và đau, gây nên cơn sốt và đau đầu. Trực khuẩn xâm nhập vào dòng máu,
gan, phổi và các cơ quan khác. Các đốm xuất huyết dưới da chuyển thành màu hơi đen cho nên
người ta còn gọi bệnh dịch hạch bằng cái tên là “Cái Chết Đen”. Nếu bệnh nhân không được điều
trị thì tử vong có thể xảy ra trong một vài ngày. Trong thời gian xảy ra dịch bệnh, bệnh này còn
có thể được xem như là dịch hạch thể phổi (pneumonic plague), gây ra bệnh viêm phổi và lây
truyền vi khuẩn từ người sang người thông qua môi trường khôngkhí.
Nếu bạn tiếp nhận một bệnh nhân đã đi cắm trại ở Arizona hoặc New Mexico và có biểu hiện
sốt, có một chỉ số nghi ngờ (index of suspicion) cao. Khi đó bạn có thể cần tới gentamicin ngay
lập tức, bạn không thể nào chỉ dựa vào biểu hiện sưng các hạch bạch huyết: Giữa năm 1980 và
1984, có khoảng 25% trường hợp ở New Mexico không có biểu hiện sưng hạch bạch huyết.
Nếu không được điều trị thì khi mắc bệnh này là đồng nghĩa với cái chết! Đã có khoảng 75%
số người chết do không được điều trị.
DDT có vai trò trong việc kiểm soát dịch bệnh những con bọ chét và chuột gây ra. Nếu chỉ
tiêu diệt những con chuột thì những con bọ chét “háu đói” sẽ lây lan sang con người để thaythế!
Một chủng khác của Yersinia được gọi là Yersinia enterocolitica gây ra các bệnh ở đại tràng
và có mối quan hệ gần gũi với Escherichia coli (xem Chương 9, trang ).
Francisella tularensis
(Bệnh Tularemia)
Bệnh tularemia (hay còn gọi là bệnh sốt thỏ) là một loại
bệnh lý tương tự như bệnh dịch hạch, chính vì sự tương tự
này nên nó luôn luôn nằm trong chẩn đoán phân biệt khi
nghĩ đến bệnh dịch hạch. Bệnh lý này thường bị mắc phải
do xử lý những con thỏ bị nhiễm khuẩn và từ các vết cắn
của những con ve và ruồi trâu. Có hơn 100 loại động vật
mang trong mình những vi khuẩn này, bao gồm như thỏ, các
loài động vật có vú khác và thậm chí là ở những loài bò sát
và cá. Bệnh Tularemia được phân tán trên khắp cả nướcMỹ.
145