Vi Sinh Lâm Sàng (Tái bản lần thứ 6) - [Authors] Mark Gladwin, William Trattler, C. Scott Mahan - [Nhóm dịch] Nhóm Netter

Nhóm Netter. Study, study more, study forever!
Bởi có tỷ lệ tử vong cao, cho nên ở Mỹ việc tiêm chủng dự phòng bằng vaccin bất hoại độc tố
(uốn ván) bằng formalin được thực hiện 10 năm một lần nhằm tăng cường hoạt động của các
kháng thể để chống lại độc tố uốn ván, khi các kháng thể miễn dịch này đã được tạo ra từ lúc còn
sơ sinh. Có thể ta sẽ không nhớ được mũi tiêm đầu tiên (bởi lẽ vào lúc đó chỉ có 2 tháng tuổi),
nhưng tất cả trẻ em ở Mỹ đều được chủng ngừa bằng vaccin DPT (bạch hầu – ho gà – uốn ván) ở
độ tuổi 2, 4, 6 và 18 tháng, sau đó được tiêm nhắc lại trước khi đi học (4 – 6 tuổi). Việc tiêm
chủng theo phác đồ này giúp cơ thể phòng ngừa được bệnh uốn ván (cùng với bạch hầu, ho gà).
Tuy nhiên, tác dụng bảo vệ khỏi uốn ván chỉ kéo dài khoảng 10 năm, cho nên việc tiêm nhắc lại
được thực hiện 10 năm một lần.
Trong phòng cấp cứu, thường sẽ gặp 3 loại bệnh nhân với những vết thương trên da:
1) Những bệnh nhân được tiêm ngừa từ nhỏ và có tiêm ngừa theo chu kỳ nhưng mũi tiêm cuối
gần đây nhất cách đây hơn 10 năm trước. Bệnh nhân này sẽ được cho tiêm ngừa kháng huyết
thanh chống uốn ván (serum-antitetani haySAT).
2) Những bệnh nhân chưa bao giờ được tiêm ngừa. Những bệnh nhân này không chỉ cần
được tiêm ngừa huyết thanh kháng độc tố uốn ván (SAT) mà còn được cho tiêm ngừa các kháng
thể tạo miễn thụ động được gọi là globulin miễn dịch uốn ván có nguồn gốc từ người (human
tetamus immune globulin hayHTIG).
3) Những bệnh nhân được đưa đến bệnh viện trong tình trạng bệnh uốn ván đã tiến triển. Điều
quan trọng đầu tiên là phải loại bỏ được độc tố và vi khuẩn tiết ra độc tố để giúp cho bệnh nhân
vẫn còn sống cho đến khi độc tố đã được loại bỏ hẳn. Điều này được thực hiện 5 bước điềutrị:
a) Trung hòa độc tố uốn ván lưu hành bằng huyết thanhHTIG.
b) Chỉ định tiêm ngừa dự phòng để tăng cường hệ thống miễn dịch của bệnh nhân để tạo
các kháng thể chống độc tố uốnván.
c) Rửa sạch vết thương , cắt lọc các mô bị dập nát để đảm bảo là loại bỏ hết nhưng nơi trú
ngụ còn lại của Clostridiumtetani.
d) Các thuốc kháng sinh (metronidazole hoặc penicillin) để tiêu diệt các vi khuẩn tiết độc
tố cònlại.
e) Cung cấp các phương tiện hỗ trợ điều trị chuyên sâu cho đến khi nào độc tố được loại bỏ
hẳn. Có thể phải cho chỉ định các thuốc giãn cơ và bệnh nhân phải được cho thởmáy.
6.5. Cả 2 trường hợp là ngộ độc thịt và uốn
ván đều có thể dẫn đến suy hô hấp nên cần
phải được cho thở máy. Trong ngộ độc thịt,
các cơ bị liệt mềm do acetylcholine tại tấm
vận động bị ức chế. Trong uốn ván, các cơ bị
70