Vi Sinh Lâm Sàng (Tái bản lần thứ 6) - [Authors] Mark Gladwin, William Trattler, C. Scott Mahan - [Nhóm dịch] Nhóm Netter

Nhóm Netter. Study, study more, study forever!
Liên Hệ Lâm Sàng: Bệnh nhân có bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) thường xuyên bị
nhiễm khuẩn nontypeable H. influenzae làm cho tình trạng bệnh càng trở nên xấu hơn như thở
khò khè, khó thở và ho (đợt cấp COPD). Những đợt cấp này thường liên quan tới tình trạng mắc
phải một chủng mới của nontypeable H.influenzae.
2) Lượng kháng thể chống lớp vỏ nang của vi khuẩn không đủ ở trẻ sơ sinh và trẻ em từ 6
tháng tới 3 năm tuổi. Người mẹ có chứa các kháng thể kháng vỏ nhày type b sẽ tồn tại trong suốt
quãng đời. Những kháng thể đó sẽ truyền đến đứa trẻ thông qua rau thai và qua sữa mẹ. Những
kháng thể “thụ động” này tồn tại trong khoảng 6 tháng. Phải mất 3-5 năm từ lúc Haemophilus
influenzae xâm nhiễm và gây nhiễm khuẩn thì mới gây được sự phát triển hệ miễn dịch của đứa
trẻ. Vì thế trong giai đoạn cửa sổ này, những đứa trẻ là mục tiêu rất dễ bị nhiễm Haemophilus
influenzae.
Haemophilus influenzae type b
1) Viêm màng não: Đây là bệnh lý nhiễm khuẩn quan trọng nhất được gây ra bởi
encapsulated Haemophilus influenzae type b. Trước khi ra đời loại vaccin phòng ngừa cho trẻ em
tại Mỹ nào năm 1991, thì nó là nguyên nhân chủ yếu gây ra viêm màng não ở trẻ em trong độ
tuổi từ 6 tháng tuổi cho đến 3 năm tuổi (hơn 10.000 trường hợp mỗi năm). Sau khi bị hít phải, vi
khuẩn này xâm nhập vào các hạch bạch huyết và các dòng máu và sau đó chúng xâm nhiễm vào
màng não. Do trẻ thường không có dấu cứng cổ điển hình mà thay vào đó là các triệu chứng
không đặc hiệu như là sốt, nôn mửa và thay đổi trạng thái thần kinh là những tình trạng cho thấy
sự nhiễm khuẩn đang có khả năng đe dọa tính mạng củatrẻ.
Mặc dù con số tử vong nhỏ hơn 5% khi được điều trị với kháng sinh thích hợp thì lên đến hơn
một nữa số trẻ em bị nhiễm khuẩn sẽ để lại dư chấn về thần kinh vĩnh viễn như là chậm phát triển
trí tuệ, động kinh, chậm nói hoặc điếc. Khi một bệnh lý viêm màng não do nhiễm khuẩn
(bacterial meningitis) được điều trị bằng các thuốc kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn thì khi đó sẽ
làm ly giải và giải phóng ra các tế bào kháng nguyên như là LPS lipid A (nội độc tố), dẫn tới một
đáp ứng miễn dịch cấp tính gây phá hủy các tế bào thần kinh cũng như là vi khuẩn. Các nghiên
cứu gần đây cho thấy rằng trong quá trình điều trị có sử dụng hoạt chất steroid trước khi sử dụng
các loại kháng sinh truyền tĩnh mạch 15-20 phút sẽ làm giảm nguy cơ phát triển các dư chấn thần
kinh về sau. Các giả thuyết đưa ra cơ chế đó là các steroid sẽ làm giảm các đáp ứng viêm với
kháng nguyên của vi khuẩn đã bị tiêu diệt trong quá trình điềutrị.
Liên Hệ Lâm Sàng: Có 3 loại vi khuẩn có vai trò quan trọng trong việc gây ra hầu hết các
bệnh lý viêm màng não mắc phải ở trẻ mới sinh (trong 3 tháng đầu của tuổi): Listeria
monocytogenes, Escherichia coli và Streptococcus nhóm B. Và 2 vi khuẩn gây viêm màng não
sau này cho trẻ (từ 6 tháng tuổi đến 3 năm tuổi), sau khi các kháng thể thụ động được truyền từ
người mẹ sang (trong giai đoạn bào thai) suy yếu dần và trước khi các kháng thể mới phát triển:
Neisseria meningitidis và Haemophilusinfluenzae.
2) Viêm nắp thanh quản cấp: Haemophilus influenzae type b còn có thể gây nên tình trạng
sưng cấp ở nắp thanh quản gây cản trở đường hô hấp và thực quản, sau đó là một cơn viêm họng
131