interpretatio latina - Notes du mont Royal

EXPLICATIONES AD NEM. I. 355
baec ett: Variae sunt a natura artes, aliae corporis, aiiae animi, quarum nullam per
se malam dicit Findarus. Nostrum est naviter uti his viribus sed cum honestate, ut
facit Chromius, non faciunt malevoli bomines. Ac robur si habeas, res geres; mens
consiliis se prodit. Sensum verborum: npaoatt yap tpyw ftiv afiivos x. x. X. explicuit
Hermannus et indicavit etiam Boeckhius in nott. critt. Cur verba iaaofttvov nooXisir
avyy. ols tntxat addita sint, mox apparebit. Svyytvis de ingenito non semel apud
Findarum aliotque, ut apud Aeachyl. Agamemn. 84 »• lam quae universe posuerat,
transfert ad Chromium, propter quem dicta erant. Tibi naturae tuae indole utriusque
rei usus. Sio bi: vide de particula di in allocutionibus nott. critt. Olymp. XIII, 109.
'Aftqji xpona, ut dfttpl aotpCa Pyth. I, 12. et ifttf noxavbv ifttpl fta%avq Fyth. VIII, 35.
Accedimus ad locum difficiliorem, oix tpaftat — dvbpuv, vs. 31 —33. Haec verba aut
monentis sunt et hortantis poetae, ut intellexit Scholiastes, aut probantia et laudantis.
Quum Chromius admonitione non eguerit, quippe admodum liberaliter divitiis
suis usus ut ex utroquo carmine patet, magis laudantis nunc est haec forinula, quod
etiam consilio totius loci explicato apparebit clarissime. Veniamus ad singula. Heynius
vertit ita: „Nolo in divitiis congerendis studium collocare, sed liberaliter inde
amicos iuvando strenue factis etsi aerumnoiis gloriam parare." Ev naStiv, fortuna secunda
uti, apud Findarum etiam ita dicitur ut sit, res gerere feliciter s. victorias reportare.
Heyniu», qui saepe boc monuit, etiam hoc loco ita verba cepisse videtur,
dubito tamen au recte. Nam siquis utitur pecunia ad res strenue gerendas s. victorias
parandas, et ad amicos iuvandos, duplex hic est divitiarum usns, in quo quae
sunt diversae notiones necestario discerai et disiungi aliquo modo debent. Findarus
autem verba: «pCXois ifapxittr, ita coniunxit ceteris, ut de sola liberalitate eum loqui
intelligas ex qua illud tv xt MaJeiv xal axovaat tanquam ex causa effectus pendeat.
Quae quum ita sint, haec explicatio admitti non posse videtur, ut vidit etiam Gurlittus,
qui tamen nec ipse verum plane assecutus esse mihi videtur. Non explico tv
naStm de interna quam dicunt felicitate, ex conscientia bene factorum orta, sed hoc
quideir non una de causa haud cunctanter reiicio, et «xterna intelligo commoda.
Nempe sunt XQ** a * navxolat q>(luf awSour, ut cum Findaro loquar Nem. VIII, 42.
Fraedicat igitur poeta Chromium, quod amicos beneficiis obstringendo rebus suis prospiciat,
et parare velit qui sibi adsint et rerum suarum successus adiuvent, iidemque
laudatores exsistant factornm suorum. Verto igitur: Nolo magnat in domo divitias
absconditas servare, sed inde amicis largiendo felices habere rerum mearum successus et
bene audire. Ceterum qui iunget iovxtov cum i\ao*iuv, comparabit Homericum x a Q l ~
koftivr) naptovruv, collocationis audaciam eo excnsans, quod iovxwv in principio ponendum
fuerit propter antecedentia, tplXots ilapximv in fine propter sequentia. Tamen
non repugnabo, si quis iovxttv absolute dictum accipere maluerit pro ix mv > quem»
admodum etiam Boeckhio meo placet. Sed nunc eo perventum est, ut ostendatur
propositam loci explicationem unice convenire et cum antecedentibus et cum sequentibus.
Atque ut ab his ordiar, nollem recentiores interpretes plane recessissent ab
interpretatione Scboliastarum et Schmidii, qui illud egregie perspexerunt, ilniSae quas
dicit Pindarus, esse temporis futuri incertatta fortunam ancipitesque rerum vicissitudines.
Nempe ilniits snnt metus; cf. nott. ad Thom. M. h. v. quamquam subinde minus
caute de ea re statuerunt vir/ docti, neglectis diversitatibus locorum: hic ne alia
comparem, v. Eurip. Orest. 857- (849- Fors.). Iam confer Nem. VII, 30.: alla xotvbv
yap 'ipxtxat nxift 'Atba, niat b" aooxtjxov iv xal ooxiovxa, aliaque, ut ap. Demosth.
de cor. p. 895. rvv ftiv y' anoxvxii* xuv npayftaxetr, o naat xotvor iaxtr avSpcinots,
45 *